-0,5%.[i] Dat is sinds september 2019 het rentetarief dat de Europese Centrale Bank (ECB) banken betaalt voor eendaagse deposito’s. De ECB betaalt natuurlijk geen negatieve rente, maar brengt deze in rekening. Die -0,5% is een boete of belasting op niet-uitgeleende deposito’s bij de Europese Centrale Bank. Doordat beleidsmakers zoals ECB-president Christine Lagarde tijdens de persconferentie van december ronduit verklaarden dat de rentetarieven nog verder zouden kunnen dalen, vermoeden veel financiële commentatoren die wij volgen dat de negatieve rente nog verder omlaag zal gaan.[ii] In Denemarken is de rente sinds 2012 negatief. Aan de overkant van het Kanaal, in Groot-Brittannië, zijn de rentetarieven nog net positief: 0,1%. De Bank of England (BoE) heeft echter een renteverlaging in het vooruitzicht gesteld – mogelijk tot onder het nulpunt.[iii] Onze ervaring is dat veel beleggers, spaarders en gewone burgers niet weten wat negatieve rentetarieven voor hen betekenen. Uit ervaring weten we bij Fisher Investments Nederland dat de trend naar negatieve rente lange tijd tot bezorgdheid heeft geleid onder beleggers en spaarders. In zeker opzicht lijken die zorgen ons gerechtvaardigd. In dit artikel delen we onze bevindingen – en wijzen we op enkele kwesties die minder aandacht krijgen, maar waar u wel van op de hoogte moet zijn.
De theorie achter de keuze van officiële monetaire instellingen om negatieve rentetarieven te hanteren, is eenvoudig genoeg. We hebben veel beleidsmakers horen beweren dat banken niet genoeg leningen verstrekken, waardoor de inflatie ver onder het beoogde niveau van de monetair-beleidsmakers blijft, wat een remmende werking heeft op de economische groei. Om dat te bewijzen wezen ze vaak op de enorme reserves die banken aanhielden – ver boven de wettelijke vereisten – en ze beweerden dat dit oppotten van contanten de oorzaak is van lage inflatie en zwakke groei. De beleidsmakers hebben de depositorente tot onder het nulpunt verlaagd – waarmee ze in feite de banken bestraffen voor het aanhouden van overtollige contanten – om handels- en particuliere banken ertoe aan te zetten meer leningen te verstrekken. Dat is precies het argument dat de ECB in 2014 aanvoerde toen ze voor het eerst een negatieve depositorente invoerde.
Naar onze mening is er weinig bewijs voor deze theorie. Maar dat is een artikel voor een andere keer. Hier willen we onderzoeken hoe banken reageren – en wat dat voor uw financiën kan betekenen. Hoewel dit beleid sommige banken kan stimuleren om leningen te verstrekken, blijkt dat veruit de meeste banken in Europa (meer) kosten in rekening zijn gaan brengen voor het aanhouden van particuliere en zakelijke spaarrekeningen.
In 2012 werd Denemarken het eerste Europese land dat een negatieve rente invoerde. De ECB volgde twee jaar later, vrijwel op hetzelfde moment als de Zweedse Riksbank. In het begin reageerden de banken nauwelijks, misschien omdat de depositotarieven maar licht negatief waren en niemand wist hoelang het zou duren. Maar naarmate de tijd verstreek en de monetair-beleidsmakers de negatieve rente steeds verder verlaagden, kwamen ze in actie om de kosten door te berekenen.
In 2015 kwamen er berichten dat Deense banken ertoe overgingen grote spaarders, meestal instellingen, kosten in rekening te brengen voor het aanhouden van deposito’s. Een jaar later begonnen kleine Duitse banken hetzelfde te doen, door een negatieve rente te heffen op spaartegoeden van meer dan EUR 100.000.[iv] Uit een onderzoek van de Duitse Bundesbank van november 2019 bleek dat 58% van de 220 Duitse banken negatieve rentetarieven doorberekende aan zakelijke klanten – 23% bracht kosten in rekening aan particuliere spaarders.[v]
De financiële media die wij volgen constateren niet alleen dat de depositorente negatief is geworden, maar ook dat banken in Spanje, Italië en Duitsland kosten rekenen voor het aanhouden van tegoeden, ook op betaalrekeningen. Die kosten variëren van 10 tot 30 euro per maand voor het aanhouden van de rekening tot nominale transactiekosten voor overboekingen ter hoogte van soms wel 0,4% van de overgeboekte bedragen. Net als bij het doorberekenen van negatieve rentetarieven, gelden dergelijke kosten vooral voor rekeningen met een hoog saldo.
Veel banken stellen hun klanten voor om deze kosten niet in rekening te brengen als ze nieuwe diensten of producten afnemen. In sommige gevallen hebben die een tamelijk vriendelijk karakter, zoals een directe storting. Maar veel banken gebruiken dit ook als een kans om producten te cross-sellen, waarbij ze klanten over de streep trekken door hun kosten te verlagen. Dat kan ertoe leiden dat ze klanten overhalen om onnodige producten of diensten af te nemen.
