Sectorrotatie-ETF’s | Energie vlamt, technologie hapert

De aandelenmarkten zijn het jaar niet goed begonnen. Een bekende trend was weer zichtbaar: sectorrotatie. Bepaalde sectoren zijn in trek, anderen worden als de pest gemeden. Daarmee lijkt de start van dit jaar veel op begin vorig jaar. Ook toen deden vooral groeiaandelen (technologie) het slecht door een oplopende rente. Wat betekent dit voor de rest van het jaar, met name voor de portefeuille van beleggers?

Hoe erg is het?

Vorig jaar viel de schade bij de technologie-indices per saldo uiteindelijk erg mee. De Nasdaq 100-index bijvoorbeeld is vorig jaar in totaal met 26,6% gestegen, nauwelijks minder dan de S&P500-index. Maar als er wat dieper wordt gekeken, worden er grotere verschillen zichtbaar. De bekende techreuzen hebben vorig jaar een prima jaar gehad op de beurs. Maar relatief kleinere, snelgroeiende bedrijven hebben niet zelden forse koersdalingen voor de kiezen gehad. Daardoor is de Nasdaq Composite-index, met veel meer aandelen dan de Nasdaq 100, vorig jaar met ‘maar’ 21,4% is gestegen.

Dit jaar ziet de situatie er anders uit. De technologieaandelen zijn als geheel in de min gedoken in de afgelopen weken, terwijl bijvoorbeeld energie het erg goed doet (zie grafiek) door de opgelopen olieprijs. Ook de financials hadden een sterke start van het jaar, maar zij verloren na een aantal teleurstellende bedrijfscijfers weer een groot deel van de winst. Wat verder opvalt is dat de sector materials (grondstoffen) het niet zo goed doet.

Oorzaak: hoge rente

Waarom sommige beleggers hun technologie-aandelen (gedeeltelijk) van de hand doen is dus duidelijk: een hogere rente, vooral in de VS. Die oplopende rente is op zijn beurt vooral het gevolg van een uitzonderlijk hoge inflatie. Vrijwel iedereen is het erover eens dat de economische verstoringen als gevolg van de opeenvolgende corona-uitbraken voor tekorten aan producten en grondstoffen en voor transportproblemen zorgen. Tekorten hebben hogere prijzen tot gevolg. Waar minder overeenstemming over is, is hoe de prijsontwikkeling zal zijn als de verstoringen eenmaal zijn weggewerkt. Zakt de inflatie naar acceptabele percentages, of blijft die aan de hoge kant?

Inflatie hoger of lager?

Er zijn redenen om voor de komende jaren een relatief hoge inflatie te verwachten: een belangrijke is de loonstijging in veel landen. Dat betekent lagere marges voor bedrijven of hogere prijzen. Maar ook hogere grondstofprijzen kunnen een rol spelen. Op de oliemarkt is bijvoorbeeld een aantal jaren minder geïnvesteerd in capaciteit, door de beweging naar duurzaamheid en door de coronaschok. Dat vertaalt zich nu in een hoge olie- en gasprijs. Aan de andere kant zijn er ook bewegingen die de inflatie kunnen beteugelen. Technologie kan de effecten van hogere lonen bijvoorbeeld verminderen. Een voorbeeld is de zelfscankassa bij supermarkten. En als de hoge prijzen klanten gaan afschrikken, neemt dat vanzelf een bron (hoge vraag) weg.

Geen paniek

De hoge rente en inflatie zijn zeker een punt van aandacht, maar er zijn nog genoeg redenen om niet te wanhopen. De inflatie is bijvoorbeeld lang niet overal hoog. De inflatie in China was in december 1,5% op jaarbasis, tegenover 7,0% in de VS. China is de tweede economie van de wereld en een belangrijk land in de handel. Japan, de derde economie van de wereld, zit op maar 0,8%. Als de coronaverstoppingen in de VS en Europa eenmaal opgelost zijn, zou de inflatie daar mogelijk meer in de richting van het niveau in Azië kunnen uitkomen. Een van de hoopgevende tekenen is de Baltic Dry-index, een index die de zeetransportkosten van bepaalde grondstoffen weergeeft. Die is op het laagste punt sinds maart ’21 uitgekomen. Dat zegt niet alles, maar een aanwijzing dat de extreme inflatie ook weer vrij snel kan zakken is het wel.

Hogere rente en aandelen

Ook al kan de inflatie later dit jaar meevallen, dan nog is het waarschijnlijk dat de rente de komende tijd hoger zal zijn dan de afgelopen paar jaar, vooral in de VS. Maar renteverhogingen zijn niet dodelijk voor de aandelenmarkt. In de afgelopen dertig jaar zijn er vier perioden geweest waarin de Fed de rente (stapsgewijs) heeft verhoogd.

In tabel 1 staan de resultaten van de S&P en de Nasdaq gedurende die perioden. Er kan moeilijk beweerd worden dat renteverhogingen gelijk staan aan lagere aandelenkoersen. Voor de duidelijkheid: het is ook niet zo dat aandelen in zo’n periode zeker omhoog gaan.

