Zo belegt u een groot bedrag

Regelmatig krijgt de redactie van Beleggers Belangen vragen van lezers over het beleggen van een groot bedrag: een erfenis, de overwaarde van een huis of een flinke winstuitkering. Een gedegen beleggingsstrategie start niet met de selectie van aandelen. Het juiste startpunt is de inventarisatie van uw financiële doelen, op korte en op lange termijn. Dat helpt bij het bepalen van de beleggingshorizon en het kiezen van de juiste beleggingen. Duidelijke doelen zijn ook cruciaal om de gekozen beleggingsstrategie vol te houden. Een van de grootste bedreigingen van een succesvolle beleggingsstrategie bent u namelijk zelf.

Doelen helpen

Het bepalen en volhouden van een beleggingsstrategie is voor veel mensen een uitdaging. Dankzij de gedragswetenschap weten we dat dat komt door de werking van ons brein. Een van de obstakels is ‘temporal myopia’, de beperking van ons brein om de toekomst goed te kunnen overzien. Dat maakt ons gevoelig voor impulsen op de korte termijn.

Impulsaankopen liggen op de loer en we zijn geneigd gedrag dat alleen op de lange termijn resultaat heeft – zoals beleggen – uit te stellen. Zeker omdat ons brein actuele gebeurtenissen moeilijk in perspectief kan plaatsen. Dat blijkt bijvoorbeeld in periodes met dalende beurskoersen. We zijn dan geneigd beleggingen te verkopen of verliezen interesse in beleggen, terwijl we rationeel weten dat dergelijke koersbewegingen er op lange termijn niet toe doen.

Gelukkig heeft onderzoek uitgewezen dat ons op de korte termijn gerichte brein op het goede spoor kan worden gezet door een concrete invulling van de toekomst. Uit onderzoek van het Amerikaanse Morningstar blijkt bijvoorbeeld dat de spaar- en beleggingsresultaten van mensen sterk verbeteren als ze zich verdiepen in hun financiële toekomst. De deelnemers die nadachten over hun geldzaken tot ver na hun pensioendatum hadden na een jaar twintig keer meer opzij gezet door sparen en beleggen dan de mensen die slechts één jaar vooruit keken. Dit effect trad bij alle deelnemers op, ongeacht leeftijd, inkomen of geslacht.

Vermijd de obstakels

Zet als basis van uw beleggingsstrategie uw financiële doelen op een rij. Wilt u eerder stoppen met werken, straks de studie voor uw kinderen betalen of een maandelijkse aanvulling op uw pensioen opbouwen? Bepaal welke bedragen daarvoor nodig zijn. Voeg ook uw doelen op korte en middellange termijn toe, zoals de vervanging van de auto of de plaatsing van zonnepanelen op uw huis. Zo krijgt u inzicht in de financiële wensen op lange termijn, en wordt in grote lijnen duidelijk welke mogelijkheden uw vermogen biedt.

Vervolgens is het zaak de obstakels te onderscheiden die de vermogensgroei kunnen belemmeren. Zoals werkloosheid, ziekte of overlijden. Wat betekent het bijvoorbeeld financieel voor u en uw naasten als u onverhoopt werkloos of ziek wordt? Of als u of een eventuele partner overlijdt? De eerste stap in succesvolle vermogensopbouw voor de lange termijn is de aanleg van buffers voor de korte termijn, zodat de opbouw van vermogen ongestoord kan voortgaan. Simpel gesteld bouwt u financiële buffers op voor de kleine financiële risico’s, en verzekert u zich tegen de financiële risico’s die u zelf niet kunt dragen. Dat voorkomt dat u uw beleggingsportefeuille tussentijds moet aanspreken en zorgt bovendien voor rust en focus.

Sparen of beleggen?

Met inzicht in de doelen en de risico’s kan uw vermogen ongestoord groeien. Kies voor sparen of beleggen, afhankelijk van de tijd die u nodig heeft om elk van de financiële doelen te bereiken. Die periode wordt ook wel de beleggingshorizon genoemd. Hoe langer deze horizon, hoe langer u de tijd hebt om de tussentijdse dalingen op te vangen die altijd plaatsvinden op de financiële markten. Voor doelen die u binnen vijf jaar wilt realiseren, is sparen daarom een betere optie dan beleggen. Zelfs bij de huidige lage rente. U ruilt de kans op een hoger rendement voor de zekerheid dat het geld beschikbaar is. Voor doelen met een beleggingshorizon van vijf jaar of meer is beleggen aantrekkelijker. U profiteert dan naast de koerswinsten van het rente-op-rente-effect van rente en dividend. Een voorbeeld van Unilever verderop in dit artikel toont de kracht daarvan. Hoe langer uw beleggingshorizon, hoe minder risico u bovendien hoeft te nemen om uw beleggingsdoelen te behalen. En bij een vergelijkbaar risico haalt u een hoger rendement.

Modelportefeuille

De volgende stap is het samenstellen van de beleggingsportefeuille. Welke beleggingen u selecteert hangt af van uw doel, en moet aansluiten bij uw levensstijl. Ervaring, beschikbare tijd en ook het plezier in (actief) beleggen bepalen de strategie en de instrumenten in de portefeuille. Actieve beleggers kiezen voor een over sectoren gespreide portefeuille met individuele aandelen en obligaties. In Beleggers Belangen vindt u modelportefeuilles die als voorbeeld kunnen dienen. Neem de dividendportefeuille, die sinds 2011 dividend-inkomen creëert. Of de portefeuille NL.

