Kleine minderheid domineert de beurs

Succes kent vele vaders, maar in het geval van enkele bekende aandelenindices ook weer niet zo heel veel. De AEX-index, bijvoorbeeld, koerst dit jaar af op een winst van per saldo 150 punten. Ruim 111 daarvan komen voor rekening van slechts drie aandelen: ASML, Royal Dutch Shell en ING. Net als vorig jaar is de bijdrage van ASML verreweg de belangrijkste.

Zelfs voor een bredere en kwalitatief betere beursindex als de S&P500 Index geldt dat een klein aantal aandelen het verloop van de index bepaalt. En niet alleen dit jaar. In 2020 steeg de S&P500 16,6%, oftewel per saldo bijna 535 punten. Slechts vijf aandelen – Apple, Amazon, Microsoft, Nvidia en Meta Platforms (toen nog Facebook) – zorgden in dat jaar voor bijna 293 indexpunten. Daarmee was het vijftal goed voor bijna 55% van de winst van de Amerikaanse beursindex. Ook dit jaar is de top-5 alweer goed voor bijna 313 van de per saldo 860 punten winst van de S&P500. Dat is ruim 36% van het totaal, een weliswaar kleiner aandeel van de totale indexwinst dan afgelopen jaar maar wel groter dan de 25% van 2019. In de top-5 van 2021 zijn Apple, Microsoft en Nvidia overigens opnieuw terug te vinden. Amazon en Meta Platforms zijn verdrongen door Alphabet en Tesla.

Herinneringen aan 2000

Aan de oppervlakte verschilt het beursjaar 2021 niet erg van de voorgaande twee jaren. Opnieuw is het sentiment positief. In een vooruitblik op 2022 schrijft Savita Subramanian, strateeg bij Bank of America Merrill Lynch (BofAML) dat de overgang van 2021 naar 2022 zelfs wordt gekenmerkt door ‘de acceptatie van het ondenkbare’. Beleggers lijken makkelijk over de negatieve rente, inflatie van 6% en problemen in de Chinese vastgoedsector heen te stappen. Het huidige sentiment roept bij haar herinneringen op aan de technologiebubbel. Het aandeel van verliesgevende bedrijven in het aantal IPO’s is dit jaar nog hoger dan in 2000, stelt BofAML.

Maar zelfs beleggers in potentieel kansrijke groei-aandelen accepteren kennelijk niet alles. Volgens Société Générale-strateeg Andrew Lapthorne staat namelijk een derde van de aandelen uit de Nasdaq Composite Index 50% of meer onder de top van de afgelopen tweehonderd dagen. Dat zijn meer dan duizend aandelen, die volgens hem overigens nog geen 3,5% van de totale index uitmaken.

Invloedrijke vrouw

Niets belichaamt de draai in het sentiment rond volatiele en dure aandelen echter zo goed als de ARK Innovation ETF. Dat is een actief beheerde Amerikaanse ETF van het door Cathie Wood opgerichte ARK Invest. Deze Wood werd begin van de maand door de Financial Times nog uitgeroepen tot een van de 25 meest invloedrijke vrouwen van 2021. Volgens de Britse zakenkrant is Wood niet alleen een topbelegger maar zelfs een ‘visionair’.

De publicatiedatum van deze lijst bleek wat ongelukkig. De bekendste ETF van ARK Invest, de ARK Innovation ETF, verloor namelijk meer dan 20% sinds begin november. Vanaf de top van medio februari bedraagt het verlies van deze ETF zelfs 37% en zonder de bijdrage van Tesla aan de ETF zou dat nog erger zijn geweest.

De koersval van de ARK ETF staat in schril contrast met de stijging van meer dan 150% in 2020. Dertig van de 74 aandelen die de ARK Innovation ETF dit jaar in portefeuille heeft, of heeft gehad, staan volgens Bloomberg-data op een verlies van meer dan 30%. Dat zijn niet alleen aandelen die vorig jaar van de corona-uitbraak profiteerden – zoals Zoom Video en de virtuele doktersdienst Teladoc Health – maar ook aandelen als Invitae, Zillow, en Crispr Therapeutics. Dat een flink aantal van deze hoogvliegers weer terug op aarde is, is een verandering ten opzichte van vorig jaar. Wie weet is het ook wel een terugkeer van het gezond verstand bij een bepaalde groep wat overenthousiaste beleggers.