Centrale banken leiden opnieuw de valutadans
Ook voor dit jaar zien we geen reden om op structurele gronden positief te zijn over de yen, maar in een periode van onrust op de financiële markten kan de yen wel een paar procent of meer stijgen. Dat komt volgens ons echter niet omdat Japan een veilige haven zou zijn, maar door de grote uitstaande shortposities in de munt, die in stressvolle periodes afgebouwd worden. Zo steeg de yen op de eerste handelsdag van dit jaar, toen de beurzen flink onderuit gingen. Dit is de reden dat we nu geen shortpositie in de munt willen adviseren.
Effect ECB-beleid op eurokoers beperkt De ECB voert ook in 2016 een verruimende koers. Dat is in theorie nadelig voor de waarde van de euro, maar het huidige beleid is geen verrassing voor beleggers, dus voortzetting ervan zal de euro naar onze mening niet substantieel lager zetten en zelfs een kleine uitbreiding van het programma zal weinig effect hebben. We verwachten niet dat ECB-voorzitter Mario Draghi met extreme maatregelen zal komen. In Japan is al duidelijk geworden dat er grenzen zijn aan de effecten van monetaire verruiming. Wij denken dat Draghi dat ook zal inzien, en daarom alleen in extreme gevallen het programma substantieel zal vergroten. Denk daarbij aan een beurscrash, of aan grote politieke problemen in Europa. En hoewel het jaar negatief begonnen is, van een crash is nog geen sprake.
Op de valutamarkten zullen de besluiten van de grote centrale banken ook dit jaar een belangrijke rol spelen. In Europa wordt gekeken naar het monetaire verruimingsprogramma, in de VS naar renteverhogingen en in China is het de vraag of de yuan meer speelruimte zal krijgen.
De thema’s die de valutamarkten dit jaar zullen bezighouden, zijn voor een groot deel dezelfde als vorig jaar: de Amerikaanse rente, het ECB beleid, de grondstoffenmarkt en de Chinese monetaire politiek. Ongetwijfeld zullen er ook een aantal grotere en kleinere verrassingen voorbij komen. Vorig jaar kwam de eerste grote verrassing al direct in januari: het loslaten van de wisselkoers van de Zwitserse frank tegenover de euro. Ook dit jaar kunnen en zullen centrale banken de markt op het verkeerde been zetten.
Om te beginnen zal de Amerikaanse Fed dit jaar de markten bezighouden door met geen, een, twee of meer renteverhogingen te komen. Renteverhogingen zijn in principe positief voor de waarde van de dollar, maar veel valutahandelaren hebben er al een longpositie in. Daarmee is het wat in het Engels een ‘crowded trade’ genoemd wordt: een populaire positie bij beleggers. Het risico daarbij is dat als een deel van de beleggers de positie wil sluiten, er niet veel kopers meer te vinden zijn. De waarde van de positie zou dan flink kunnen dalen door de onbalans tussen verkopers en kopers, en de daling zou dan ook anderen reden kunnen geven om ook te verkopen. Een domino-effect dus.e thema’s die de valutamarkten dit jaar zullen bezighouden, zijn voor een groot deel dezelfde als vorig jaar: de Amerikaanse rente, het ECB beleid, de grondstoffenmarkt en de Chinese monetaire politiek. Ongetwijfeld zullen er ook een aantal grotere en kleinere verrassingen voorbij komen. Vorig jaar kwam de eerste grote verrassing al direct in januari: het loslaten van de wisselkoers van de Zwitserse frank tegenover de euro. Ook dit jaar kunnen en zullen centrale banken de markt op het verkeerde been zetten.
Dat de long dollar populair is, was goed te zien aan de EUR/USD-koers rond de Amerikaanse renteverhoging in december. De koers zakte een paar dagen licht, maar veerde vervolgens weer op. Uiteindelijk was het effect van de renteverhoging op de dollar vrij klein. Begin 2016 is de situatie niet veel anders. We denken dan ook dat de EUR/USD niet substantieel lager zal komen te staan in het eerste kwartaal, wellicht zelfs hoger. Daarna zal veel afhangen van de verwachtingen omtrent de Amerikaanse rente.
Flinke volatiliteit
China zal dit jaar een belangrijke rol spelen op de valutamarkten. De financiële markten reageren fel op slecht nieuws uit het land, en dat is er voorlopig volop. Ook is China bezig om de bandbreedte te verruimen waarbinnen de Chinese valuta, de yuan, mag bewegen. Dit zal waarschijnlijk gepaard gaan met flinke volatiliteit. We raden beleggers daarom af om positie in te nemen in de yuan.
De ontwikkelingen op de grondstoffenmarkten zullen voor munten als de Australische en Canadese dollar, de Zuid-Afrikaanse rand en de Braziliaanse real weer heel belangrijk zijn. Verdere prijsdalingen van grondstoffen zullen namelijk een negatief effect hebben op de munten van landen waar grondstoffenexport een belangrijke rol speelt. Dit soort valuta’s kopen komt dus eigenlijk neer op het inspelen op een stijging van de grondstofprijzen, iets waar we op dit moment nog niet veel heil in zien.
Wat betreft de Japanse yen zijn we al jaren negatief, en dat is dit jaar niet anders. Dat komt omdat de structurele problemen onveranderd zijn. De staatsschuld is immens, de economische groei matig en de demografische ontwikkeling negatief. Daarbij voert de centrale bank al jaren een verruimend beleid om de problemen te bestrijden, tot dusver zonder veel effect.
Effect ECB-beleid op eurokoers beperkt
De ECB voert ook in 2016 een verruimende koers. Dat is in theorie nadelig voor de waarde van de euro, maar het huidige beleid is geen verrassing voor beleggers, dus voortzetting ervan zal de euro naar onze mening niet substantieel lager zetten en zelfs een kleine uitbreiding van het programma zal weinig effect hebben. We verwachten niet dat ECB-voorzitter Mario Draghi met extreme maatregelen zal komen. In Japan is al duidelijk geworden dat er grenzen zijn aan de effecten van monetaire verruiming. Wij denken dat Draghi dat ook zal inzien, en daarom alleen in extreme gevallen het programma substantieel zal vergroten. Denk daarbij aan een beurscrash, of aan grote politieke problemen in Europa. En hoewel het jaar negatief begonnen is, van een crash is nog geen sprake.
Verder lezen?
Hildo Laman
Hildo Laman (1977) werkt sinds 2011 bij Beleggers Belangen. Na een studie Algemene Economie werkte hij zes jaar lang als market maker aan de Optiebeurs in Amsterdam. Een jaar voordat hij bij Beleggers Belangen aan de slag ging, begon Hildo met de financiële opleiding CFA, die hij in 2013 afrondde. Voor Beleggers Belangen schrijft Hildo over derivaten, valuta’s, grondstoffen, technologie (onder andere over ASML, het allereerste aandeel dat hij zelf ooit kocht, toen hij 16 was), mijnbouw, autofabrikanten en participatiemaatschappijen.