Nabeurs: Amerikaanse senaat legt eensgezind de kiem voor de volgende financiële crisis

Trump vergeet een paar nullen

Politieke conflicten trokken deze week volop de aandacht in de internationale nieuwsstroom. Groot-Brittannië zette 23 Russische diplomaten het land uit en is op zoek naar steun van bondgenoten voor grotere acties als reactie op de vermeende betrokkenheid van Rusland bij de aanslag op voormalig spion Sergei Skripal en zijn dochter Yulia. Daarmee verdwijnt de aandacht voor de Brexit-strubbelingen met de EU in ieder geval tijdelijk naar de achtergrond. In april staat een nieuwe onderhandelingsronde gepland voor het maken van nieuwe handelsafspraken. Aan de andere kant van de oceaan zoekt de Amerikaanse president Donald Trump steeds nadrukkelijker de confrontatie met China op. Hij verraste zijn Twitter-volgers met het bericht dat hij wil dat het handelstekort met (slechts) $1 mrd afneemt. Een medewerker van het Witte Huis haastte zich vervolgens om te vertellen dat de president er een paar nullen was vergeten. Trump bedoelde $100 mrd.

Opmerkelijke eensgezindheid

Door al deze conflicten en confrontaties was er weinig aandacht voor het nieuws dat de Amerikaanse Dodd-Frank-wet is aangepast. De wijziging was mogelijk doordat een deel van democraten in de senaat meestemde met de republikeinen. Die samenwerking is opmerkelijk, aangezien beide partijen niets liever doen dan elkaar het leven zuur maken. Hierdoor sneuvelt bijna elk wetsvoorstel dat de senaat bereikt. Het zou zomaar kunnen dat beleggers over vijf of tien jaar wensten dat dit ook met deze wetswijziging was gebeurd. De Dodd-Frank-wet is in 2010 ingevoerd als reactie op de financiële crisis, die in 2008 een hoogtepunt bereikte. De regelgeving is bedoeld om een nieuwe crisis te voorkomen, via het reguleren van de omvang en activiteiten van banken. Het is niet de eerste keer dat er gesleuteld wordt aan dit soort wetgeving. Vorige keer werd daarmee de deur op een kier gezet voor een nieuwe crisis.

Bankencrisis: niet nog een keer

In 1933 vormde de wet Glass-Steagall de voorloper van de wet Dodd-Frank. Deze Bankwet was een reactie op de grote depressie die in 1929 was losgebarsten. Een van de belangrijkste elementen was de scheiding tussen investeringsbanken en traditionele leenbanken. Die maatregelen vormden geen waterdichte bescherming tegen problemen in de banksector. In 1988 vielen er maar liefst 279 lokale banken om in de Verenigde Staten. Die hadden een gezamenlijk balanstotaal van $54 mrd. De impact op de (wereld)economie was echter veel minder groot dan door de val van Lehman Brothers in 2008. In dat jaar moest de Amerikaanse overheid bovendien met een bail-out van $ 700 mrd bijspringen bij Citigroup, Bank of America en andere banken. Deze partijen waren stuk voor stuk ‘too big to fail’: te groot om failliet te gaan. De belangrijkste reden waarom Amerikaanse banken zo groot waren, is het intrekken van de wet Glass-Steagal nog geen tien jaar eerder.

Nieuwe wind in financiële sector

De huidige wijziging leidt niet tot de afschaffing van de Dodd-Frank-regelgeving. Door de aanpassing neemt de regeldruk voor kleine banken wat af. De grens voor scherper toezicht wordt daarnaast verhoogd van een balanstotaal van $50 naar $250 mrd. De wijzigingen illustreren vooral een omslag in het toezichtklimaat voor de financiële sector. Een jaar geleden liet Trump bijvoorbeeld nog doorschemeren dat hij overwoog om de wet Glass-Steagall opnieuw in te voeren. De recente belastingbijstelling en het voornemen om de aanpassing in Frank-Dodd goed te keuren, wijzen erop dat Trump de banksector voorlopig weinig in de weg zal zitten. Beleggers hoeven zich nu nog niet schrap te zetten voor een nieuwe financiële crisis met de omvang van die uit 1929 of 2008. Maar mogelijk blikken economen over een flink aantal jaar terug op deze week als het moment waarop de kiem werd gelegd voor een berg nieuwe financiële ellende.