Twaalf groeitips uit Duitsland

Vorig jaar toonde de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO of OECD) zich optimistisch over Duitsland. In 2017 bedroeg de economische groei (het bruto binnenlands product) 2,5%. Enkele componenten sprongen eruit: consumptie groeide 2,5%, investeringen 3,0% en export 5,3%. Voor 2018 voorspelde de instelling een groei van ruim 2%, maar daar is weinig van terecht gekomen. Ik ga in op de oorzaken, en op de gevolgen ervan voor de beurskoersen van bedrijven – waaronder mijn tips van vorig jaar. Ik loop die na en kom, zoals elk jaar, met nieuwe tips.

Duitse economie, 2018

Over 2018 groeide de Duitse economie uiteindelijk met slechts 1,4%, waarbij het laatste halfjaar per saldo negatief was. De belangrijke exportsector werd geplaagd door onzekerheid als gevolg van het emissieschandaal in de autosector, een gedaalde vraag naar auto’s en de vrees voor de effecten van het handelsconflict tussen China en de VS.

Daar komt nog bij dat de Amerikaanse president Trump van tijd tot tijd zijn pijlen richt op Duitsland, en dan met name op de Duitse autosector. Duitsland heeft een handelsoverschot en dat komt in de ogen van Trump neer op het uitbuiten van de VS. Als gevolg van de onzekerheid over het handelsbeleid van de Amerikanen werden investeringen uitgesteld. Mede vanwege de lage werkloosheid werd de binnenlandse consumptie daarmee de belangrijkste groeifactor.

Duitse economie, 2019 en 2020

Voor 2019 verwachten de Europese Commissie en de Bundesbank dat de economische groei in Duitsland uitkomt op niet meer dan 0,5%. En zelfs die verwachting zou weleens te positief kunnen zijn. Het eerste kwartaal zag er met een groei van 0,4% nog goed uit, na twee kwartalen van stagnatie, maar in het tweede kwartaal kromp de economie met 0,1%. Er waren begin dit jaar wel enkele bijzondere factoren, zoals fiscale maatregelen ten gunste van de consumptie en extra exporten naar het VK bij wijze van anticipatie op brexit.

De indicatoren voor de rest van het jaar zijn echter ongunstig. Zo staat de toename van de fabrieksorders rond de 0%. Ook staat de Markit groei-indicator voor de maakindustrie al heel 2019 onder de groeinorm van 50+. En de overheid is bezig met schuldreductie, wat de groei dempt omdat er minder geld wordt uitgegeven. De Markit-indicator voor de groei van de belangrijkere dienstensector staat nog wel rond 55.

Voor 2020 verwacht de Europese Commissie toch nog een economische groei van 1,4%. De Bundesbank rekent op 1,2%. De voortekenen zijn echter niet gunstig. Er is weliswaar een werkdageffect van +0,4 procentpunt extra groei in 2020, maar het ziet er slecht uit wat betreft de export-, investerings- en overheidsimpulsen.

Duitse hoofdbeurs

Onder invloed van de economische groeivertraging heeft de Duitse beurs slecht gepresteerd sinds mijn laatste artikel over Duitsland, in september 2018. Van 1 juni 2017 tot 3 augustus 2018 (slotkoersdag) steeg de DAX-index welgeteld met 0,1%. Van 4 augustus 2018 tot en met 9 augustus 2019 (de nieuwe slotkoersdag) staat er een daling met 7,3%; 2019 laat hier wel een stijging zien van 10,6%. De AEX-index deed het beter (zie tabel). De najaarsdip in 2018 heeft er met flinke koersdalingen stevig in gehakt en het positieve beursjaar 2019 heeft dat niet helemaal gecompenseerd.

