Pim van Vliet: ‘Hoge rendementen dankzij laag risico’

Elke belegger weet dat risico en rendement onafscheidelijk zijn. Tijdens zijn studie kwam Pim van Vliet echter tot de conclusie dat er een grens zit aan die verhouding. Op een gegeven moment neemt het verwachte rendement niet meer toe als het risico stijgt. Nadat hij cum laude afstudeerde en promoveerde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam trad hij in dienst bij Robeco. Met zijn inzichten in de verhouding tussen risico en rendement legde hij daar de basis voor de succesvolle conservative equity-strategieën.

De conservative equity-strategieën van Robeco zijn een vorm van laag-risico beleggen. Betekent dit dat beleggers zich in moeten stellen op een rendement dat wat lager ligt dan het marktgemiddelde?
‘Veel mensen verwarren risico met rendement. Ze verwachten dat ze meer rendement halen naarmate ze meer risico nemen. Dat is tot op zekere hoogte waar, maar zoals met veel dingen in het leven verdwijnt het voordeel als je gaat overdrijven. Een beetje zout kan een maaltijd extra smaak geven. Te veel zout zal de smaak juist bederven. Wie een deel van zijn geld in aandelen belegt in plaats van op een spaarrekening zet, mag op de lange termijn een hoger rendement verwachten. Dan moet je er wel op letten dat je niet doorslaat door wilde aandelen te kopen. Het mooie van laagrisicobeleggen is dat het niet ten kostte gaat van het verwachte rendement. In de wetenschappelijke wereld werd jarenlang aangenomen dat het verband tussen risico en rendement lineair was. Laagrisico-aandelen hebben echter een hoger rendement op de lange termijn dan dat aan de hand van het Capital Asset Pricing Model verwacht mag worden. Een belangrijke eigenschap van dit soort aandelen is dat ze in slechte beurstijden minder snel dalen dan het marktgemiddelde. Dat is een enorm voordeel. Als de koers van een aandeel van €100 met 20% daalt naar €80, moet het met 25% stijgen om weer op de oorspronkelijke prijs terug te komen. Maar als de koers met 40% daalt, is daar een koersstijging van maar liefst 66% voor nodig. Een belangrijke kracht van de strategie is dan ook het beperkt houden van het verlies tijdens koersdalingen. Dat voordeel weegt op de lange termijn ruimschoots op tegen het nadeel dat het rendement wat achterblijft in periodes waarin de koersen snel stijgen. Een ander voordeel is dat het niet nodig is om veel te handelen bij de laagrisicostrategie. Gemiddeld hebben we een aandeel meer dan vier jaar in portefeuille.’

Hoe onderscheidt de strategie zich van andere vormen van waardebeleggen?
‘Laag risico is een vorm van defensief beleggen. Dat is wat anders dan waardebeleggen. Bij een waardestrategie loop je het gevaar dat je een aandeel koopt dat goedkoop is omdat er iets mis is met de onderneming; een zogeheten value trap. In het verleden zie je dan ook dat waardeaandelen het slecht doen in periodes waarin je juist bescherming zou willen tegen dalende koersen, zoals bijvoorbeeld in 2008 en tijdens de jaren ‘30 van de vorige eeuw. Als je alleen op de volatiliteit let, bestaat de kans dat je belegt in aandelen die heel erg duur zijn. Dus nemen we waardering mee bij het selecteren van de beste laagrisico-aandelen.’

‘Laag-risico is een vorm van defensief beleggen. Dat is wat anders dan waardebeleggen’ 

Hoe bepaalt u het risico van een aandeel? Kan dat eigenlijk niet alleen maar achteraf worden gemeten?
‘Risico is alles wat kan gebeuren, terwijl het behaalde rendement een resultaat is van alles dat is gebeurd. Het risico van een belegging is echter tientallen malen makkelijker te voorspellen dan het toekomstige rendement. Risico is namelijk vrij constant. Als de koers van een aandeel in 2016 sterk schommelde, is de kans groot dat het koersverloop ook in 2017 behoorlijk grillig is. Naast de historische volatiliteit is ook de zogeheten markt-bèta een goede voorspeller. Bèta is een maatstaf in hoeverre een aandeel meebeweegt met het beursgemiddelde. Bij het bepalen van het risico van een aandeel nemen we ten slotte ook het faillissementsrisico mee. Andere factoren die we naast risico gebruiken bij het selecteren van aandelen zijn waardering en trend. Aan de hand daarvan hebben we ruim tien jaar geleden een beleggingsmodel gemaakt, dat we regelmatig bijstellen als daar aanleiding voor is op basis van nieuwe wetenschappelijke inzichten of onderzoeksresultaten. De beleggingsportefeuille bestaat uit circa 150 aandelen die op elk van onze factoren hoog scoren. Uiteraard letten we erop dat we goed spreiden over landen en sectoren. Daarmee zorgen we ervoor dat we optimaal de vruchten plukken van de laagrisico-anomalie, zonder dat de resultaten vertekend worden door bijvoorbeeld de invoering van nieuwe regels in een bedrijfstak of door de komst van een nieuwe regering in een land.’

Kan de strategie ook toegepast worden op andere markten?
‘Absoluut. Laag risico maakt op de lange termijn het verschil door de verliezen in slechte tijden te beperken. Daarmee profiteren we in zekere zin van de eigenschap van mensen om te veel risico te nemen in periodes van stijgende koersen en om te veel risico af te bouwen als de beurs hard daalt. De menselijke aard doet zich gelden op alle financiële markten. Ik verwacht niet dat daar veel verandering in gaat komen. De mooie eigenschappen van laagrisico-aandelen zijn al ruim veertig jaar bekend, maar het aantal beleggers dat op deze manier investeert is nog altijd vrij klein. We hebben de afgelopen jaren dan ook verschillende nieuwe beleggingsproducten ontwikkeld, zoals een strategie voor bedrijfsobligaties, een duurzame variant van het aandelenfonds en een fonds dat zowel in aandelen als in obligaties belegt: Robeco QI Conservative Multi Asset.’ ’

Lees ook: Interview: ‘Alleen voor doemdenkers zijn westerse staatsobligaties nog interessant’

Wie mag dit artikel niet missen? U kunt als abonnee dit artikel cadeau geven aan uw vrienden of familie. Klik bovenaan het artikel op de link en het artikel wordt per e-mail doorgestuurd.