Vijf aantrekkelijke aandelen voor een berenmarkt

De meeste mensen vinden macro-economie en hoe de centrale bank daarop reageert saai, maar het is wel verplichte kost om te kunnen begrijpen wat er aan de hand is op de financiële markten. Die centrale invloed werd de afgelopen weken goed duidelijk. Vanaf 13 oktober klonken steeds meer geluiden dat de Fed wel eens zijn voet van de rem zou kunnen halen. De S&P500 schoot vervolgens 12,0% omhoog.

De Fed verhoogde zoals door iedereen was verwacht op donderdag 3 november de rente met 75 basispunten, maar wat niet was verwacht, was dat de Amerikaanse centrale bank de rem verder gaat intrappen in plaats van die los te laten. Dit zei de voorzitter van de Fed Jerome Powell niet letterlijk, maar hij omschreef het door te stellen dat de hoogte van de rente waarop de inflatie gaat dalen hoger ligt dan hij zes weken eerder bij het vorige rentebesluit dacht. De belangrijkste Amerikaanse index, de S&P500, dook meteen 2,5% in de min.

Dit is geen overdreven reactie, want als de rente hoger gaat uitkomen dan eerder gedacht, betekent dit dat consumenten, bedrijven en overheden er financieel zwakker voor komen te staan. Een hogere rente zorgt er immers voor dat uitgaven en investeringen naar beneden gaan. Dit leidt er uiteindelijk – met een vertraging van een paar kwartalen – toe dat de bedrijfswinsten dalen. Daarnaast wordt door een hogere rente de waarde van de toekomstige kasstromen lager.

Hetzelfde patroon

In 2022 is het al meerdere keren voorgekomen dat de combinatie van inflatie en de reactie van de Fed daarop een daling van de S&P500 in gang zette. Vervolgens ontstaat een heftige rally omdat de Fed al veel gedaan heeft en beleggers hopen dat het afremmen van de economie met de meest recente stap wel voorbij zal zijn. Dat beleggers ernaar snakken dat de Fed stopt met het verhogen van de rente bleek op donderdag 10 november. De inflatie op jaarbasis kwam twee tiende lager uit dan de maand ervoor, op 7,7%, en de S&P500 beleefde met 5,5% stijging zijn beste dag sinds 6 april 2020.

Elke keer blijkt het ijdele hoop dat de Fed gaat stoppen met afremmen, want de inflatie is niet verdwenen. De S&P500 zakt vervolgens naar een nieuw dieptepunt voor het jaar. De megastijging van 10 november doet niets af aan dit automatisme. Deze dalingen en stijgingen van de S&P500 zijn zo sterk dat 2022 al vijf maanden heeft gekend waarin de index met minimaal 7,5% omhoog of omlaag bewoog. De laatste keer dat de S&P500 zo volatiel was is 85 jaar geleden en er zijn nog twee maanden te gaan.

Aan het einde van 2021 had ik een duidelijke mening. Sinds het loslaten van de Gouden Standaard in 1971 zorgde elke verkrappingscyclus van de Fed voor een lagere S&P500 en ik kon geen reden bedenken waarom dit na vijftig jaar ineens niet meer zo zou zijn. Het vervelende is dat de inflatie breder is dan energie en voedsel. Het fenomeen laat zich nu ook voelen op de arbeidsmarkt. Vrede in Oekraïne zal het inflatieprobleem niet oplossen, de Amerikaanse arbeidsmarkt moet tot rust komen.

In de afgelopen 12 maanden lagen de lonen in de VS gemiddeld 5,2% hoger dan de 12 maanden daarvoor. Dit percentage correspondeert niet met de gewenste inflatie van rond de 2%. Bedrijven zullen immers de prijzen verhogen met een percentage dat een stuk hoger dan 2% is om de gemaakte arbeidskosten (gedeeltelijk) te compenseren.

De belangrijkste indicator die ik op dit moment volg om het effect van inflatie op de Amerikaanse arbeidsmarkt te meten is het aantal uitstaande vacatures. Vorige maand was er een onverwachte stijging en dat wil zeggen dat er opwaartse druk zal blijven staan op de arbeidskosten.

