Sectoranalyse chipmarkt | De kansen, risico’s en adviezen op rij

Terwijl de aandelenmarkt als geheel er aan het begin van de herfst wat slapjes bij lag, kregen de chipaandelen forse klappen. Daar zijn meerdere oorzaken voor te bedenken. Om te beginnen kan hoogtevrees een rol hebben gespeeld, na sterke koersstijgingen eerder. Ook tempert de angst voor een hoge rente de animo om snelgroeiende technologiebedrijven in portefeuille te nemen.

Wat ook mee kan spelen, is dat er na de sterke resultaten van de afgelopen tijd rekening wordt gehouden met lagere groei of zelfs een serieuze dip. Voor beleggers in de chipsector zijn uiteindelijk twee vragen van belang: hoe zal de markt zich de komende jaren ontwikkelen, en wat zegt dat over het te verwachten koersverloop van de chipaandelen?

De chipmakers

Het zal iedereen wel duidelijk zijn dat de halfgeleidermarkt er op dit moment sterk bij ligt – zó sterk dat er aan bepaalde chips een tekort is – en daardoor groeien de omzetten van de chipmakers. Ook op lange termijn ziet het er goed uit voor de chipmarkt. De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie zorgt bijvoorbeeld voor veel vraag, en zo zijn er nog veel meer gebieden waar steeds meer chips nodig zullen zijn.

De chipmarkt zit al decennialang in een opgaande trend, en de afgelopen tien jaar is de wereldwijde chipverkoop gemiddeld met ongeveer 7% per jaar gestegen. Die stijging gaat echter niet in een rechte lijn. Er zijn perioden dat de chipverkoop flink groeit, vaak met meer dan 10% per jaar, zoals ook dit jaar. Om de zoveel jaren komt er echter ook een jaar met lage groei of krimp.

2022 en 2023

Alles wijst er op dat 2021 een heel goed jaar voor de chipindustrie zal gaan worden. De chipverkoop zal naar verwachting met meer dan 20% stijgen. De verwachting voor komend jaar is iets minder uitbundig, maar allerminst slecht: een groei van ongeveer 10%. Een gunstig teken voor volgend jaar is bijvoorbeeld dat chipmakers NXP en Infineon hebben aangegeven te verwachten dat autoproducenten in de toekomst grotere voorraden chips willen gaan aanhouden om productieverstoringen door een gebrek aan chips te voorkomen. Dat opbouwen van voorraden is evenwel nog niet echt begonnen omdat er nog altijd een tekort is. Extra vraag zou dus in 2022 opnieuw voor een goed resultaat kunnen zorgen.

Een punt van zorg is wel dat 2023 minder goed zou kunnen worden omdat de nu in aanbouw zijnde extra capaciteit tegen die tijd benut gaat worden. Dit extra aanbod zou tot lagere prijzen kunnen leiden, waardoor de omzetgroei lager zou kunnen uitvallen. Zelfs bij een stijgende vraag naar chips zou de omzet gelijk kunnen blijven, of zelfs kunnen dalen, als het aanbod groot genoeg is om afnemers een ruime keuze te bieden. Een dergelijk scenario is zeker mogelijk, en zou passen in het langetermijnbeeld van de chipmarkt.

De chipmachinemakers

Door de sterke chipverkoop en de tekorten investeren de halfgeleiderproducenten flink in nieuwe capaciteit, wat gunstig is voor de leveranciers van de apparatuur voor de chipfabrieken. De capaciteit van bestaande fabrieken wordt vergroot, maar er worden ook nieuwe fabrieken (‘fabs’ genoemd in de chipwereld) gebouwd. Dit jaar is begonnen met de bouw van maar liefst 19 grote fabs, veel in China en Taiwan, maar ook elders in de wereld. Vorig jaar is gestart met de bouw van 18 fabs. De bouw van zo’n fab kost meestal enige jaren.

Na de start van de bouw kan het wel twee jaar duren voordat er chipmachines geplaatst worden in een nieuwe fabriek. Dat betekent dat in de fabrieken waarvan de bouw vorig jaar is begonnen, pas eind dit jaar of volgend jaar de machines geplaatst zullen worden. En voor de 19 nieuwe fabs van dit jaar zal de levering ergens in 2022 en 2023 kunnen liggen. Dat betekent dat machinemakers als ASML de komende paar jaar nog zullen profiteren van de gestarte nieuwe fabs.

Nieuwe fabrieken goed nieuws voor ASML | Volgens branche-organisatie SEMI is er een bedrag van $140 mrd gemoeid met de aankopen van chipproductiemateriaal voor de 29 nieuwe chipfabrieken waarvan de bouw in 2021 en 2022 begonnen is of zal beginnen. Dat betekent veel omzet voor het Nederlandse ASML.

Volgens het bedrijf bedraagt het aandeel van lithografietechnologie, waarin ASML is gespecialiseerd, ongeveer 24 à 25% van de totale uitgaven aan productiemiddelen. Stel dat marktleider ASML 70% marktaandeel heeft in de lithografiemarkt, dan zou ASML de komende paar jaar alleen al uit deze nieuwe fabrieken voor 0,24 x 0,7 x 140 = $23,5 mrd (€20,3 mrd) aan omzet kunnen halen. Ter vergelijking: de jaaromzet in 2021 zal rond €18,7 mrd uitkomen.

