Toen de financiële markten in 2020 onderuitgingen, zochten heel wat centrale banken als deel van de oplossing opnieuw hun heil in monetaire verruiming of ‘QE’ (‘quantitative easing’) – anders gezegd: in de aankoop van obligaties. Samen met QE keerde ook de jarenlange bezorgdheid terug dat die programma’s de aandelenmarkten kunstmatig oppompen. Het logische gevolg is dan dat een afbouw van die aankopen (‘tapering’) de economische levenslijn zou doorsnijden waarop de hele huidige bullmarkt is gebouwd. Wij zijn echter van mening dat die redenering niet klopt. Monetaire verruiming is voor ons geen stimuleringsmaatregel en is dat ook nooit geweest.
Fisher Investments Nederland gelooft dat de afbouw en uiteindelijk de stopzetting van de monetaire verruiming in werkelijkheid positief zijn voor de wereldeconomie en aandelen – dat is ook wat het verleden ons leert. Bovendien zorgt de buitensporige aandacht van analisten en experts voor het einde van de QE ervoor dat de potentiële impact ervan ruim vooraf in de koersen wordt verrekend, dus is er geen reden om u daar druk om te maken.
Monetaire verruiming is geen stimuleringsmaatregel
Veel beleggers interpreteren QE eenvoudigweg als centrale banken die ‘geld bijdrukken’. Bij monetaire verruiming creëren de centrale banken echter geen geld, maar ‘reserves’ die niet in omloop zijn. Die gebruiken ze vervolgens om obligaties te kopen van de banken. Die extra vraag naar obligaties stuwt de obligatiekoersen naar een hoger niveau dan deze anders zouden bereiken. Aangezien de koersen en het rendement van obligaties tegengesteld bewegen, daalt de langetermijnrente. Het doel is volgens centrale bankiers om de vraag naar goedkoper krediet aan te zwengelen en zakenbanken overtollige reserves te bezorgen, waardoor ze in theorie meer krediet kunnen verlenen en de economie kunnen stimuleren.
Die logica gaat echter compleet voorbij aan wat banken ertoe aanzet om krediet te verlenen. De kernactiviteit van een bank is om kortlopende deposito’s aan te nemen en daarmee langlopende kredieten te financieren. Het renteverschil tussen de twee vormt de bruto-winstmarge op nieuwe kredieten. Door de lange rente te drukken, verkleint QE dat verschil. Hoe kleiner het verschil, hoe minder winstgevend het voor banken is om nieuwe kredieten te verstrekken – en hoe minder zij geneigd zijn om dat te doen. QE reikt de banken weliswaar extra reserves aan, maar vaak leiden die een sluimerend bestaan op de balans van een bank in plaats van dat ze worden uitgeleend.
Fisher Investments Nederland is van mening dat QE de economische groei niet aanzwengelt, maar eerder vertraagt. Volgens ons gaan aandelen en economieën erop vooruit ondanks QE, niet dankzij QE.
Vrees tapering niet, maar juich het juist toe
Beleggers ontleden tegenwoordig elk woord van centrale bankiers op zoek naar iets wat laat doorschemeren wanneer en hoe zij hun obligatieaankopen zullen afbouwen. Sommigen vrezen dat een afbouw van de monetaire verruiming een einde zal maken aan de economische groei en de bullmarkt op de aandelenbeurzen, maar wij denken dat beleggers zich geen zorgen hoeven te maken en dat tapering per saldo positief zal zijn voor de economie.
Als alle andere factoren gelijk blijven, doet een afbouw van de QE normaliter de neerwaartse druk op de lange rente afnemen en het verschil met de korte rente uitlopen. Dat grotere renteverschil maakt nieuwe leningen winstgevender en stimuleert banken om meer krediet te verlenen. Dat blijkt uit wat er is gebeurd nadat de Amerikaanse Federal Reserve na de financiële crisis van 2008 drie gigantische QE-programma’s had uitgerold. De groei van de kredietverlening en de officiële geldhoeveelheid in de VS verschrompelde. Tijdens de vijf expansiefasen vóór 2008 bedroeg de kredietgroei in de VS gemiddeld 8,2% jaar op jaar.[i] Vanaf de eerste aankopen van langlopende staatsobligaties door de Federal Reserve in maart 2009 tot de start van de afbouw in december 2013 bedroeg de gemiddelde kredietgroei echter amper 0,8% jaar op jaar.[ii] Toen de afbouw begon, versnelde de kredietgroei naar gemiddeld 5,8% jaar op jaar, tot de coronacrisis en de lockdowns een eind maakten aan de expansie.[iii] Wanneer centrale banken besluiten om hun QE-programma’s terug te schroeven en uiteindelijk stop te zetten, wakkert dat dus naar verwachting de economische groei aan, wat gunstig kan zijn voor aandelen.
