De Magic Formula met momentum

In zijn werk The Little Book that Beats the Market vertelt Joel Greenblatt in geuren en kleuren over de Magic Formula. De auteur is niet de eerste de beste. Greenblatt doceert aan de Columbia Business School en is de oprichter van Gotham Capital, een hedgefonds met duizelingwekkende resultaten. In de tien jaar dat hij er aan het roer stond, behaalde de hoogleraar beleggingsleer een jaarrendement van 40,5% netto.

In 2005 oogstte de publicatie van het ‘kleine boekje’ veel aandacht. Greenblatt legt daarin immers uit hoe beleggers met een simpele selectietechniek verbluffende rendementen kunnen behalen. Greenblatt beweert dat hij in de periode van zeventien jaar tot 2004 een jaarrendement van 30,8% genereerde tegenover de 12,4% van de S&P500.

Van het boek zijn wereldwijd honderdduizenden exemplaren verkocht. In 2010 verscheen zelfs met The Little Book that Still Beats the Market een volledig herziene uitgave. Heeft u het origineel al in huis, dan is de bijgewerkte versie een overbodige luxe.

Greenblatt vond zijn selectietechniek zo effectief dat hij het de ‘The Magic Formula’ noemde, de toverformule. Helaas bleek in de loop der jaren dat de resultaten van Greenblatt niet een-op-een naar de praktijk overdraagbaar zijn, zowel bij backtesting door derden als door de markt zelf.

Dit alles neemt niet weg dat de Magic Formula niets van zijn aantrekkingskracht verloren heeft. De selectietechniek is onverminderd populair bij het grote publiek en bij zakenbanken als Morgan Stanley en Société Générale, die maandelijks modelportefeuilles aanbieden.

Terugkerend onderwerp

De Magic Formula is ook een regelmatig terugkerend onderwerp in scripties. Het onderzoek van twee bachelorstudenten aan de  Zweedse Linnaeus Universiteit wil ik u niet onthouden. Erik Sjöbeck en Joel Verngren onderzochten of de selectieformule effectief is voor Zweedse aandelen en of er extra rendement te behalen valt met momentum.

Net als Greenblatt zochten de twee studenten met de beide selectiecriteria naar goedkope kwaliteitsaandelen. Voor de periode van vijftien jaar tot aan maart 2019 selecteerden zij telkens de twintig aandelen met het hoogste winstrendement en het hoogste rendement op geïnvesteerd kapitaal.

De bedenker van de Magic Formula geeft de voorkeur aan het rendement op geïnvesteerd kapitaal boven meer gangbare maatstaven als het rendement op eigen vermogen of het rendement op vermogen. Het rendement op geïnvesteerd vermogen meet hoe efficiënt bedrijven inkomsten genereren uit hun netto activa. Hierbij deelt u het bedrijfsresultaat door het netto-werkkapitaal en de netto-bezittingen.

Normaliter is het winstrendement niets anders dan een omgekeerde koers-winstverhouding, maar dan weergegeven als percentage. Maar in plaats van de nettowinst en de koers van het aandeel deelt Greenblatt het bedrijfsresultaat door de ondernemingswaarde.

Zowel academisch onderzoek als de praktijk wijst uit dat beide maatstaven voorspellende waarde bezitten. En ook over de toegevoegde waarde van momentum bestaat geen twijfel. Volgens indexbeheerder S&P500 is het zelfs de factor met het hoogste rendement.

Met momentum

Omdat het vaak een poos duurt voordat de markt de waarde van goedkope kwaliteitsaandelen onderkent, verrijkten Sjöbeck en Verngren het beleggingsconcept van de Magic Formula met een momentumindicator. Zij toetsen hun magische aandelen ook nog eens aan het prijsmomentum en weerhielden daaruit de fondsen met de hoogste koersontwikkeling over zes maanden. Goed om te weten, het aantal magische aandelen was dubbel zo groot als de uiteindelijke selectie.

In de periode van vijftien jaar tot aan maart 2019 genereerde de originele versie van de Magic Formula een jaarrendement van 13,3% tegenover 4,7% voor de OMX30, de Zweedse hoofdindex. De magische aandelen met momentum doen daar met een jaargemiddelde van 15,7% niet alleen een schep bovenop, het risico is ook nog eens lager.