De beste en slechtste op rij | De (ver)koopadviezen van banken

De ranglijst van beste beleggingsadviezen werd vorig jaar gedomineerd door analisten die ASMI en ASML op hun kooplijst hadden staan. Dit jaar was in veel opzichten totaal anders dan 2021 en dus zijn deze twee grote spelers in de chipindustrie niet meer te vinden in de hoogste regionen van deze ranglijst. De top hiervan wordt in 2022 gedomineerd door twee hoogvliegers uit de AMX-index voor middelgrote bedrijven op het Beursplein. De twee slechtste koopadviezen zijn dit jaar wél afkomstig uit de AEX: Just Eat Takeaway en Philips.

OCI over de kop

Op de Amsterdamse beurs stond in de eerste elf maanden van dit jaar geen maat op OCI. De vijf analisten die dit aandeel het gehele jaar op ‘kopen’ hadden staan, scoorden daarmee meer dan 100% rendement. De winst werd vooral geboekt in de eerste maanden na de Russische inval in Oekraïne. De koerspiek was echter pas in oktober en die maand keerde de kunstmestfabrikant ook nog eens €3,55 per aandeel aan dividend uit. OCI profiteerde het gehele jaar van de torenhoge kunstmest- en methanolprijzen.

Ook Beleggers Belangen hanteerde begin dit jaar een koopadvies op OCI, maar wij brachten dit advies na de grote koersstijging in het voorjaar in mei terug naar ‘houden’. Conform dat advies hielden we OCI dit jaar ook vast voor onze Portefeuille NL met Nederlandse favorieten van Beleggers Belangen. Deze portefeuille stond voor een belangrijk deel door het toprendement van zwaargewicht OCI begin december op een ruime winst in 2022. Dat mag gezien de uitdagende omstandigheden in 2022 best als opmerkelijk worden gezien.

Fugro in juiste vaarwater

Een tweede koopaanbeveling waarmee analisten goed scoorden, was Fugro. Ook door de oorlog in  Oekraïne steeg de olieprijs dit jaar spectaculair en niet alleen de koers van oliemajors als Shell profiteerde daarvan. Ook gerelateerde bedrijven als bodemonderzoeker Fugro liftten mee op de oliehausse. Het aandeel noteerde in november op het hoogste punt sinds de pandemie-uitbraak in 2020. Daarmee is Fugro dit jaar na OCI het best presterende aandeel uit de AEX en AMX. Ook Beleggers Belangen had Fugro het gehele jaar op ‘kopen’ staan.

De top-10 van beste koopadviezen van dit jaar wordt afgesloten door Alfen. Met deze tip voerde halverwege het jaar Thijs Berkelder nog de ranglijst aan. Maar het aandeel van de producent van laadpalen voor elektrische voertuigen, transformatorstations en energieopslagsystemen zakte in het najaar wat weg, terwijl OCI en Fugro dus hun koerswinst uitbreidden. Desalniettemin was de adviesverhoging op 19 januari van ‘houden’ naar ‘kopen’ voor Alfen een prachtige tip van de analist van ABN Amro Oddo BHF.

Beleggers Belangen zelf is niet onverdeeld positief over Alfen. In mei verhoogden wij weliswaar ons advies van ‘verkopen’ naar ‘houden’, maar daar is het sinds die tijd bij gebleven. De laatste keer dat wij dit houdadvies bevestigden, was begin november naar aanleiding van de kwartaalupdate. Alfen pakte bij die gelegenheid weer uit met mooie groeicijfers en bevestigde de jaarprognoses. Maar de groep liet zich aan de voorzichtige kant uit over volgend jaar. Bij die prognose vinden wij de waardering te hoog om een koopadvies te kunnen rechtvaardigen.

Uitdagend jaar voor koopadviezen

Tot en met 30 november kregen 228 aandelen uit de AEX en AMX van de tien onderzochte banken en brokers op enig moment een koopadvies mee, waarvan 87 tips (38,2%) winstgevend bleken. Het betekent ook dat een ruime meerderheid (141 tips of 61,8%) verlies opleverde. Dit is iets minder slecht dan halverwege het jaar, toen zelfs 69,3% van de op dat moment gegeven kooptips de beleggers met een verlies opzadelden. Maar duidelijk is eens te meer wel dat 2022 een zeer uitdagend jaar was voor ‘stockpickers’.

JET de slechtste

Het predicaat ‘zeer uitdagend’ was dit jaar vooral van toepassing op de advisering over het aandeel Just Eat Takeaway. De aanbevelingen van negen analisten dit jaar op dit fonds bezetten de eerste eveneens negen plaatsen op de ranglijst met slechtste koopadviezen.  Het slechtst af waren nog de analisten van Morgan Stanley en J.P. Morgan. Die verlaagden in de loop van het jaar hun koopadvies en liepen zodoende het lichte koersherstel mis sinds medio oktober. Desalniettemin behaalden ook analisten die hun koopadvies handhaafden een enorme zeperd.

Helaas, leedvermaak van onze kant is hier niet op z’n  plek, want ook Beleggers Belangen hield het gehele jaar strak vast aan het koopadvies. De laatste keer dat we dit koopadvies herhaalden, was eind september toen de maaltijdbezorger verraste met de mededeling dat het dit tweede halfjaar verwacht af te sluiten met een positief aangepast ebitda. Kort daarop sloeg het sentiment dus om en hopelijk voor de aandeelhouders zal de koers richting einde van het jaar verder oplopen.