Eén cruciaal risico in het beleid van centrale banken
Zoals u weet zijn aandelenkoersen meestal gebaseerd op de kloof tussen realiteit en verwachtingen. Als iedereen focust op één factor – in dit geval de afbouw van de monetaire verruiming – wordt het waarschijnlijkste scenario zo goed als meteen in de aandelenkoersen verrekend, waardoor het de markten niet meer in beweging kan brengen wanneer het werkelijkheid wordt.
Dat wil echter nog niet zeggen dat u nooit oog moet hebben voor centrale bankiers. Foute keuzes in het monetair beleid kunnen volgens ons de markten negatief beïnvloeden en zelfs een bearmarkt op de aandelenbeurzen ontketenen (een terugval van de aandelenmarkt met ten minste 20%, veroorzaakt door fundamentele factoren). Fisher Investments Nederland ziet in de nabije toekomst weinig kans op dergelijke foute beleidskeuzes, maar vindt het wel belangrijk om daar voortdurend alert voor te zijn.
In het verleden was het risico vanuit het monetair beleid het grootst wanneer de economische groei en de inflatie op volle toeren draaiden. In zo’n klimaat kunnen de centrale banken proberen om de kredietverlening – en de inflatoire druk – te verminderen door de korte rente snel op te trekken. Als een centrale bank de korte rente te snel verhoogt, dreigt een inversie van de rentecurve te ontstaan (doordat de korte rente hoger ligt dan de lange rente), waardoor het voor banken verlieslatend wordt om nieuwe kredieten te verstrekken. Een inverse rentecurve kan de kredietverlening verstikken en ertoe leiden dat bedrijven en particulieren moeilijker aan leningen kunnen komen. Zo’n scenario kan verstrekkende gevolgen hebben voor de markten en de economie, maar lijkt ons vandaag de dag onwaarschijnlijk.
Vooralsnog denkt Fisher Investments Nederland dat een afbouw van de monetaire verruiming door de centrale banken de neerwaartse druk op de lange rente zou verminderen en de economische groei kan versterken door de kredietverlening aan te zwengelen. Over een eventuele afbouw van de monetaire verruiming wordt – al maanden – driftig gespeculeerd. Marktanalisten maken zich er zo druk over, dat u er zich geen zorgen over hoeft te maken. Door hun nervositeit is het einde van de QE al grotendeels in de koersen verrekend, dus wie op lange termijn belegt, hoeft wellicht niet te vrezen voor een eventuele impact op de markten. Het is best mogelijk – en zelfs waarschijnlijk – dat foute keuzes in het monetair beleid op een bepaald moment een einde maken aan de bullmarkt, maar die tijd lijkt ons nog niet aangebroken.
Volg ons op social media voor de laatste marktontwikkelingen en updates van Fisher Investments Nederland:
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Nederland is geregistreerd in het handelsregister van de Nederlandse Kamer van Koophandel met het ondernemingsnummer 75045486. Als de Nederlandse tak van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, staat Fisher Investments Nederland onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (“CSSF”) en is geregistreerd bij de Nederlandse Autoriteit Financiële markten.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Nederland en Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of als een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Nederland of Fisher Investments Europe deze visie zullen handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
[i] Bron: de Federal Reserve Bank van St. Louis, per juni 2021. Leningen en leases in de bancaire sector, alle commerciële banken, jaar op jaar, maandelijks, gecorrigeerd voor seizoenseffecten, van 01/12/1973 tot 01/06/2021.
[ii] Ibid.
[iii] Ibid.
- De kloof tussen bevlieging en werkelijkheid: lees hier de ervaringen van Fisher Investments Nederland met groene energie
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland: waarom aandelen niet afhankelijk zijn van een lage rente
- Volgens de ervaring van Fisher Investments Nederland kunnen langetermijnbeleggers lessen trekken uit 2023
- Fisher Investments Nederland legt aan de hand van zijn ervaringen uit wat we wijzer worden als we het sentiment meten
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland in het kort: hebben aandelen een sterke bbp-groei nodig?
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland met de techsector
- Fisher Investments Nederland bespreekt het opveringseffect
- Fisher Investments Nederland werpt zijn licht op de markthistorie
- Fisher Investments Nederland beargumenteert waarom de olieprijzen geen invloed hebben op aandelen
- Fisher Investments Nederland werpt zijn licht op een veelvoorkomende valkuil bij het beleggen: het actualiteitsdenken
- Fisher Investments Nederland schijnt licht op de sector basisconsumptiegoederen
- Fisher Investments Nederland gaat in op de vrees voor een wereldwijde recessie
- Fisher Investments Nederland geeft kijk op de prestaties van de duurzame consumptiesector
- Fisher Investments Nederland legt uit wat u moet afwegen voordat u in vastgoed belegt
- Fisher Investments Nederland geeft kijk op de markten: slecht nieuws is niet per definitie slecht voor aandelen
- Fisher Investments Nederland over beleggingshypes: het snelle geld of pure oplichting?