Van chipmakers voor chipmachinemakers

Ook voor de wat langere termijn ziet het er goed uit voor de chipmachinemakers. Dat blijkt uit de plannen van een aantal van de grote chipmakers. Zo wil de grootste ter wereld, TSMC, de komende drie jaren $100 mrd investeren in productiecapaciteit. Geheugenchipmaker Micron rekent op in totaal $150 mrd aan investeringen in de productiefaciliteiten tot en met 2030. Het bedrijf is van plan in boekjaar 2022 $11 mrd tot $12 mrd investeren in kapitaalgoederen, een stijging van 15 à 20%. Intel heeft niet lang geleden bekend gemaakt alleen al in Europa $95 mrd te willen investeren in tien jaar. Verder is de verwachting dat Intel in 2022 meer zal investeren dan in 2021.

Nationalisme

Door de mondiale tekorten aan chips, en het belang ervan voor de wereldeconomie, zijn er steeds meer plannen om een sterke nationale of regionale chipsector te creëren. Momenteel zijn bedrijven voor hun chips sterk afhankelijk van een aantal Aziatische landen (Taiwan is de grootste producent ter wereld). China is al begonnen met een project voor een eigen chipindustrie, en ook de VS en Europa hebben plannen om ervoor te zorgen dat er op grote schaal chips binnen de eigen grenzen geproduceerd worden.

Voor de wereldwijde efficiëntie zal het daadwerkelijk uitvoeren van deze plannen misschien niet gunstig zijn, maar voor machineverkopers kan het op de lange termijn een goede bron van omzet betekenen. Meer fabrieken betekent nu eenmaal meer machines.

Dip?

Op de lange termijn ziet het er al met al goed uit voor de chipmachinemakers. Maar de genoemde mogelijke dip in de chipmarkt in 2023 zou wel voor een rem op de investeringen kunnen zorgen, en deze zou mogelijk al eind 2022 zichtbaar kunnen zijn – het kan ook een aantal kwartalen later worden. Ook is het natuurlijk mogelijk dat het allemaal wel meevalt, omdat chipproducenten wellicht niet in dezelfde val willen trappen van het veroorzaken van een capaciteitsprobleem in de toekomst door te lage investeringen. Er moet dus wel rekening gehouden worden met een dip, maar de vooruitzichten op lange termijn blijven overeind.

Betekenis voor chipaandelen

Wat betekenen deze marktvooruitzichten voor chipaandelen? Op de lange termijn ziet het ernaar uit dat de groei zal aanhouden. Dat maakt aandelen uit de sector interessant voor beleggers. Maar wat te doen als er een dip komt? Vanwege de genoemde factoren verwacht ik dat volgend jaar voor de sector grotendeels een prima jaar zal worden, alhoewel de groei wel lager zal liggen dan in het huidige uitbundige jaar. Mogelijk komt er eind 2022 of in 2023 een (tijdelijk) einde aan de hausse.

Inflatie

Een ander potentieel probleem is inflatie (en daardoor een hogere rente). Maar bedrijven met technologie die niet makkelijk te verkrijgen of na te maken is, zullen relatief weinig problemen hebben met het doorberekenen van hogere kosten. Bovendien: het is nog niet duidelijk wat de prijsontwikkeling zal zijn als de obstakels in het economische verkeer die zijn opgeworpen door corona eenmaal weggenomen zijn.

Het is zeker mogelijk dat de inflatie en de rente de komende jaren hoger komen te liggen. Maar dat zegt niet alles: (heel) veel hogere inflatie zou zeker een probleem zijn, een beetje hogere inflatie zou waarschijnlijk alleen maar goed zijn voor bedrijven en aandelen. Net als een mogelijke dip, is inflatie een factor om in de gaten te houden. Maar het is op dit moment geen reden om alle adviezen voor chipaandelen te verlagen.

Timen moeilijk

Zoals gezegd is het niet precies te voorspellen wanneer de dip komt, en hoe diep die zal zijn. In 2019 daalden de Nederlandse chipaandelen ongeveer een half jaar voordat de resultaten verslechterden. Maar omdat vooraf niet bekend is wanneer die dip precies zal komen, is de voorafgaande top ook niet met zekerheid te voorspellen. Dat maakt het moeilijk om de chipaandelen op de top te verkopen en op de bodem weer in te stappen.

In mijn beleggingen en adviezen probeer ik zo min mogelijk uit te gaan van een goede kortetermijntiming, en dat is hier niet anders. Ik beoordeel de verhouding tussen risico en mogelijk rendement van aandelen. Een redelijk of laag geprijsd aandeel van een bedrijf met redelijke tot gunstige vooruitzichten heeft een grote kans op een aardig rendement.

Adviezen voor alle chipaandelen

Bij aandelen die sterk opgelopen zijn kan een lager advies wel passend zijn. De genoemde risico’s, en de gebruikelijke andere risico’s als een economische neergang, zijn er nu eenmaal. En hoe hoger de waardering, hoe sterker de negatieve reactie bij slecht nieuws waarschijnlijk zal zijn. Daarom staat bijvoorbeeld Nvidia op ‘houden’. Dit bedrijf ontwerpt chips waar heel veel vraag naar is en heeft weinig concurrentie. Maar de waarde van het aandeel weerspiegelt die gunstige situatie al. Dat wil niet zeggen dat het aandeel niet kan stijgen, maar de kans op een bovengemiddeld rendement neemt af naarmate de waardering hoger ligt.

De mogelijke dip in 2023 is wat mij betreft te onzeker om nu mijn adviezen op chipaandelen te verlagen. Deels winst nemen bij chipaandelen waarvan op een zeker moment de koersen én waarderingen hoog zijn, kan in ieder geval geen kwaad. Ik sluit dus adviesverlagingen de komende kwartalen niet uit. Maar nu is het daarvoor nog te vroeg.

Fragment uit Voorkennis: de podcast over beleggen | Hildo Laman over Micron