Negatieve reële rente

Op dit moment bevinden we ons ook in een wat minder vaak voorkomende situatie: : de reële rente (dat is de 10-jaarsrente min de inflatie) is negatief in de VS (zie grafiek), de EU en nog wat andere plekken. Een negatieve reële rente betekent dat staatsobligaties (en zeker spaargeld) minder opleveren dan de inflatie. Dat maakt alternatieven interessanter, zoals aandelen.

Dit is al een tijd het geval, in de VS sinds juni 2019, met een korte onderbreking in februari en maart van vorig jaar.  In die tijd hebben aandelen het erg goed gedaan. In de tabel 2 blijkt dat dit voorheen ook geen slechte perioden waren voor aandelenmarkten. De huidige reële rente is zeer negatief, net als in ’74/75 en ’79/80. De aandelenrendementen van toen zijn niet slecht te noemen.

De reële rente is zelden lang zeer negatief. Als de inflatie flink daalt de komende tijd, wat heel goed kan door de bijzondere omstandigheden, en/of de rente stijgt, zal de reële rente misschien dit jaar alweer positief kunnen worden. Om te kijken of die omslag in het verleden een probleem was voor de markten, heb ik de 12 maanden na het einde van de negatieve reële rente bekeken. De uitkomsten daarvan staan ook in tabel 2. Ook dit geeft weer geen reden om extra bezorgd te zijn. De daling vanaf september ‘80 oogt mogelijk licht zorgwekkend, maar volgde wel op een forse stijging.

Wat te doen?

Tien maanden geleden was mijn advies min of meer: zorg voor spreiding in de portefeuille. Dan vallen de gevolgen van sectorrotatie per saldo wel mee. Spreiding is nu nog steeds het beste advies.  De toekomst voorspellen is altijd lastig, maar het is zeker niet ondenkbaar dat de huidige marktomstandigheden nog een tijd zullen aanhouden. Beleggers die niet of nauwelijks beleggen in aandelen in de energie en/of de financiële sector doen er verstandig aan om daar plaats voor te gaan maken.

Dat geldt in enige mate ook voor bedrijven die zijn gerelateerd aan grondstoffen. In de AMX staat Aperam bijvoorbeeld op een behoorlijke plus voor dit jaar. Spreiding kan bereikt worden door individuele aandelen te kopen, er zijn bij Beleggers Belangen heel wat kooptips te vinden van aandelen die op een of andere manier passen bij de genoemde sectoren.

ETF’s

Individuele aandelen kiezen kan goed werken, maar als net een paar bedrijven gekozen worden die het om een of andere reden minder goed doen dan de sector, heeft een belegger daar alsnog niet veel aan. Een manier om dit risico te vermijden is een ETF-belegging in een of meerdere van deze sectoren. Bijvoorbeeld de iShares MSCI World Energy ETF (ISIN code: IE00BJ5JP105). In deze ETF zitten aandelen zoals ExxonMobil, Chevron en Shell. De ETF keert twee keer per jaar dividend uit en de kosten zijn 0,25%.

In de financiële sector, en voor wie oliebedrijven principieel niet ziet zitten, is de volgende ETF mogelijk interessant: de DWS X-trackers Europe financials ESG screened ETF (ISIN code: LU0292103651) Daarin zitten aandelen als HSBC, Allianz en ING. Bedrijven die een MSCI ESG-rating van CCC of lager hebben, komen niet in deze ETF. Op de bedrijven die er wel inzitten is ongetwijfeld ook nog veel aan te merken, maar je moet ergens beginnen.

De kosten van deze ETF zijn 0,2% en het dividend wordt herbelegd (NB: bij DeGiro is deze ETF verkrijgbaar, maar staat er een  verkeerde naam bij, neem bij twijfel contact op met DeGiro).

Technologie mijden?

Aan de andere kant staat technologie, die het nu slecht doet. Beleggers hoeven technologie wat mij betreft niet massaal te dumpen. In tabel 1 is te zien dat de Nasdaq in drie van de vier perioden minder heeft gedaan dan de S&P500, maar de verschillen zijn niet schokkend. Daar komt bij dat technologie tegenwoordig zo’n grote rol speelt in de wereld, dat technologie-aandelen vroeger of later weer zullen herstellen. Iedereen heeft een smartphone. In een elektrische, zelfrijdende auto zit veel meer technologie dan in een traditionele benzine-auto.

Beleggers die helemaal niet in technologie beleggen zouden van de zwakte nu, of later dit jaar, gebruik kunnen maken om wat te kopen. Beleggers die heel groot in technologie zitten (zeg 50% van de portefeuille of zelfs meer) zou ik aanraden om te kijken naar andere sectoren, zoals de hierboven genoemde. In de wereldwijde aandelenindices heeft technologie een weging van 20 à 25%. Offensief ingestelde beleggers kunnen daarboven zitten, defensief ingestelde beleggers juist wat eronder.