Andere Duitse indices en prestaties van oude tips. De slechte DAX-uitslagen hebben uiteraard te maken met de samenstelling van de index. Vooral de auto-industrie is in zwaar weer geraakt, met meerdere winstwaarschuwingen als gevolg van (emissie)schandalen en de slechte exportsituatie. Voorts waren er problemen bij ThyssenKrupp (afsplitsing of niet, fusie met Tata Steel of niet), Bayer (rechtszaken over kankerverwekking door bestrijdingsmiddel Roundup), Deutsche Bank (verliezen) en de beide Fresenius-bedrijven (winststagnatie). Al deze hoofdfondsen kenden sinds augustus 2018 een koersdaling van 30% of meer. Eigenlijk was de DAX-index dus een drama. Er was één grote uitblinker: mijn tip Adidas, die met meer dan 40% steeg. Er was dus wel gedeeltelijk herstel van de DAX-index in 2019.

Voor de andere Duitse beursindices geldt hetzelfde, zij het dat het hier nog meer toeleveranciers betreft (waarvan de klanten zich ook onder de grootste DAX-fondsen bevinden). De midcap-index MDAX vertoonde hetzelfde beeld als de DAX-index: koersgroei in 2019 die onvoldoende was om de daling in het najaar van 2018 te compenseren. Maar de  uitkomst was wel iets beter (zie grafiek en tabel). De TECDAX en SDAX lieten een vergelijkbaar beeld zien. Dat is licht teleurstellend voor indices die mede uit groeifondsen bestaan.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel van de tips hetzelfde matige beeld vertoonden. Adidas was echt de uitblinker met een plus van 44%, samen met branchegenoot Puma, die zelfs een koersstijging van 54% realiseerde (zie tabel). De andere tips presteerden slecht, zoals Grammer, Bilfinger, Grenke en Infineon, die zelfs in 2019 in koers daalden of slechts licht stegen. Deutsche Wohnen was er ook een voorbeeld van, maar dat aandeel is voorafgaande aan de grote daling op ‘verkopen’ gezet. Dat was naar aanleiding van een huurdersopstand doordat de huren van woningen in Berlijn, de stad waar het bedrijf vooral actief is, snel zijn gestegen. Sectorgenoot Tag Immobilien heeft de vastgoedbezittingen voor een belangrijk deel elders en presteerde met twee keer +9,4% beter. De overige bedrijven lieten in 2019 wel goed herstel zien, zoals VTG (+14%), Wirecard (+10%) en S&T (+21%). Dat was goed te noemen. Tevreden was ik ook over Deutsche Börse en Scout24, die in 2018 en 2019 stegen en in totaal op ruim  25% koersstijging uitkwamen.

Nieuwe kooptips

De problemen in de Duitse economie en export nopen tot voorzichtigheid. Het handelsconflict en de exportafhankelijkheid (direct en indirect) van veel beursgenoteerde bedrijven had bij de aanloop naar het handelsconflict al een flink negatief effect op de Duitse beurskoersen. Het kan nog erger worden, onder meer als de VS voor het nemen van handelsmaatregelen ook naar Europa gaan kijken.

In het verleden hanteerde ik in beginsel een strikt kwantitatief criterium voor de selectie. Ik keek naar de PEG, de koerswinstverhouding (k/w) gedeeld door de jaarlijkse gemiddelde middellangetermijnwinstgroei. Die moest om te beginnen lager zijn dan 2. Bij een waarde lager dan 2 is de k/w nog niet te hoog vergeleken met de winstgroei-ontwikkeling.

Bij de selectie viel om genoemde redenen ook de auto-industrie af, met haar toeleveranciers, net als de bankensector (laagrenteklimaat) en de zware industrie (economische groei onder druk). Ook bedrijven uit onze Koerswijzer worden niet meegenomen, net als duidelijk vervuilende en dus niet-duurzame bedrijven. Van de DAX-index resteren dan Adidas (kleding) en Wirecard (financiële diensten). Uit de MDAX komen Puma, Scout24 (platform voor vastgoed- en automotive advertenties) en de nieuwe tip Bechtle. Uit de TECDAX komen de nieuwe tips Cancom en Compugroup Medical. En uit de SDAX tip ik Eckert & Ziegler Strahlen und Medizintechnik, Hamburger Hafen und Logistik en Stroeer, naast de bestaande tips Sixt (verhuur van auto’s en trucks) en S&T (ICT-diensten).

