Amerikaanse consument vol vertrouwen

De financiële positie van de Amerikaanse consument oogt sterk. De werkloosheid is laag, de loongroei trekt aan en het vermogen is groot. Dat laatste geldt ook voor het consumentenvertrouwen, maar dat is helaas vaak een contra-indicator voor de aandelenmarkt.

Met Black Friday is het startsein gegeven voor het massaal winkelen voor de feestdagen. In Europa, maar vooral in de VS. Naar het zich laat aanzien geven Amerikaanse consumenten minder uit in fysieke winkels, maar juist veel meer online. En waarom ook niet? De Amerikaanse consument lijkt immers in blakende financiële gezondheid te verkeren. Zo stijgt de loongroei van de gemiddelde Amerikaanse werknemer sinds begin dit jaar steeds iets sneller. Dat bleek ook weer uit de begin november bekendgemaakte banencijfers. Over de maand oktober kwamen er 250.000 nieuwe banen bij in de VS.

De werkloosheid daalde naar 3,7%. Maar het belangrijkste cijfers was toch de loongroei van 3,1% ten opzichte van oktober 2017. Dat was de hoogste groei sinds april 2009. Maar niet alleen de werkgelegenheids- en looncijfers ogen positief. Ook de financiële positie van de Amerikanen stemt optimistisch. Ieder kwartaal publiceert de Federal Reserve de ‘balans’ van de Amerikaanse gezinshuishoudens. De laatste cijfers gaan over het tweede kwartaal van dit jaar. Uit de data van de centrale bank blijkt dat de nettovermogenswaarde van de Amerikaanse gezinnen nog nooit zo hoog is geweest. Tegenover $122,7 bln aan bezittingen staan $15,7 bln aan schulden. Het saldo hiervan is de nettovermogenswaarde. Deze maatstaf staat op een kleine $107 bln, een absoluut record. Niet alleen in absolute cijfers, maar ook uitgedrukt als percentage van het beschikbaar inkomen.

Aandelenbezit

De financiële positie van de Amerikaanse huishoudens is vooral verbeterd door waardestijging van het huizenbezit. Die post ‘vastgoed’ op de balans steeg van $24,4 bln in 2015 tot $28,8 bln eind tweede kwartaal van dit jaar. De hoogte van de hypotheekschuld die daar tegenover staat liep veel minder sterk op. Van $9,6 bln in 2015 tot $10,2 bln eind tweede kwartaal. Daarnaast profiteerden de Amerikaanse gezinnen van de stijging op de aandelenmarkten. De waarde van hun aandelenbezit liep op van $13,4 bln in 2015 tot $18,1 bln in het tweede kwartaal, zo blijkt uit data van de Federal Reserve. Geen wonder dat het consumentenvertrouwen, gemeten door de Universiteit van Michigan, nog steeds op een hoog niveau staat.

Contra-indicator

David Rosenberg, strateeg bij vermogensbeheerder Gluskin Sheff, wijst op factoren die de positie van de Amerikaanse consument in een wat ander daglicht plaatsen. Volgens Rosenberg dalen de meest cyclische consumentenuitgaven sinds mei. Het valt hem ook op dat de aandelen van meer detailhandelsbedrijven – bijvoorbeeld Nordstrom en Walmart – de laatste weken flink zijn afgestraft na bekendmaking van winstcijfers. Ook verzwakt de door hem ontwikkelde indicator van de Amerikaanse huizenmarkt.

En Rosenberg wijst op iets belangrijks: het relatief grote consumentvertrouwen is niet iets waar aandelenbeleggers zich aan vast kunnen klampen. Sterker nog, het is eerder een contra-indicator, aldus Rosenberg. Ook J.P. Morgan Asset Management wees al daar al op. Toppen in het Amerikaanse consumentenvertrouwen werden de afgelopen 45 jaar opvallend vaak gevolgd door matige rendementen voor de S&P500. Dalen in het consumentenvertrouwen zijn daarentegen juist vaak startpunten van bovengemiddeld hoge rendementen in de twaalf maanden daarna, blijkt uit data van de vermogensbeheerder. Beleggen als het vertrouwen groot is voelt prettig, maar leidt vaak niet tot de hoogste rendementen.