Dit scenario belicht een paar belangrijke zaken waarmee beleggers en spaarders rekening moeten houden. Onze ervaring is dat veel landen in Europa een sterk op sparen gerichte cultuur hebben, wat ertoe kan leiden dat beleggers te veel contanten aanhouden. Misschien ziet u dat niet als een probleem, totdat u zich bedenkt dat contanten historisch gezien een zeer laag rendement opleveren en mogelijk een rem zetten op het algehele rendement van uw portefeuille. Dat is zeker het geval als de rente negatief is. We denken dat dit een duidelijke reminder is voor spaarders en beleggers om niet meer contanten aan te houden dan nodig is. Volgens Fisher Investments Nederland dekt een gezonde noodreserve normaal gesproken uw behoefte aan contanten voor een periode van ongeveer 3 tot 12 maanden. Als u geld hebt gereserveerd voor een aankoop op korte termijn, adviseren we u uiteraard om dat bedrag in contanten aan te houden om de liquiditeit te waarborgen en volatiliteit te voorkomen. Maar als uw spaargeld dat niveau aanzienlijk overschrijdt, wilt u misschien uw portefeuillestrategie herzien, of de rente nu negatief is of niet.
Tot slot, als de rente in het VK negatief wordt en er kosten worden doorberekend, pas dan op voor cross-selling, alleen al om kosten te vermijden. Als u een financieel product koopt, moet dat gericht zijn op een bestaande behoefte, of de kosten nu worden verlaagd of niet. Voordat u besluit om een dergelijk product te kopen, moet u ook nagaan of er specifieke tarieven of kosten aan verbonden zijn.
Naar onze mening zijn de negatieve rentetarieven in Europa uiteindelijk een stimulans voor banken om in actie te komen. Vele doen dit ten koste van beleggers en spaarders. Wij denken dat dit voor u een reden is om uw kasreserves opnieuw te beoordelen en te overwegen of uw aanpak optimaal is.
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Nederland is geregistreerd in het handelsregister van de Nederlandse Kamer van Koophandel met het ondernemingsnummer 75045486. Als de Nederlandse tak van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl, staat Fisher Investments Nederland onder het toezicht van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (“CSSF”) en is geregistreerd bij de Nederlandse Autoriteit Financiële markten.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Nederland en Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of als een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Nederland of Fisher Investments Europe deze visie zullen handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste markten. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document. Beleggen op de financiële markten brengt een risico van verlies met zich mee en er is geen garantie dat het belegde kapitaal geheel of gedeeltelijk terugbetaald zal worden. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor toekomstige rendementen en geven daar geen betrouwbare indicatie van. De waarde en opbrengst van de beleggingen volgen de schommelingen van de wereldwijde aandelenmarkten en van de internationale wisselkoersen.
[i] Bron: ECB, per 29/12/2020.
[ii] “Press Conference, Introductory Statement and Transcript of Questions and Answers”, voorzitter Christine Lagarde en vicevoorzitter Luis de Guindos, ECB, 10/12/2020.
[iii] “Information Request: Operational Readiness for a Zero or Negative Bank Rate,” Sam Woods, plaatsvervangend gouverneur, The Bank of England, 12/10/2020.
[iv] “This German Bank Is Charging Customers to Hold Their Deposits”, Ivana Kottasova, CNN, 16/08/2016.
[v] “Most German Banks Now Charge Corporate Deposits, Central Bank Survey Shows,” Ahmed Nasir, S&P Global, 19/11/2019.
- De kloof tussen bevlieging en werkelijkheid: lees hier de ervaringen van Fisher Investments Nederland met groene energie
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland: waarom aandelen niet afhankelijk zijn van een lage rente
- Volgens de ervaring van Fisher Investments Nederland kunnen langetermijnbeleggers lessen trekken uit 2023
- Fisher Investments Nederland legt aan de hand van zijn ervaringen uit wat we wijzer worden als we het sentiment meten
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland in het kort: hebben aandelen een sterke bbp-groei nodig?
- De ervaringen van Fisher Investments Nederland met de techsector
- Fisher Investments Nederland bespreekt het opveringseffect
- Fisher Investments Nederland werpt zijn licht op de markthistorie
- Fisher Investments Nederland beargumenteert waarom de olieprijzen geen invloed hebben op aandelen
- Fisher Investments Nederland werpt zijn licht op een veelvoorkomende valkuil bij het beleggen: het actualiteitsdenken
- Fisher Investments Nederland schijnt licht op de sector basisconsumptiegoederen
- Fisher Investments Nederland gaat in op de vrees voor een wereldwijde recessie
- Fisher Investments Nederland geeft kijk op de prestaties van de duurzame consumptiesector
- Fisher Investments Nederland legt uit wat u moet afwegen voordat u in vastgoed belegt
- Fisher Investments Nederland geeft kijk op de markten: slecht nieuws is niet per definitie slecht voor aandelen
- Fisher Investments Nederland over beleggingshypes: het snelle geld of pure oplichting?
