Succes ECB-beleid niet verzekerd

De verwachtingen waren vorige week hooggespannen. Zouden ECB-president Mario Draghi en de zijnen nieuwe paden inslaan? Het antwoord was bevestigend. De Europese economie wil maar niet van de grond komen en tegelijkertijd dreigt er een negatieve deflatiespiraal. Die moet hoe dan ook voorkomen worden. Het is fijn dat de ECB bijspringt, maar het blijft onduidelijk of de centrale bank succesvol zal zijn in het bestrijden van de hardnekkige problemen.

Aantal zwakheden

Het eurogebied kent een aantal zwakheden, waaronder de teruglopende kredietverlening aan consumenten en het MKB. Banken zijn momenteel druk doende hun balansen te versterken voor de nakende stresstest van, jawel diezelfde ECB. Tegelijkertijd zien we dat het MKB vanwege de magere en onzekere economische vooruitzichten ook minder behoefte heeft aan krediet. Het blijft dus sterk de vraag of de tot €400 mrd die de ECB via goedkope zogeheten T-LTRO-leningen aan banken wil verstrekken, tot de gewenste kredietimpuls zal leiden.

Toch is dit min of meer het enige kanaal dat de ECB met mogelijk succes kan bespelen. De centrale bank zou graag zien dat de inflatie weer flink aantrekt, onder meer door een verzwakking van de euro, maar daarop zijn heel veel factoren van invloed. De ECB streeft binnen enkele jaren naar een inflatie van circa 1,7%, tegen een actueel percentage van 0,5%. Om dat te realiseren zal er ook meer krapte op de arbeidsmarkt moeten komen, iets wat voorlopig absoluut niet zichtbaar is. De koers van de euro staat mede onder invloed van het beleid van andere centrale banken, waaronder uiteraard de Fed, en mondiale kapitaalstromen. Vooral een toestroom van kapitaal kan de euro sterker maken. 

Nieuwe crisis

Per saldo zal het ruime monetaire beleid van de ECB tot een verdere verschuiving naar risicovollere assets leiden. Schuldtitels uit de Europese periferie en aandelen kunnen daar van profiteren. De ECB toonde zich eerder al angstig voor bubbels, maar het lijkt er sterk op dat de bank daar nu zelf aan bijdraagt. De rentes van Zuid-Europese landen zijn in korte tijd fors gedaald. Spanje is met de plaatsing van tienjaars papier al goedkoper uit dan de Verenigde Staten.

In het nieuwe leningprogramma moeten banken het hun verstrekte geld verplicht uitlenen aan het bedrijfsleven. Vandaar dat de ECB nu een ‘T’ van ‘Targeted’ aan de benaming van de leningen heeft toegevoegd: T-LTRO. Bij eerdere LTRO-programma’s belegden banken dit goedkope krediet massaal in hoog renderend perifeer schuldpapier. Dat dit nu niet is toegestaan, mag als de bijdrage van de ECB aan het ontstaan van bubbels worden gezien. Maar die bijdrage lijkt onvoldoende.

Het is allemaal afwachten. Voorlopig zullen beleggers in aandelen niet klagen. De AEX staat op de hoogste stand in zes jaar. Het is wel de vraag wat de volgende koerstrigger moet worden. Van het door de ECB in gang gezette opkopen van schuldtitels met onderpand, de zogeheten asset backed securities, moet niet te veel verwacht worden. Deze markt is nog erg klein. Het is nu toch echt de economie die vooruit moet komen.

De verwachtingen waren vorige week hooggespannen. Zouden ECB-president Mario Draghi en de zijnen nieuwe paden inslaan? Het antwoord was bevestigend. De Europese economie wil maar niet van de grond komen en tegelijkertijd dreigt er een negatieve deflatiespiraal. Die moet hoe dan ook voorkomen worden. Het is fijn dat de ECB bijspringt, maar het blijft onduidelijk of de centrale bank succesvol zal zijn in het bestrijden van de hardnekkige problemen.

Aantal zwakheden

Het eurogebied kent een aantal zwakheden, waaronder de teruglopende kredietverlening aan consumenten en het MKB. Banken zijn momenteel druk doende hun balansen te versterken voor de nakende stresstest van, jawel diezelfde ECB. Tegelijkertijd zien we dat het MKB vanwege de magere en onzekere economische vooruitzichten ook minder behoefte heeft aan krediet. Het blijft dus sterk de vraag of de tot €400 mrd die de ECB via goedkope zogeheten T-LTRO-leningen aan banken wil verstrekken, tot de gewenste kredietimpuls zal leiden.

Toch is dit min of meer het enige kanaal dat de ECB met mogelijk succes kan bespelen. De centrale bank zou graag zien dat de inflatie weer flink aantrekt, onder meer door een verzwakking van de euro, maar daarop zijn heel veel factoren van invloed. De ECB streeft binnen enkele jaren naar een inflatie van circa 1,7%, tegen een actueel percentage van 0,5%. Om dat te realiseren zal er ook meer krapte op de arbeidsmarkt moeten komen, iets wat voorlopig absoluut niet zichtbaar is. De koers van de euro staat mede onder invloed van het beleid van andere centrale banken, waaronder uiteraard de Fed, en mondiale kapitaalstromen. Vooral een toestroom van kapitaal kan de euro sterker maken. 

Nieuwe crisis

Per saldo zal het ruime monetaire beleid van de ECB tot een verdere verschuiving naar risicovollere assets leiden. Schuldtitels uit de Europese periferie en aandelen kunnen daar van profiteren. De ECB toonde zich eerder al angstig voor bubbels, maar het lijkt er sterk op dat de bank daar nu zelf aan bijdraagt. De rentes van Zuid-Europese landen zijn in korte tijd fors gedaald. Spanje is met de plaatsing van tienjaars papier al goedkoper uit dan de Verenigde Staten.

In het nieuwe leningprogramma moeten banken het hun verstrekte geld verplicht uitlenen aan het bedrijfsleven. Vandaar dat de ECB nu een ‘T’ van ‘Targeted’ aan de benaming van de leningen heeft toegevoegd: T-LTRO. Bij eerdere LTRO-programma’s belegden banken dit goedkope krediet massaal in hoog renderend perifeer schuldpapier. Dat dit nu niet is toegestaan, mag als de bijdrage van de ECB aan het ontstaan van bubbels worden gezien. Maar die bijdrage lijkt onvoldoende.

Het is allemaal afwachten. Voorlopig zullen beleggers in aandelen niet klagen. De AEX staat op de hoogste stand in zes jaar. Het is wel de vraag wat de volgende koerstrigger moet worden. Van het door de ECB in gang gezette opkopen van schuldtitels met onderpand, de zogeheten asset backed securities, moet niet te veel verwacht worden. Deze markt is nog erg klein. Het is nu toch echt de economie die vooruit moet komen.