Pensioenportefeuille | Obligaties bieden even geen bescherming

De meest opvallende ontwikkeling op de financiële markten dit jaar is dat zowel de aandelen- als de obligatiemarkten zwaar onder druk staan, waardoor er minder spreidingsvoordelen zijn. Dat is ook terug te zien in de Pensioenportefeuille. Sinds de laatste update eind maart is het verlies van de portefeuille met 3 procentpunten opgelopen tot 6,9% over heel 2022. Dat het aandelensegment van de Pensioenportefeuille in de afgelopen twee maanden daarmee iets beter presteerde dan de wereldwijde aandelenmarkt is niet meer dan een schrale troost.

Binnen het aandelensegment, dat dit jaar 10,7% in de min staat, presteren onze beide Amerikaanse aandelenposities dit jaar opvallend goed. Het Dodge & Cox U.S. Stock Fund staat op een verlies van slechts 1,5% en de SPDR S&P U.S. Dividend Aristocrats ETF laat zelfs een kleine plus van 0,9% zien (beide in euro’s). De S&P500-index verliest dit jaar – inclusief herbelegd dividend en gemeten in euro’s – daarentegen 11,5%. De reden voor deze relatief goede prestatie is dat beide Amerikaanse aandelenposities veel kleinere wegingen hebben in de dit jaar afgestrafte technologiesector dan de S&P500 en in het algemeen in lager gewaardeerde aandelen beleggen.

De gemiddelde koers-winstverhouding van de 69 aandelen uit het Dodge & Cox U.S. Stock Fund lag eind maart op 12,5 tegen 19,8 voor de S&P500-index. In de SPDR S&P U.S. Dividend Aristocrats ETF hebben technologie-aandelen een weging van slechts 3,2% tegen ruim 29% voor de S&P500. Nutsbedrijven, die dit jaar prima standhouden, wegen voor ruim 15% mee in de ETF maar hebben in de index een weging van 2,5%.

Valuta’s

Het zwaartepunt van onze Europese aandelenbeleggingen ligt echter wat meer bij groei- dan waarde-aandelen. De grootste positie in Europese aandelen is namelijk het Comgest Growth Europe Fund. Dit fonds belegt in sneller groeiende en daarmee hoger gewaardeerde Europese aandelen, maar heeft geen posities in de sectoren Energie, Basismaterialen en Financials. Na jarenlange goede prestaties blijft het fonds dit jaar met een verlies van 21,3% ver achter bij MSCI Europe, de referentie-index.

Van onze posities in Europese aandelen presteert het Robeco Europe Conservative Equities Fund dit jaar verreweg het beste. Sinds de laatste update van eind maart is het verlies van dit fonds slechts licht opgelopen, waardoor er over heel 2022 een min van 6,4% staat. Daarmee blijft het fonds de MSCI Europe-index, die dit jaar inclusief herbelegd dividend op een verlies van 9% staat, duidelijk voor. Dat is volgens onze verwachting en die van de fondsbeheerders, die aangeven dat het fonds vooral goed presteert in dalende markten maar wat achterblijft in sterk stijgende markten.

Binnen het obligatiedeel, dat dit jaar 6,3% in de min staat, valt vooral het verlies van 11% van de iShares JPMorgan $ EM Bond ETF op. Deze ETF belegt in (staats)obligaties van opkomende landen die in dollars zijn uitgegeven. De Pensioenportefeuille heeft ook een positie in (staats)obligaties uit opkomende landen die in lokale valuta’s zijn uitgegeven, de iShares JPMorgan EM Local Govt Bond ETF. Deze staat op een min van ‘slechts’ 5,5%. Dat is een opvallend, maar zeker niet onverklaarbaar verschil. Want ondanks de oorlog in Oekraïne en het negatieve sentiment op de financiële markten, is de JPMorgan EM Currency Index – waarin een aantal valuta’s uit opkomende landen tegen de dollar is afgezet – dit jaar niet verder gedaald maar vlak gebleven. Enkele opkomende valuta’s presteren dit jaar bovendien erg goed, zoals de Braziliaanse real en de Mexicaanse peso die dit jaar respectievelijk 13,5% en 3,6% zijn gestegen ten opzichte van de dollar. Bij elkaar opgeteld hebben Brazilië en Mexico een weging van ruim 19% in de iShares JPMorgan EM Local Govt Bond ETF.

Grondstoffen

Naast de soms meevallende valutabewegingen heeft de ETF van lokale leningen dit jaar nog een voordeel ten opzichte van de ETF die in dollarleningen uit opkomende landen belegt. De gemiddelde looptijd van de lokale valutaleningen is 6,9 jaar tegen 12,9 voor de dollarleningen, die daardoor veel gevoeliger zijn voor de stijging van de lange rente dit jaar. We houden vooralsnog vast aan de beide opkomende obligatie-ETF’s, waarvan het gemiddeld effectief rendement in beide gevallen ruim boven de 7% ligt. De plannen om enkele wijzigingen in de portefeuille aan te brengen staan nog steeds.

Het Comgest Growth Emerging Markets Fund staat op de nominatie om vervangen te worden. We willen onder meer onze grondstofgerelateerde (aandelen)posities – die naast goud nu nog alleen uit de iShares Stoxx Europe 600 Oil & Gas ETF bestaan – iets uitbreiden. We hebben onder meer de iShares Agribusiness ETF en de iShares STOXX Europe 600 Basic Resources ETF op de radar. In de Agribusiness ETF zijn onder meer aandelen als Nutrien, Deere, Archer Daniels Midland, Mosaic en Bunge opgenomen. De Basic Resources ETF wordt gedomineerd door de mijnbouwers Rio Tinto, Glencore en Anglo American die een gezamenlijke weging van 56,5% hebben.

Ook de SPDR S&P Euro Dividend Aristocrats ETF staat op onze watch list, mede dankzij de weging van 20% van de nutssector. Maar zoals eind maart al gezegd hebben we geen haast, de cashpositie van 24% brandt in de huidige marktomstandigheden niet in onze zakken.