Pensioenportefeuille | Rendement kruipt omhoog

De afgelopen weken zette het zeer geleidelijke herstel van de Pensioenportefeuille na het historisch slechte 2022 weer iets verder door. Het rendement van de portefeuille bedraagt 4,2% sinds de start van dit jaar. In vergelijking tot de laatste portefeuille-update van medio juli is het rendement van het obligatiedeel van de portefeuille over heel 2023 gelijk gebleven op 2,7%. Goud heeft sinds die tijd anderhalf procentpunt gewonnen en staat dit jaar daarmee op een winst van 5,8% in euro’s. Het rendement op het aandelensegment van de portefeuille steeg bijna een procentpunt waardoor dit belangrijkste deel van de portefeuille – met een weging van bijna 60% – over heel 2023 nu 6,2% in de plus staat.

Binnen het aandelensegment lopen de prestaties van de tien beleggingsfonds- en ETF-posities nog steeds fors uiteen. Onze indexbelegging in aandelen uit opkomende landen – de iShares Core MSCI EM IMI ETF – boekt dit jaar een rendement van 4,5% in euro’s en het Skagen Kon-Tiki Fund doet het met een winst van 8,4% zelfs nog beter dan deze brede opkomende landen-ETF en dat is keurig. Ondanks een kleine terugval in de afgelopen zes weken is het Comgest Growth Europe Fund met een plus van 15,6% echter nog altijd de veruit best renderende (aandelen)positie dit jaar.

Energie

Onze andere posities in Europese (en Amerikaanse) aandelen vallen daarentegen wat tegen. Dat is grotendeels te verklaren door de algemene trends op de aandelenmarkten. Het Comgest-fonds richt zich immers op sneller groeiende aandelen, die dit jaar weer meer in trek zijn, en belegt niet in de dit jaar achterblijvende energiesector en ook niet in financials. Het Robeco Conservative Equities Fund heeft daarentegen een weging van 9,5% in de dit jaar minder goed presterende energie-aandelen. De olieconcerns TotalEnergies en het Italiaanse Eni behoren tot de tien grootste posities in het Robeco-fonds. Daarnaast heeft het fonds forse ‘overwegingen’ in het sectoren Communicatie en Vastgoed die het in 2023 beide minder goed doen dan de brede Europese aandelenindex.

Bekijk ook het dossier Beleggen in ETF’s

Dat het Robeco-fonds dit jaar zo’n vijf procentpunt achterblijft bij de index is daarmee grotendeels verklaard. Ook het UBS Equity European Opportunity Unconstrained Fund kan dit jaar de brede Europese aandelenindex niet bijhouden. Het fonds, dat zowel ‘long’ als ‘short’ kan beleggen, heeft een bijzonder grote weging in de sector Gezondheidszorg. De farmaceuten AstraZeneca en Novartis maken beide deel uit van de vijf grootste posities van het UBS-fonds met een gezamenlijke weging van 9%. Het koersverloop van zowel AstraZeneca (-6,7% in Britse ponden) als Novartis (+3,3% in Zwitserse franken) is dit jaar echter weinig inspirerend.

Smallcaps

De Pensioenportefeuille telt verder nog twee andere posities in Europese aandelen: de iShares Stoxx Europe 600 Oil & Gas ETF en de iShares Stoxx Europe Small 200 ETF. Laatstgenoemde heeft de afgelopen zes weken een rendement van ruim 4% behaald. Over heel 2023 staat deze ETF, die in de tweehonderd kleinste aandelen uit de Stoxx Europe 600 Index belegt, 5,5% in de plus. De smallcap-ETF maakt sinds eind november 2016 deel uit van de Pensioenportefeuille, om ook blootstelling te hebben aan de kleinere Europese aandelen die nauwelijks deel uitmaken van onze andere Europese aandelenposities.

De iShares Stoxx Europe Small 200 ETF bevat een aantal bekende namen. Onder de tien grootste posities zijn onder meer Ocado, Leonardo, Marks & Spencer, Soitec en Hugo Boss terug te vinden. Britse aandelen hebben de grootste weging (bijna 22%) gevolgd door Franse (13,%) en Zweedse (12,7%) smallcaps. Nederlandse aandelen hebben een weging van nog geen 4% in deze ETF. De sectoren Industrie, Financials en Luxe Consumentengoederen zijn bij elkaar opgeteld goed voor een weging van bijna 50%. Tot eind 2021 presteerde de Europese smallcaps-ETF beter dan de ETF die in de vijftig grootste Europese aandelen belegt (zie grafiek). Daarna bleven de kleinere Europese aandelen echter ver achter bij de vijftig grootste.

UBS publiceerde begin deze week een uitgebreid rapport over Europese smallcaps en noemde de terugval van deze groep daarin ‘overdreven’ maar wel verklaarbaar. Volgens de strategen van de bank blijven smallcaps doorgaans achter bij de grote aandelen in economisch onzekere tijden zoals die we nu doormaken. Op de lange termijn kunnen de smallcaps de large caps echter ruim verslaan, stelt UBS, onder meer als gevolg van snellere groei, beter bestuur en fusie- en overname-activiteit.

Voorlopig houden we deze ETF ondanks het achterblijvende resultaat in de afgelopen anderhalf jaar nog in portefeuille. We hoeven bovendien ook geen verkopen te doen om cash voor eventuele nieuwe aankopen vrij te maken. De portefeuille heeft een cash-positie van 23% die we de komende maanden mogelijk in (kort lopende) obligaties of in bepaalde segmenten van de aandelenmarkt kunnen inzetten.