- Volgens Fisher Investments Nederland speelt politiek geen rol in uw beleggingsstrategie
- Fisher Investments Nederland geeft zijn perspectief op goud als vermeend afdekkingsinstrument in de beleggingsportefeuille
- Fisher Investments Nederland neemt de inflatie onder de loep
- Fisher Investments Nederland bespreekt wat het strijden tegen de laatste oorlog inhoudt
- Fisher Investments Nederland over de beperkingen van kapitaalbehoud
- Seizoensgebonden beurswijsheden in perspectief gezet
- Wat de arbeidsstatistieken volgens Fisher Investments Nederland voor aandelen betekenen
- De impact van de bedrijfswinsten op de aandelenmarkten volgens Fisher Investments Nederland
- Groei of waarde: welke beleggingsstijl is beter voor uw portefeuille?
- Wat de rentecurve volgens Fisher Investments Nederland kan betekenen voor beleggers
- Vijf zaken die potentiële bitcoinbeleggers volgens Fisher Investments Nederland in overweging moeten nemen
- Het beleggerssentiment is getemperd en dat kan een goede zaak zijn
- De visie van Fisher Investments Nederland over de hoge energieprijzen en de ontwikkeling van de economie
- Fisher Investments Nederland: beleggers zouden de afbouw van de monetaire verruiming moeten toejuichen
- Waarom beleggers verder zouden moeten kijken dan schommelingen op korte termijn
- Wat is er gebeurd met de “waarde-rally” van 2021?
- Dit denkt Fisher Investments Nederland van de geruchten over toenemende inkopen van eigen aandelen
- De kijk van Fisher Investments Nederland op negatieve volatiliteit
- Dit kunnen beleggers volgens Fisher Investments Nederland opmaken uit de sterk schommelende olieprijzen
- Hoe u het hoofd koel houdt in stijgende markten – Fisher Investments Nederland
- Fisher Investments Nederland legt uit hoe een negatieve rente nadelige gevolgen voor u kan hebben
- Is COVID-19 van invloed op uw beslissingen?
- Fisher Investments Nederland over de zogenaamd overgewaardeerde aandelen
- Het gevaar van recency bias, volgens Fisher Investments Nederland
- Beleggen in passieve producten maakt u nog geen passieve belegger
- Waarom deflatie in de eurozone volgens Fisher Investments Nederland niet in het verschiet ligt – en ook niet gevaarlijk is
- Verminder uw financiële stress met een noodfonds
- Een leidraad voor het interpreteren van economische cijfers
- Fisher Investments Nederland: Overheidsuitgaven in het kader van COVID-19 geen gevaar voor aandelenkoersen
- Valt uw aandelenrisico hoger uit door een uitgesproken voorkeur voor uw eigen land?
- De voordelen en grenzen van fiscale stimulering
- Werkt het negatieve-rentebeleid van centrale banken wel?
- Waarom beleggen ook zinvol is in perioden waarin dit onaantrekkelijk lijkt
- ESG-beleggen: een inleiding
- Geopolitieke risico’s op de markten
- De economische vooruitzichten van China: Welke impact hebben ze op Europa?
- Discipline in tijden van hoge volatiliteit
- Klimaatverandering evalueren – risico’s en mogelijkheden
- Staatsschuld in perspectief
- Inleiding in rentecurves: wat zijn het en welke invloed hebben ze op uw beleggingen?
- De opsplitsing van de wereld door de bril van een belegger
- Beknopte handleiding over waarderingen
- Vallen de Europese verkiezingen ten prooi aan populisme?
- De Italiaanse verkiezingen: de onderschatte impact van de afnemende onzekerheid
- Vrees voor recessie in eurozone lijkt ongegrond
- Eindejaarsherinnering: rendement uit het verleden is niet te koop
- Economisch nieuws van ruis scheiden
- Onopvallende positieve ontwikkelingen op handelsgebied
- Waarom het herbeleggingsrisico van belang is voor obligatiebeleggers
- Vertrouwdheid leidt niet tot een lager risico
- Voor aandelen is een oplossing voor de existentiële langetermijnproblemen van de eurozone niet van wezenlijk belang
- Hoe wereldwijd beleggen kan helpen bij het verlagen van het single-stock risico
- Maakt verkopen in mei blij?
- Wat te doen als de volatiliteit toeneemt
- Correct denken over correcties
- Protectionisme: Vrees versus realiteit
- Europese aandelen trotseren terrorisme
- De toekomst van de euro
- Vermogensbeheerder van het jaar
- V&A met Aaron Anderson van Fisher Investments
- De berg en de klap
- Ken Fisher geeft een beursoutlook voor de tweede jaarhelft
- Bekijk valutaschommelingen op lange termijn
- De Italiaanse verkiezingen: de onderschatte impact van de afnemende onzekerheid
- Fisher Investments Nederland