Het gouden dilemma

De prijs van goud was de weg omhoog al meerdere malen kwijt, maar toen in september 2011 de goudprijs rond de 1.900 dollar piekte, was het feestgedruis bij goudkevers mijlenver te horen. Dat goud in een berenmarkt zou kunnen belanden, kwam bij hen niet op. De goudprijs tuimelde 37 procent, maar lijkt nu de weg omhoog opnieuw gevonden te hebben.

Over de vraag of goud een goede belegging is of niet, lopen de meningen van deskundigen uiteen. Een jaar geleden, toen de goudprijs net met 20 procent gedaald was, liet Warren Buffett aan de nieuwsdienst van Bloomberg weten dat hij geen koper is van goud. Ook al zakt de prijs tot 1.000 dollar en ook niet op 800 dollar. Goud produceert niets, betaalt geen dividend en als hij terugkijkt naar 1965 stond de koers van Berkshire Hathaway op 15 dollar en goud op 35 dollar. Destijds kon u voor de prijs van goud twee aandelen Berkshire kopen. Nu kunt u met die twee aandelen acht kilo goud kopen.

Bij centrale banken is goud daarentegen wel geliefd. Op de jaarlijkse conferentie van de LBMA lieten woordvoerders van verschillende Europese centrale banken doorschemeren dat zij geen goud zullen verkopen, al is het omdat de goudreserve van een centrale bank haar onafhankelijkheid ondersteunt en omdat het een schaars goed is. In 2012 kochten centrale banken over de hele wereld 544,1 ton goud en in 2013 kwam dar 368,8 ton bij. Uit data van World Gold Council komt weliswaar naar voren dat hoewel centrale banken minder goud hebben gekocht zij toch nettokopers zijn. Dat is in het verleden wel eens anders geweest.

Volgens de World Gold Council was er eind 2011 zo’n 171.000 ton aan goud op de wereld. Dit komt overeen met een kubus van 20 meter. In feite moet die goudvoorraad verhoogd worden, met het goud dat in de komende 20 jaar gedolven zal worden. Als de huidige mijnproductie op peil blijft, komt daar 51.000 ton goud bij, maar dat zou in de komende jaren best wel eens meer kunnen worden. Op de zeebodem van oceanen ligt volop goud en ook asteroïden zijn dragers van goud. Het is een kwestie van tijd dat door de technologische vooruitgang deze bronnen worden aangeboord. Dat voorspelt weinig goeds voor de prijsontwikkeling op lange termijn. Maar ja, afgezien van juwelen kopen beleggers goud voornamelijk uit tactische overwegingen, als bescherming tegen (hyper)inflatie, muntrisico, lage rentes en zwarte zwanen.

The Golden Dilemma

Omdat goud omgeven is met allerlei mythes wilden een grondstoffenhandelaar en een professor eens weten wat er echt van aan is. In The Golden Dilemma stelden Claude Erb en Campbell Harvey vijf populaire argumenten ten gunste van het edelmetaal aan de kaak.

Hoewel goud de naam heeft bescherming te bieden tegen inflatie, is er geen spoor van bewijs. Welke termijn u ook neemt, de waarde van goud schommelt net zo leuk als andere activa. Meer nog, het is zelfs geen vluchthaven voor hyperinflatie. Tussen 1980 en 2000 kampte Brazilië met extreem hoge inflatie (259 procent op jaarbasis!), maar gecorrigeerd voor inflatie werd goud in die periode zo’n 70 procent minder waard.

Een ander veelgehoord argument pro goud is dat het bescherming biedt tegen het valutarisico. In de praktijk is er geen enkel bewijs dat waardeschommelingen van munten gecompenseerd worden door prijsstijgingen van het goud. Als de goudprijs stijgt, gaat die min of meer overal in dezelfde mate omhoog.

Ook met de stelling dat goud het goed zou doen in een klimaat van lage rente maken zij komaf. In de late jaren negentig was in de Verenigde Staten goud goedkoop en de rente hoog. Nu is de rente laag en goud duur, maar over een lagere periode verklaarde de rente de ontwikkeling van de goudprijs slechts voor negen procent. Goud blijkt tot overmaat van ramp geen bescherming te bieden tegen calamiteiten. Erb en Harvey keken naar natuurrampen, oorlogen, staatsgrepen die de bestaande orde ontregelden en daar was geen peil op te trekken. Goud deed het warempel net zo slecht als aandelen, maar soms ook beter.