- Volgens Fisher Investments Nederland speelt politiek geen rol in uw beleggingsstrategie
- Fisher Investments Nederland geeft zijn perspectief op goud als vermeend afdekkingsinstrument in de beleggingsportefeuille
- Fisher Investments Nederland neemt de inflatie onder de loep
- Fisher Investments Nederland bespreekt wat het strijden tegen de laatste oorlog inhoudt
- Fisher Investments Nederland over de beperkingen van kapitaalbehoud
- Seizoensgebonden beurswijsheden in perspectief gezet
- Wat de arbeidsstatistieken volgens Fisher Investments Nederland voor aandelen betekenen
- De impact van de bedrijfswinsten op de aandelenmarkten volgens Fisher Investments Nederland
- Groei of waarde: welke beleggingsstijl is beter voor uw portefeuille?
- Wat de rentecurve volgens Fisher Investments Nederland kan betekenen voor beleggers
- Vijf zaken die potentiële bitcoinbeleggers volgens Fisher Investments Nederland in overweging moeten nemen
- Het beleggerssentiment is getemperd en dat kan een goede zaak zijn
- De visie van Fisher Investments Nederland over de hoge energieprijzen en de ontwikkeling van de economie
- Fisher Investments Nederland: beleggers zouden de afbouw van de monetaire verruiming moeten toejuichen
- Waarom beleggers verder zouden moeten kijken dan schommelingen op korte termijn
- Wat is er gebeurd met de “waarde-rally” van 2021?
- Dit denkt Fisher Investments Nederland van de geruchten over toenemende inkopen van eigen aandelen
- De kijk van Fisher Investments Nederland op negatieve volatiliteit
- Dit kunnen beleggers volgens Fisher Investments Nederland opmaken uit de sterk schommelende olieprijzen
- Hoe u het hoofd koel houdt in stijgende markten – Fisher Investments Nederland
- Fisher Investments Nederland legt uit hoe een negatieve rente nadelige gevolgen voor u kan hebben
- Is COVID-19 van invloed op uw beslissingen?
- Fisher Investments Nederland over de zogenaamd overgewaardeerde aandelen
- Het gevaar van recency bias, volgens Fisher Investments Nederland
- Beleggen in passieve producten maakt u nog geen passieve belegger
- Waarom deflatie in de eurozone volgens Fisher Investments Nederland niet in het verschiet ligt – en ook niet gevaarlijk is
- Verminder uw financiële stress met een noodfonds
- Een leidraad voor het interpreteren van economische cijfers
- Fisher Investments Nederland: Overheidsuitgaven in het kader van COVID-19 geen gevaar voor aandelenkoersen
- Valt uw aandelenrisico hoger uit door een uitgesproken voorkeur voor uw eigen land?
- De voordelen en grenzen van fiscale stimulering
- Werkt het negatieve-rentebeleid van centrale banken wel?
- Waarom beleggen ook zinvol is in perioden waarin dit onaantrekkelijk lijkt
- ESG-beleggen: een inleiding
- Geopolitieke risico’s op de markten
- De economische vooruitzichten van China: Welke impact hebben ze op Europa?
- Discipline in tijden van hoge volatiliteit
- Klimaatverandering evalueren – risico’s en mogelijkheden
- Staatsschuld in perspectief
- Inleiding in rentecurves: wat zijn het en welke invloed hebben ze op uw beleggingen?
- De opsplitsing van de wereld door de bril van een belegger
- Beknopte handleiding over waarderingen
- Vallen de Europese verkiezingen ten prooi aan populisme?
- De Italiaanse verkiezingen: de onderschatte impact van de afnemende onzekerheid
- Vrees voor recessie in eurozone lijkt ongegrond
- Eindejaarsherinnering: rendement uit het verleden is niet te koop
- Economisch nieuws van ruis scheiden
- Onopvallende positieve ontwikkelingen op handelsgebied
- Waarom het herbeleggingsrisico van belang is voor obligatiebeleggers
- Vertrouwdheid leidt niet tot een lager risico
- Voor aandelen is een oplossing voor de existentiële langetermijnproblemen van de eurozone niet van wezenlijk belang
- Hoe wereldwijd beleggen kan helpen bij het verlagen van het single-stock risico
- Maakt verkopen in mei blij?
- Wat te doen als de volatiliteit toeneemt
- Correct denken over correcties
- Protectionisme: Vrees versus realiteit
- Europese aandelen trotseren terrorisme
- De toekomst van de euro
- Vermogensbeheerder van het jaar
- V&A met Aaron Anderson van Fisher Investments
- De berg en de klap
- Ken Fisher geeft een beursoutlook voor de tweede jaarhelft
- Bekijk valutaschommelingen op lange termijn
- De Italiaanse verkiezingen: de onderschatte impact van de afnemende onzekerheid
- Fisher Investments Nederland