Duitse aandelentips op een rij

Bechtle is een ICT-dienstverlener. Het bedrijf verkoopt hard- en software aan bedrijven, en levert de diensten die daarbij gevraagd worden. Het neemt bovendien oud materiaal in voor hergebruik en financiert eventueel de aankopen. De winstgevendheid van het bedrijf stijgt al vele jaren. Bij een k/w van 25 leidt dat tot een PEG van 1,82. Over het eerst halfjaar van 2019 steeg de omzet met 30%, tot €1,26 mrd en de nettowinst met 28%, naar €71 mln.

Cancom is eveneens een IT-dienstverlener, maar levert ook clouddiensten. De branche floreert. Ook Cancom kon in het halve jaar een omzetstijging van 30% melden, naar €792 mln, bij een toename van het operationeel resultaat (aangepaste ebit) van 16%. De k/w is 29 en de PEG komt door de continue winstgroei op 1,75 uit.

Compugroup Medical levert informatie- en dataverweringssystemen aan de medische sector. Het gaat daarbij vooral om de administratieve processen. Omdat het bedrijf niet wist te voldoen aan de verwachtingen voor de halfjaarcijfers, daalde de koers van het aandeel in korte tijd van €68 naar €52. Een dergelijke afstraffing biedt koopkansen, mits het bedrijf de prestaties weet op te voeren. Het bedrijf meldde een omzetstijging over het halve jaar van 2%, naar €362 mln, maar over het tweede kwartaal liep de omzet met 2% terug. Het operationeel resultaat over het halve jaar daalde door het tweede kwartaal met 15%, naar €83 mln. Het tweede kwartaal van 2019 werd door het bedrijf betiteld als top van de vraagcyclus. Voor het hele jaar handhaafde het bedrijf de omzet- en resultaatsverwachtingen. Dat biedt mogelijk kansen op koersherstel en dus koerswinst. De k/w van 24,8 levert bij deze winstontwikkeling een PEG van 1,10 op.

Eckert & Ziegler Strahlen und Medizintechnik laat het omgekeerde beeld zien: de koers is het afgelopen jaar geëxplodeerd. Het bedrijf levert stralingsbronnen voor de behandeling van ziektes en voor apparatuur in de gezondheidszorg. In het halve jaar steeg de omzet met 10%, naar €89 mln. Het operationeel resultaat (ebit) nam met 50% toe, naar €19 mln. Dankzij de forse resultaatstijging is de k/w van 33,7 niet te hoog, want de PEG komt uit op 1,49.

Hamburger Hafen und Logistik vraagt nauwelijks om uitleg. Het gaat om containerdiensten, transport en logistiek in het Noord-Europese gebied. Over het halve jaar steeg de omzet met 10%, tot €694 mln. Het operationeel resultaat (ebit) nam met 14% toe, naar €114 mln. Het bedrijf weet al jaren de winstgevendheid op te voeren. Dat leidt bij een k/w van 14,5 tot een PEG van 1,08.

Stroeer, ten slotte, is een oude bekende. Het digitale-mediabedrijf  is gespecialiseerd in advertenties, ook in die via mobieltjes en video. Over het eerste halfjaar steeg de omzet met 8%, naar €787 mln. De nettowinst (aangepast) nam met 7% toe, tot 84 mln. De k/w bedraagt 18,8, wat een PEG oplevert van 1,88.

Conclusie

De Duitse economie floreert niet. Daarom heb ik gezocht in sectoren en naar bedrijven die in de huidige economische situatie volgens mij nog wel in groeisectoren zitten, zoals ICT-services (Bechtle, Cancom, CompuGroup Medical, S&T en Wirecard), internetdiensten (Scout24, Sixt, Stroeer) en gezondheidszorg (Eckert & Ziegler Strahlen und Medizintechnik, en toch ook weer Compugroup Medical). Adidas en Puma zijn met hun kleding actief in groeimarkten. Hamburger Hafen und Logistik is een buitenbeentje, maar is wel een groeier (ook geografisch).