Zolang de vacatures in de Verenigde Staten rond de hoogste standen ooit blijven staan, is mijn basisscenario dat de Fed op de rem zal blijven trappen. Ik denk dat het aantal vacatures pas zal gaan dalen als de bedrijfscijfers dalen. En dalende winsten zorgen in de regel voor lagere koersen.

Aantrekkelijke aandelen voor een berenmarkt

Ik heb geen flauw idee hoe lang de periode van inflatie zal duren en de Fed op de rem zal blijven trappen. En dus heb ik ook geen idee hoe lang de berenmarkt op de beurs blijft aanhouden. Een berenmarkt betekent niet dat er geen goed presterende aandelen zijn. De belegger moet alleen beter zijn best doen om ze te vinden. Voor dit artikel ben ik op zoek gegaan naar aandelen die in een berenmarkt een positief rendement kunnen neerzetten en ook nog eens sterke bedrijfscijfer laten zien.

Om deze aandelen te vinden heb ik eerst in kaart gebracht welke aandelen uit de S&P500 vanaf 31 december 2021 tot nu het best hebben gepresteerd. Het idee is dat aandelen die in de eerste tien maanden van het jaar overeind zijn gebleven het in zich hebben om in een klimaat van hoge inflatie rendement op te (blijven) leveren. Het aandeel dat het hoogste rendement heeft behaald krijgt 1 punt en het aandeel met het laagste rendement over 2022 krijgt 500 punten.

Kwaliteit bedrijfscijfers

De kwaliteit van de bedrijfscijfers heb ik gemeten met behulp van de Invesco FTSE RAFI US 1000 ETF. Deze ETF belegt in bedrijven die de hoogste omzet, kasstroom, boekwaarde en dividend hebben. Het zijn de bedrijven die in tijden van hoge inflatie nog steeds geld als water verdienen.

Deze grootheden zijn feiten en hebben niets te maken met dromen. Een aandeel waarvan beleggers dromen over een mooie toekomst is bijvoorbeeld Tesla. De elektrische autobouwer is de nummer 4 in de ranglijst van grootste Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven. Er zijn echter 207 bedrijven waar meer geld binnenstroomt dan bij Tesla. Dromen kunnen uitkomen, maar in een berenmarkt heb ik liever feiten. Op dit aspect heb ik ook bedrijven gerangschikt van nummer 1 tot en met nummer 500.

Vervolgens heb ik gekeken welke bedrijven in beide lijsten voorkomen en heb ik de punten opgeteld. De bedrijven met de minste punten zijn de bedrijven die dit jaar goed presteren op de beurs én waar veel cash naar binnen komt. Voor mijn eindoordeel heb ik de grens gelegd bij 100 punten. De namen onder die grens staan minimaal in de top 20% van bedrijven met het beste koersrendement en ook minimaal in de top 20% van bedrijven waar het meeste geld binnenstroomt.

Energie | ExxonMobil

Energie is op sectorniveau met afstand de winnaar van deze analyse. Zes energiebedrijven hebben minder dan 100 punten. Dit is geen verrassing. In het omslagverhaal over oliebedrijven van 10 augustus hebben we immers geschreven dat die heel goedkoop zijn en heel veel geld verdienen. De reden dat energiebedrijven zoveel geld verdienen is dat de wereld van olie af wil. Het gevolg is dat energiebedrijven nauwelijks nog investeren in nieuwe productie en het geld uitkeren aan de aandeelhouder.

Het beste aandeel in de sector is ExxonMobil. Het is de nummer 1 in de ranglijst van de sterkste economische voetafdruk (nummer 9 op basis van beurswaarde) en nummer 6 van best presterende aandelen in de S&P500. ExxonMobil was al een goede koop en ik herhaal het koopadvies voor het grootste Amerikaanse oliebedrijf.

Gezondheidszorg | Merck

De gezondheidszorgsector telt één bedrijf minder onder de 100 punten dan energie, namelijk vijf. De winnaar is Merck. Er zijn 17 Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven waar meer geld binnenstroomt (en 20 meer op basis van beurswaarde) en er zijn 34 aandelen in de S&P500 die het in 2022 beter hebben gedaan. In de afgelopen vijf jaar is het dividend gestegen met gemiddeld net geen 8% per jaar en het dividendrendement is 2,8%.