Geen tijd of zin om actief te beleggen? Dan is een goed gespreide belegging van ETF’s en beleggingsfondsen een andere mogelijkheid. De ETF-portefeuille van Beleggers Belangen of de pensioenportefeuille zijn beide gericht op vermogensgroei op lange termijn. Wilt u meer weten over het opbouwen van een beleggingsportefeuille afgestemd op uw doelen, kijk dan eens bij de Beleggers Belangen Academy. Hier vindt u diverse opleidingen die in detail ingaan op het opbouwen van een beleggingsportefeuille die is afgestemd op uw persoonlijke financiële doelen.
Ineens of in delen?

Veel lezers willen weten of ze met het verkregen vermogen in één keer alle beleggingen voor de portefeuille moeten aankopen of dat ze juist gespreid moeten beleggen. Het antwoord op die vraag hangt ervan af in hoeverre u denkt de markt te kunnen timen. Investeert u een groot bedrag ineens dan kan het immers zijn dat u op de top van de markt belegt. Iedereen wil natuurlijk graag op een laag punt in de markt kopen, maar dat is alleen achteraf vast te stellen.

Om dit dilemma te omzeilen kiezen veel beleggers voor periodiek beleggen, of dollar cost averaging (dca). Het koersrisico wordt daarbij beperkt door het systematisch aankopen van beleggingen voor een vergelijkbaar bedrag over een lange periode, bijvoorbeeld per maand of per kwartaal. Bij een dalende beurs met relatief lage koersen koopt u daardoor automatisch meer stukken tegen een lage koers. Stijgen de beurzen, dan koopt u tegen een hoge koers minder aandelen. Over een langere periode koopt u zo beleggingen tegen een gemiddeld aantrekkelijke koers.

Periodiek beleggen beschermt bovendien tegen kuddegedrag. Ons brein is namelijk uiterst gevoelig voor wat anderen doen. Bij grote marktbewegingen denken veel beleggers dat anderen meer informatie tot hun beschikking hebben. De impuls om hetzelfde te doen als anderen is sterk, en zo ontstaat kuddegedrag. Door periodiek automatisch een vast bedrag te beleggen verdwijnt deze ruis en belegt u gestaag door alle op- en neergaande marktbewegingen heen.

Nadelen zijn er ook: zeker als u een groot bedrag gaat beleggen, bent u met periodiek beleggen relatief lang niet ‘in de markt’ met een deel van uw vermogen. In stijgende markten loopt u daardoor mogelijk koerswinst en dividend mis. Twijfelt u, begin dan met het periodiek beleggen. Investeer eventueel tussentijds grotere delen van uw vermogen als u kansen ziet. De ervaring leert dat het investeren van grotere bedragen makkelijker wordt naarmate de kennis over beleggen toeneemt.

Bijhouden en herbeleggen

Bij een goede beleggingsstrategie hoort ook een plan voor het onderhoud van uw portefeuille. Niet alle beleggingen presteren onder uiteenlopende marktomstandigheden op gelijke wijze. Daardoor veranderen de verhoudingen op het gebied van risico en rendement in uw portefeuille. Bijvoorbeeld als de weging van technologieaandelen in de portefeuille als gevolg van een enorme koersstijging veel groter is geworden dan de bedoeling was toen u de portefeuille inrichtte. Om dit weer in balans te brengen, brengt u periodiek de wegingen van de beleggingscategorieën in uw portefeuille terug naar de oorspronkelijke verdeling. Door regelmatig te herbalanceren vergroot u de kans om beleggingen tegen een lage prijs te kopen en tegen een hoge prijs te verkopen. Precies wat u als belegger wilt natuurlijk.

Kracht van herbeleggen

Bij periodiek onderhoud hoort ook het herbeleggen van dividenden en rente (van obligaties). Herbeleggen van de inkomsten uit beleggingen is van grote invloed op het totaalrendement van uw portefeuille. Een voorbeeld uit de opleiding ‘Gestructureerd opbouwen van vermogen’ van de Beleggers Belangen Academy maakt het effect duidelijk. Stel, u kocht eind 2010 1000 aandelen van levensmiddelenconcern Unilever en hield deze vijf jaar vast. Dat leverde u een aantrekkelijke koerswinst op: in de periode 2010-2015 werd het aandeel Unilever ruim 72% meer waard. Dat is gelijk aan een jaarlijks gemiddeld rendement van 11,5%. Als aandeelhouder ontving u ook een jaarlijks dividend, dat u op een spaarrekening had kunnen zetten. Uitgaande van een spaarrente van 1,5% per jaar, zou uw jaarlijks gemiddeld rendement op de 1000 aandelen Unilever dan 14,5% zijn geweest. In plaats van te sparen had u de dividenduitkering echter ook kunnen gebruiken om weer nieuwe aandelen Unilever te kopen, herbeleggen dus. In vijf jaar tijd had u dan 192 aandelen Unilever bij kunnen kopen. Daardoor zou het jaarlijks gemiddeld rendement op uw Unilever-belegging tot 15,5% zijn gestegen. Herbeleggen geeft een vliegwieleffect aan uw beleggingen.

Ook hier geldt dat het van belang is dit proces zoveel mogelijk te ‘automatiseren’. Kies vaste momenten in het jaar waarop u dividend en couponrente herinvesteert, bijvoorbeeld aan het eind van elk kwartaal. U kunt er ook voor kiezen het herinvesteren uit te besteden door uw geld te stallen in beleggingsfondsen en ETF’s die het uitgekeerde dividend en de couponrente voor u herbeleggen. Zo optimaliseert u het rendement van uw beleggingsstrategie en voorkomt u dat u zelf uw beleggingsstrategie in de wielen rijdt.