Hoewel dit valide tegenargumenten zijn, zal in de komende jaren de vraag naar goud overeind blijven. Almaar meer landen uit opkomende marken passen hun goudreserves aan de westerse normen aan. In mei 2013 hadden de Verenigde Staten een goudvoorraad van ongeveer 8.000 ton, terwijl de BRIC’s op een goudberg zaten van 2.457 ton. Als het illustere viertal van Brazilië, Rusland, India en China eenzelfde verhouding van goudreserves en bruto binnenlands product nastreven als de VS, dan zullen zij hun goudreserve verhogen tot 6.233 ton en gemeten naar het aantal inwoners zelfs tot 77.911 ton. Overdreven? De vraag naar goud zal nog sterker stijgen als zij op zoek gaan naar dezelfde verhouding als Zwitserland. In vergelijking met het bruto binnenlands product zouden volgens Erb en Harvey de goudreserves oplopen tot 22.191 ton. Indien zij de per capita-verhouding van Zwitserland zouden willen evenaren, dan schroeven de BRIC-landen hun goudreserves op tot 415.712 ton. Dat is 2,4 keer de mondiale hoeveelheid goud.

Er zijn dus goede redenen om aan te nemen dat de goudprijs weer zal stijgen, al is het maar omwille van Mean Reversion. Vermogenstitels die over- of ondergewaardeerd zijn, zoeken na verloop van tijd hun gemiddelde koers op. Die stelregel gaat ook op voor de prijs van goud en goudmijnen, wiens aandelen in het zog van de dalende goudprijs het zwaar te verduren hebben gehad. De verkoopdruk bereikte eind vorig jaar zijn climax en bij de exploitanten van goudmijnen is een nieuwe bullmarkt op gang gekomen. @ Ivan Snurer

De prijs van goud was de weg omhoog al meerdere malen kwijt, maar toen in september 2011 de goudprijs rond de 1.900 dollar piekte, was het feestgedruis bij goudkevers mijlenver te horen. Dat goud in een berenmarkt zou kunnen belanden, kwam bij hen niet op. De goudprijs tuimelde 37 procent, maar lijkt nu de weg omhoog opnieuw gevonden te hebben.

Over de vraag of goud een goede belegging is of niet, lopen de meningen van deskundigen uiteen. Een jaar geleden, toen de goudprijs net met 20 procent gedaald was, liet Warren Buffett aan de nieuwsdienst van Bloomberg weten dat hij geen koper is van goud. Ook al zakt de prijs tot 1.000 dollar en ook niet op 800 dollar. Goud produceert niets, betaalt geen dividend en als hij terugkijkt naar 1965 stond de koers van Berkshire Hathaway op 15 dollar en goud op 35 dollar. Destijds kon u voor de prijs van goud twee aandelen Berkshire kopen. Nu kunt u met die twee aandelen acht kilo goud kopen.

Bij centrale banken is goud daarentegen wel geliefd. Op de jaarlijkse conferentie van de LBMA lieten woordvoerders van verschillende Europese centrale banken doorschemeren dat zij geen goud zullen verkopen, al is het omdat de goudreserve van een centrale bank haar onafhankelijkheid ondersteunt en omdat het een schaars goed is. In 2012 kochten centrale banken over de hele wereld 544,1 ton goud en in 2013 kwam dar 368,8 ton bij. Uit data van World Gold Council komt weliswaar naar voren dat hoewel centrale banken minder goud hebben gekocht zij toch nettokopers zijn. Dat is in het verleden wel eens anders geweest.

