Hoe beleg ik in exotische metalen?

Er bestaat geen eenduidige definitie van de term exotische metalen. Soms wordt ook de omschrijving strategische metalen gebruikt, omdat het meestal gaat om metalen die weliswaar in kleine hoeveelheden worden gebruikt maar voor bepaalde toepassingen wel onmisbaar zijn. De controle over het aanbod en de voorraden is daarom niet alleen economisch maar ook (geo)politiek van strategisch belang. Die kenmerken maken deze marktniche bijzonder interessant voor investeerders. Voor de meeste exotische metalen bestaat er geen handelsplatform met gestandaardiseerde termijncontracten en ook een fysieke aankoop is in de meeste gevallen niet mogelijk. Dit is echter geen reden om deze niche als belegger links te laten liggen. Maar hoe ga je dan in deze niche te werk?

Stap 1
Ken de markt
De economische conjunctuur bepaalt de vraag naar metalen. Die is het hoogst bij toepassingen die op dit moment erg in trek zijn, zoals de opslag van energie. Deze gaan verder dan alleen batterijen voor elektrische voertuigen. Nieuwe batterijtechnologie maakt het mogelijk om tijdelijke energie-overschotten, bijvoorbeeld uit de productie van alternatieve energie, op te slaan. Lithium, kobalt en grafiet zijn drie materialen die gebruikt worden bij de productie van deze batterijen.
Lithium is een extreem licht en zacht metaal dat door de chemische samenstelling erg geschikt als energiebron. Het metaal is niet schaars maar er zijn weinig plaatsen waar het op een economisch rendabele manier te ontginnen valt. De lithiumprijs is sinds eind 2015 al verdrievoudigd.
Kobalt is een metaal dat meestal in legeringen wordt gebruikt om deze hitte- en corrosiebestendig te maken. Meer dan 90% wordt als bijproduct van koper, nikkel en molybdeen geproduceerd. Marktonderzoeker CRU verwacht dat de vraag naar kobalt in 2017 voor het eerst in zeven jaar het aanbod zal overstijgen. Kobalt werd vorig jaar de helft duurder en tijdens het eerste maanden van 2017 klom de prijs opnieuw met 50%.
Grafiet is een mineraal dat bestaat uit pure koolstof, net als diamant. Het is een uitstekende elektrische geleider die ook extreme hitte kan weerstaan. Dit maakt grafiet bij uitstek geschikt voor gebruik in elektromotoren maar ook in batterijen.
Naast deze metalen onderscheiden we ook de zogenaamde Platinum Group Metals of PGM. Het gaat daarbij naast platina en palladium om iridium, osmium, rhodium en rhutenium. PGM worden onder meer gebruikt bij de productie van katalysatoren voor voertuigen, halfgeleiders en beeldschermen.

Stap 2
Hoe te investeren?
De lithiummarkt is in handen van slechts een handvol bedrijven. Het Amerikaanse Albermarle Corp., Sociedad Quimica y Minera (SQM) de Chile uit Chili, FMC Lithium uit Argentinië en Tianqi Lithium zijn de vier grootste spelers in de sector. Deze mijngroepen hebben nog andere activiteiten en zijn dus geen ‘pure plays’ op lithium. Dit is wel het geval bij Galaxy Resources en Orocobre. Beleggers die liever gespreid in de sector investeren, kunnen kiezen voor een tracker. De Lithium ETF van uitgever Global X Funds schaduwt de prestatie van de Solactive Global Lithium index, die 26 bedrijven telt. Van Eck Global geeft de Van Eck Vectors Rare Earth/Strategic Metals ETF uit. De onderliggende index telt twintig bedrijven. Een ander alternatief is het RobecoSAM Smart Materials Fund dat eveneens in innovatieve alternatieve grondstoffen investeert. Prijswijzigingen bij platina en palladium kunnen direct worden bespeeld op de termijnmarkten via trackers of hefboomproducten.

Stap 3
Pas op voor de hype
Ondanks alle optimistische prognoses doen investeerders er goed aan om deze niet al te ver in de toekomst te extrapoleren. Daarbij schuilt het grootste gevaar in de snelle technologische evolutie. Materialen die op dit moment onontbeerlijk zijn, kunnen binnen enkele jaren overbodig worden of vervangen door goedkopere alternatieven. Niemand weet met zekerheid hoe de markt van energieopslag er het komende decennium zal uitzien. Investeerders kunnen lessen trekken uit de hype rond zeldzame aardmetalen of Rare Earth Elements (REE). In 2010 schoten de prijzen de hoogte in. Een meerderheid van investeerders die pas in de laatste fase van de hype op de kar sprong, bleef achter met een kater. Beleggers doen er daarom verstandig aan om investeringen kritisch te benaderen en niet alle eieren in dezelfde mand te leggen.

Stap 4
Aandacht voor ethisch beleggen
De wereldwijde mijnbouwsector is in principe sterk gereglementeerd met strenge voorschriften op het vlak van veiligheid, milieu en arbeidswetgeving. Exotische metalen worden vaak ontgonnen in gebieden waar deze regels niet zo nauw worden genomen. Dit is onder meer het geval in de Democratische Republiek Congo (DRC), waar 63% van alle kobalt vandaan komt. Een aanzienlijk deel daarvan wordt ontgonnen op kleinschalige mijnsites waar kinderen onder bijzonder slechte omstandigheden aan het werk worden gezet. Amnesty International legde vorig jaar in een rapport de vinger op de wonde en riep zowel batterijproducenten als investeerders op om deze praktijken niet langer stilzwijgend te tolereren. Om die reden zijn sommige fondsbeheerders die een ethische code volgen terughoudend om te investeren in deze niche.

Lees ook: Educatie: met sectortrackers inspelen op de economische cyclus

Wilt u op de hoogte blijven van alle actuele adviezen voor dit aandeel? U kunt u als abonnee aanmelden voor de alerts. Vink onderaan dit artikel het fonds aan of ga voor het volledige overzicht naar de alertspagina op onze website