Nabeurs: stalen muur van Trump gaat staalsector niet redden

Financiële markten waren de afgelopen week in de ban van de ontwikkelingen in de Verenigde Staten. De voortvarende handelsonderhandelingen met China gaven de financiële markten een duw in de rug. Dat weegt zwaarder dan het vooruitzicht van een langer durende Amerikaanse shutdown. Een groot deel van de Amerikaanse overheid blijft voorlopig plat liggen. Voor president Donald Trump is deze shutdown aanleiding om een bezoek aan het World Economic Forum in Davos af te zeggen. Hij weigert de financiering voor de overheid goed te keuren zolang de Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden niet akkoord gaat met een budget van $5 mrd in de begroting voor een muur aan de Mexicaanse grens. Een bespreking op woensdag liep op niets uit. Het liefste zou Trump een muur om het hele land heen bouwen. Aangezien dat niet mogelijk is, zet hij ook invoerheffingen in om Amerikaanse ondernemingen en werknemers te beschermen.

Amerika op eigen benen

Maar hebben deze partijen die bescherming wel nodig? De arbeidsmarkt in de Verenigde Staten staat er prima voor, met een werkloosheid van minder dan 4%. Vorige week werd bekend dat het aantal banen in december met 312.000 is toegenomen. Dat is veel meer dan de 155.000 van november en de 180.000 waar economen op rekenden. Het overgrote deel van het bedrijfsleven kan bovendien heel goed op eigen kracht de internationale concurrentie aan. In belangrijke sectoren zoals technologie en farmacie zijn Amerikaanse bedrijven de meest toonaangevende en winstgevende spelers. In andere bedrijfstakken ligt dat anders. De staalindustrie kreeg bijvoorbeeld wel degelijk een boost van Trump. Volgens US Steel was het aan zijn beleid te danken dat twee staalovens in de buurt van St. Louis die sinds 2015 stillagen, opnieuw opgestart konden worden. Het is echter nog maar de vraag of iemand daar uiteindelijk iets mee opschiet.

Industrie van het verleden

Voor US Steel zijn de activiteiten slechts marginaal winstgevend. Werknemers gieten volgens financiële nieuwsdienst Reuters tussen de vonken door staal in de juiste vorm, terwijl dat in moderne fabrieken bijna volledig automatisch met elektriciteit gebeurt. Dankzij de technologische vooruitgang zijn er tegenwoordig minder dan twee arbeidsuren nodig om een ton staal te maken. In 1980 waren dat er nog meer dan tien. In deze periode is het aantal werknemers in de Amerikaanse staalindustrie gedaald van meer dan 500.000 naar minder dan 150.000. Aan die trend kan Trump niets veranderen. Zelfs niet als hij de handelsoorlog verder opvoert en een volledig stalen muur aan de Mexicaanse grens plaatst. De laatste tijd lijken beleggers dat ook in te zien. De beurskoers van US Steel is sinds maart vorig jaar gehalveerd. Branchegenoot Nucor – dat sterk investeert in technologie voor het verbeteren van productieprocessen – daalde met slechts 15%.

De favoriete indicator van Buffett

Voor wie verder kijkt dan de oneliners van Trump, komt dat grote verschil niet als een verrassing. Nucor haalt namelijk structureel een hoger rendement op eigen vermogen (Return on Equity, oftewel ROE) dan US Steel. De ROE meet hoeveel winst een onderneming maakt met het door beleggers geïnvesteerde vermogen. Het is een betere maatstaf dan bijvoorbeeld de winst per aandeel, die vertekend kan worden doordat een bedrijf met heel veel of juist weinig vreemd vermogen is gefinancierd. De ROE benadert de winstgevendheid vanuit het perspectief van een belegger in plaats van de onderneming zelf. Het zou zelfs de favoriete indicator zijn van de bekende waardebelegger Warren Buffett. Voor Nucor kwam de ROE gemiddeld op 10%, terwijl de ROE Van US Steel negatief was.

Liever een hoge ROE

Toegegeven, wie begin 2016 op precies het juiste moment was ingestapt, had in de twee jaar daarna een veel hoger rendement kunnen halen met het cyclische US Steel: bijna 500% tegenover 60% voor Nucor. Het consistent precies goed timen van de markt is echter maar heel weinig beleggers gegeven. Wie een jaar eerder of later was ingestapt, zou beduidend beter af zijn geweest met Nucor. Beleggers die liever niet meedeinen op het – mede door Trump – onvoorspelbaar golvende marktsentiment, doen er dan ook verstandig aan om van koersdalingen gebruik te maken om aandelen met een hoge ROE te kopen en die lange tijd vast te houden. Voorbeelden van koopwaardige AEX-aandelen met een ROE van meer dan 15 zijn ASML, RELX en Wolters Kluwer.