Volgens de World Gold Council was er eind 2011 zo’n 171.000 ton aan goud op de wereld. Dit komt overeen met een kubus van 20 meter. In feite moet die goudvoorraad verhoogd worden, met het goud dat in de komende 20 jaar gedolven zal worden. Als de huidige mijnproductie op peil blijft, komt daar 51.000 ton goud bij, maar dat zou in de komende jaren best wel eens meer kunnen worden. Op de zeebodem van oceanen ligt volop goud en ook asteroïden zijn dragers van goud. Het is een kwestie van tijd dat door de technologische vooruitgang deze bronnen worden aangeboord. Dat voorspelt weinig goeds voor de prijsontwikkeling op lange termijn. Maar ja, afgezien van juwelen kopen beleggers goud voornamelijk uit tactische overwegingen, als bescherming tegen (hyper)inflatie, muntrisico, lage rentes en zwarte zwanen.

The Golden Dilemma

Omdat goud omgeven is met allerlei mythes wilden een grondstoffenhandelaar en een professor eens weten wat er echt van aan is. In The Golden Dilemma stelden Claude Erb en Campbell Harvey vijf populaire argumenten ten gunste van het edelmetaal aan de kaak.

Hoewel goud de naam heeft bescherming te bieden tegen inflatie, is er geen spoor van bewijs. Welke termijn u ook neemt, de waarde van goud schommelt net zo leuk als andere activa. Meer nog, het is zelfs geen vluchthaven voor hyperinflatie. Tussen 1980 en 2000 kampte Brazilië met extreem hoge inflatie (259 procent op jaarbasis!), maar gecorrigeerd voor inflatie werd goud in die periode zo’n 70 procent minder waard.

Een ander veelgehoord argument pro goud is dat het bescherming biedt tegen het valutarisico. In de praktijk is er geen enkel bewijs dat waardeschommelingen van munten gecompenseerd worden door prijsstijgingen van het goud. Als de goudprijs stijgt, gaat die min of meer overal in dezelfde mate omhoog.

Ook met de stelling dat goud het goed zou doen in een klimaat van lage rente maken zij komaf. In de late jaren negentig was in de Verenigde Staten goud goedkoop en de rente hoog. Nu is de rente laag en goud duur, maar over een lagere periode verklaarde de rente de ontwikkeling van de goudprijs slechts voor negen procent. Goud blijkt tot overmaat van ramp geen bescherming te bieden tegen calamiteiten. Erb en Harvey keken naar natuurrampen, oorlogen, staatsgrepen die de bestaande orde ontregelden en daar was geen peil op te trekken. Goud deed het warempel net zo slecht als aandelen, maar soms ook beter.

Hoewel dit valide tegenargumenten zijn, zal in de komende jaren de vraag naar goud overeind blijven. Almaar meer landen uit opkomende marken passen hun goudreserves aan de westerse normen aan. In mei 2013 hadden de Verenigde Staten een goudvoorraad van ongeveer 8.000 ton, terwijl de BRIC’s op een goudberg zaten van 2.457 ton. Als het illustere viertal van Brazilië, Rusland, India en China eenzelfde verhouding van goudreserves en bruto binnenlands product nastreven als de VS, dan zullen zij hun goudreserve verhogen tot 6.233 ton en gemeten naar het aantal inwoners zelfs tot 77.911 ton. Overdreven? De vraag naar goud zal nog sterker stijgen als zij op zoek gaan naar dezelfde verhouding als Zwitserland. In vergelijking met het bruto binnenlands product zouden volgens Erb en Harvey de goudreserves oplopen tot 22.191 ton. Indien zij de per capita-verhouding van Zwitserland zouden willen evenaren, dan schroeven de BRIC-landen hun goudreserves op tot 415.712 ton. Dat is 2,4 keer de mondiale hoeveelheid goud.

Er zijn dus goede redenen om aan te nemen dat de goudprijs weer zal stijgen, al is het maar omwille van Mean Reversion. Vermogenstitels die over- of ondergewaardeerd zijn, zoeken na verloop van tijd hun gemiddelde koers op. Die stelregel gaat ook op voor de prijs van goud en goudmijnen, wiens aandelen in het zog van de dalende goudprijs het zwaar te verduren hebben gehad. De verkoopdruk bereikte eind vorig jaar zijn climax en bij de exploitanten van goudmijnen is een nieuwe bullmarkt op gang gekomen. @ Ivan Snurer