Het is de verwachting dat de gezondheidssector door de vergrijzing nog een lange tijd zal kunnen groeien en daarnaast presteert de sector in een berenmarkt meestal goed omdat het om stabiele bedrijven gaat. In tijden van crisis stroomt geld naar de stabiele bedrijven toe. Het advies was ‘kopen’ het blijft ‘kopen’.

Defensie | Raytheon Technologies

De sector Defensie heeft twee aandelen met minder dan 100 punten. Door deglobalisering en de geopolitieke spanningen zullen landen in de komende jaren waarschijnlijk meer geld uitgeven aan defensie. Snijden in de defensiebegroting zullen overheden in de huidige geopolitieke situatie in ieder geval niet doen.

Van de stabiele geldstroom naar defensie profiteert onder meer Raytheon Technologies Corp. Het aandeel heeft in mijn analyse plek 50 op basis van de bedrijfscijfers (plek 47 op basis van beurswaarde in de S&P500) en plek 23 op basis van de koersrendementen.

Basis-consumentengoederen | Altria

Tabaksproducent Altria haalt ook de lijst. Hoewel roken door steeds meer mensen wordt gezien als een schadelijk fenomeen waar hard tegen opgetreden mag worden, zijn er maar 45 Amerikaanse bedrijven die meer geld verdienen. Er zijn echter 90 bedrijven die een zwaardere weging in de S&P500 hebben en dat laat zien dat het aandeel ondergewaardeerd is. Dit jaar hebben slechts 26 aandelen een beter koersrendement.

De verhouding tussen cashflow en koers ligt op 10. Het dividendrendement is 8,2% en over de afgelopen vijf jaar is het dividend met gemiddeld genomen 7,9% per jaar omhoog gegaan. In het derde kwartaal was de vrije kasstroom $3,0 mrd. Het bedrijf koopt daarnaast eigen aandelen in en het gevolg is dat de winst per aandeel nog steeds aan het stijgen is.

Landbouw | Archer Daniels-Midland

Er staat één landbouwaandeel op de lijst en dat is Archer-Daniels-Midland. Het bedrijf heeft wereldwijd meer dan 270 fabrieken en 420 inkoopfaciliteiten voor gewassen, waar graankorrels en oliezaden worden verwerkt tot producten die worden gebruikt in de voedsel-, drank-, nutraceutische, industriële en diervoedermarkten over de hele wereld.

Als gevolg van voedseltekorten in combinatie met klimaatverandering is de expertise van Archer-Daniels-Midland. steeds harder nodig. De operationele marge (zie grafiek) laat zien dat het bedrijf de kracht heeft om de prijzen te verhogen.

Er zijn 138 bedrijven die een hogere weging in de S&P500 hebben, ADM is 74ste op basis van de economische voetafdruk en 22ste op basis van rendement over 2022.

Conclusie

Hoe lang de periode van hoge inflatie gaat aanhouden is ongewis. De belegger moet er rekening mee houden dat dit lang kan duren. De Dow Jones bereikte voor het eerst de 1000 punten in 1966 en liet die grens pas in 1982 definitief achter zich. Inflatie zorgde ervoor dat de bekendste index van de wereld ruim 15 jaar stagneerde.

Hoe lang het nu gaat duren staat in de sterren geschreven, maar het lijkt redelijk zeker dat er in de komende jaren geen nieuwe grote olievelden zullen worden ontdekt. De vergrijzing zal doorgaan en dat morgen China, Rusland en de Verenigde Staten vrienden zullen zijn lijkt ook onwaarschijnlijk.

Mensen zullen de komende jaren ook verslaafd blijven aan roken en klimaatverandering zal ertoe leiden dat er op steeds minder plekken voedsel verbouwd kan worden.

Op het moment dat de inflatie verdwenen is, zijn de thema’s die in dit artikel worden behandeld waarschijnlijk nog steeds relevant. Dit betekent dat het neerwaartse risico met deze aandelen in de komende jaren hoe dan ook beperkt is.