Morningstar | Beleggingsfondsen ook in crisistijd niet beter dan ETF’s

Dat het merendeel van de actief beheerde beleggingsfondsen achterblijft bij een brede index is inmiddels wel bekend. Verschillende onderzoeken van Morningstar hebben ook aangetoond dat het gros van de actief beheerde beleggingsfondsen niet beter presteert dan ETF’s of indexfondsen, samen ‘passieve beleggingen’ genoemd. ETF’s en indexfondsen hebben immers (vrijwel) dezelfde samenstelling als een index, terwijl actief beheerde beleggingsfondsen de index juist proberen te verslaan door hun portefeuille af te laten wijken van de index. In een neergaande markt zouden actieve beheerders zich echter moeten bewijzen.

Beleggingsfondsen of ETF’s

De coronacrisis zou in theorie, zoals Morningstar het stelt, een ‘eens in de tien jaar kans’ moeten zijn voor de actieve beheerders. In een klimaat van beweeglijke koersen en duidelijker onderscheid tussen winnaars en verliezers zouden de actieve beheerders hun beleggers tegen zware koersdalingen moeten beschermen, aldus het onderzoeksbureau.

Maar theorie en praktijk botsen nog wel eens. Ieder half jaar onderzoekt Morningstar welk percentage van de beleggingsfondsen per categorie beter presteerde dan het (gewogen) gemiddelde van passieve fondsen (ETF’s en indexfondsen). Dat noemt het onderzoeksbureau de ‘succes-ratio’. Uit het onderzoek van Morningstar onder bijna 22.600 actieve en passieve producten met zo’n €3,7 bln onder beheer blijkt dat in het eerste halfjaar van 2020 slechts de helft van de actieve aandelenfondsen beter presteerde dan de passieve variant. Voor de actieve obligatiefondsen waren de rapportcijfers nog slechter, want niet meer dan een derde van deze fondsen behaalde een hoger rendement dan de passieve variant.

Darwinistisch

Volgens Morningstar heeft dat te maken met de hoeveelheid cash die de beleggingsfondsen aanhouden. Aandelenfondsen hielden gemiddeld meer cash aan dan passieve aandelenbeleggingen en tijdens de coronacrisis dempte dat het verlies enigszins. Obligatiefondsen waren echter niet alleen volledig belegd, maar namen ook nog eens meer kredietrisico dan hun passieve tegenhangers. Daardoor presteerden zij slechter, verklaart Morningstar.

De conclusie dat actief beheerde beleggingsfondsen zelfs over perioden van tien jaar slechter presteren dan passieve alternatieven – met name in het ‘large cap-segment’ –  blijft overeind. De reden daarvoor is darwinistisch. Volgens Morningstar weten veel actieve fondsen niet te overleven en worden ze – vooral als gevolg van slechte prestaties – opgeheven.