Philips problemen houden aan

De tweede grote kneus dit jaar op de Amsterdamse beurs was Philips. Het grote verschil met Just Eat Takeaway was dat slechts weinig analisten zich aan een koopadvies voor het medische apparatuur-concern hadden gebrand. Alleen Wim Gille van ABN Amro Oddo BHF bleef het gehele jaar vasthouden aan zijn koopaanbeveling op het aandeel, waarvan de koers vorige maand was weggezakt naar een niveau dat we ons niet meer kunnen herinneren. En dat voor een aandeel dat voorjaar 2021 nog op een hoogste stand ooit noteerde.

De belangrijkste reden voor de koersval van het AEX-aandeel van het eerste uur vormde uiteraard de problemen met slaapproducten die ruim anderhalf jaar geleden voor het eerst werden gemeld. Die hebben zich sindsdien steeds verder uitgebreid en lijken ook onder de nieuw aangetreden topman nog niet onder controle. Wij prijzen ons gelukkig dat we de afgelopen jaren geen koopadvies op Philips hebben gegeven, maar zittende aandeelhouders hebben we met ons houdadvies van de laatste jaren ook geen dienst bewezen.

Verkoopadviezen

De meest gevarieerde en ook meest dankbare adviezen voor de analisten waren in de eerste elf maanden van dit jaar de verkoopadviezen. Banken en brokers zijn daarmee altijd minder scheutig dan met koopadviezen, maar in jaren met veel tegenwind, kunnen ze de beleggers daarmee grote verliezen besparen. Tot en met 30 november kregen 48 aandelen uit de AEX en AMX op enig moment een verkoopadvies mee, waarvan er 30 (62,5%) terecht bleken te zijn gegeven. Daarentegen liepen beleggers bij 18 verkoopadviezen (37,5%) een koerswinst mis.

Claimemissie voor Air France-KLM

Met het advies om Air France-KLM van de hand te doen, voorkwamen vier analisten de grootste koersverliezen bij hun klanten. Daarbij was opvallend dat de twee analisten die halverwege het jaar hun advies verhoogden, het beter deden dan het duo dat het verkoopadvies het gehele jaar liet staan. Halverwege het jaar begon het luchtvaartaandeel, dat net als Philips dit jaar noteert op niveaus die we vele jaren niet hebben gezien, namelijk heel lichtjes te stijgen. Of daarmee de bodem is gezet, is natuurlijk de grote vraag.

De koersklap voor Air France-KLM van het eerste halfjaar werd vrijwel geheel veroorzaakt door de claimemissie, die in het voorjaar werd uitgevoerd waardoor het aantal uitstaande aandelen verviervoudigde. Sindsdien is de situatie bij de luchtvaartmaatschappij enigszins gestabiliseerd, maar ons eigen meerjarige verkoopadvies hebben wij tot nu toe niet willen verhogen. Met de hoge inflatie en dure olie heeft Air France-KLM er in onze ogen een grote uitdaging bij, terwijl ook de concurrentie van budgetmaatschappijen groot blijft.

PostNL onverwachts op verlies

In het klassement van beste verkoopadvies gooit ook analist Nikolas Mauder van Kepler Cheuvreux  hoge ogen met zijn negatieve visie al sinds begin dit jaar op PostNL. Op de golven van de lockdowns tijdens de coronapandemie steeg dit aandeel in 2020 en 2021 naar grote hoogtes. Maar na de piek in het voorjaar van 2021 volgde een gestage neergang, hoewel het aandeel van de logistieke dienstverlener nog wel hoger noteert dan in de periode vlak voor de corona-uitbraak. Gelukkig lijkt de tijd van langdurige lockdowns in Europa achter ons te liggen.

Echter, het einde van de lockdowns is niet de enige tegenwind die PostNL ondervindt. Ook de stijgende kosten voor energie en personeel hebben de winstgevendheid van het bedrijf in de loop van dit jaar steeds verder onder druk gezet. Dat dit in deze mate zou gebeuren, hebben wij overigens ook niet zien aankomen. Pas na de derde neerwaartse bijstelling van de verwachtingen voor dit jaar verlaagden wij ons meerjarig koopadvies naar ‘houden’. Hoewel er al veel slecht nieuws in de koers is verwerkt, achten wij snel herstel weinig waarschijnlijk.

En ook het verkoopadvies van analist Andy Grobler van Credit Suisse op IMCD mocht er zijn dit jaar, al is de koers de afgelopen twee maanden wel weer fors opgelopen. Hoewel de chemisch distributeur operationeel de onstuimige groei in de eerste drie kwartalen heeft weten vol te houden, is IMCD zo’n typisch groeiaandeel dat in een klimaat met stijgende rentes helemaal kapot kan gaan. Desondanks vinden wij de waardering nog niet laag genoeg voor een koopadvies en adviseert Beleggers Belangen ‘houden’.

Een exact getimed verkoopadvies was dat van Thijs Berkelder van ABN Amro Oddo BHF op Vopak. Dat advies gold van 6 april tot 4 november, inderdaad een periode van zeven maanden waarin dit aandeel steeds verder wegzakte. De boycot op Russisch olie en gas die na het uitbreken van de oorlog werd ingesteld, is ongunstig voor de bezettingsgraad van de terminals van het opslagbedrijf. Echter, zowel Berkelder als wijzelf verhoogden het advies afgelopen najaar naar ‘kopen’ omdat de koers wel erg ver was weggezakt. Dat bleek een goede zet.

Op naar 2023

Hoewel er in een maand nog veel kan gebeuren op de beurs, zal het beeld van de eerste elf maanden dat dit jaar in veel opzichten totaal anders is dan 2021, niet meer veranderen. Ook het komende jaar zullen wij de advieswijzigingen van de tien genoemde banken en brokers wekelijks voor u bijhouden op de pagina’s analisten. Halverwege en aan het einde van volgend jaar zullen we onze analyse van de beste en slechtste koop- en verkoopadviezen weer aan u rapporteren.