Mondiale rentestijging gevaar voor aandelen
De kapitaalmarktrentes in de belangrijkste financiële regio's, Duitsland, de Verenigde Staten en Japan, beginnen op te lopen. Aandelenmarkten profiteerden flink van de lage rente en worden nu bedreigd door stijgende tarieven.
De mini-crash in Japan waarbij de koersen met 7% daalden op één dag deed de mondiale aandelenmarkten sidderen. Donderdagnacht werd dat scenario nog eens dunnetjes over gedaan, al blijft Europa nu redelijk vlak. De koerscorrectie had vooral te maken met de oplopende Japanse kapitaalmarktrente. De rente liep op uit vrees voor inflatie. In de Verenigde Staten lijkt een vergelijkbaar scenario zich af te tekenen.
Amerikaanse rente stijgt
Deze week zien we een behoorlijke stijging van de Amerikaanse rente. Het rendement op treasuries steeg in drie dagen met 20 basispunten tot 2,25 % en eind april was dat nog maar 1,6%. Een dergelijk hoog niveau hebben we in meer dan een jaar niet gezien.
De rentestijging in zowel de Verenigde Staten als in Japan lijkt gebaseerd op betere economische vooruitzichten, maar schijn bedriegt. Het is vooral de vrees dat zowel de Amerikaanse Fed als de Bank of Japan zijn huidige expansieve monetaire beleid niet lang meer zal volhouden. Ook dat zou nog gebaseerd kunnen zijn op betere economische omstandigheden, maar daar lijkt het niet op. De negatieve reactie op de aandelenmarkten zegt wat dat betreft genoeg.
Gemengde data
Goed, er waren zeker wel gunstige macro-economische data uit de Verenigde Staten, zoals het opvallend flink gestegen consumentenvertrouwen en het gegeven dat ratingbureau Moody's weer wat positiever naar het Amerikaanse bankwezen kijkt.
Feit blijft dat de groei er beperkt blijft en dat de reële economie het stokje van de Fed maar niet willen oppakken. De Amerikaanse economie wordt gedragen door goedkoop geld. De huizenmarkt draait weer aardig vanwege de extreem lage hypotheekrente. Door de gestegen aandelenkoersen voelt de burger zich rijk en daar rolt dan een hoog consumentenvertrouwen uit. Haalt de Fed de economie van het infuus dan zakt het geheel mogelijk weer net zo hard in. Het vertrouwen is er simpelweg niet. Schulden blijven te hoog, vooral van de Amerikaanse overheid.
Ook bedrijfswinsten konden floreren in economisch zwakke tijden door goede verkopen in opkomende markten en last but not least de lage rente waarmee bedrijven zich zeer goedkoop kunnen financieren.
Druk op ECB
Nu Japan ook flink op het gaspedaal trapt, neemt ook de druk op de Europese Centrale Bank (ECB) toe meer te doen dan het tot op heden heeft gedaan. ECB-president Mario Draghi zal echter ook kijken naar hoe het de Fed en de Bank of Japan vergaat en mogelijk tot de conclusie komen dat kwantitatieve verruiming, het drukken van de lange rente via het opkopen van vastrentende waarden in de markt, geen heilig middel is. De kredietverlening moet aangewakkerd worden, vooral aan het MKB, maar het paard moet ook zelf gaan drinken. Vooralsnog lijkt ook zeker in Europa het vertrouwen te ontbreken.
Aandelenmarkten kwetsbaar
De stijgende rente is om meer redenen slecht nieuws voor de aandelenbeurzen. In de eerste plaats is dit natuurlijk negatief voor de rentelasten van bedrijven. Daarnaast zet een hogere rente druk op de contante waarde van toekomstige dividenduitkeringen. En gesproken over dividend, veel aandelen bieden dividendrendementen die hoger zijn dan het rendement op staatspapier. Die verschillen worden nu kleiner, wat aandelen relatief minder aantrekkelijk maakt.
De mini-crash in Japan waarbij de koersen met 7% daalden op één dag deed de mondiale aandelenmarkten sidderen. Donderdagnacht werd dat scenario nog eens dunnetjes over gedaan, al blijft Europa nu redelijk vlak. De koerscorrectie had vooral te maken met de oplopende Japanse kapitaalmarktrente. De rente liep op uit vrees voor inflatie. In de Verenigde Staten lijkt een vergelijkbaar scenario zich af te tekenen.
Amerikaanse rente stijgt
Deze week zien we een behoorlijke stijging van de Amerikaanse rente. Het rendement op treasuries steeg in drie dagen met 20 basispunten tot 2,25 % en eind april was dat nog maar 1,6%. Een dergelijk hoog niveau hebben we in meer dan een jaar niet gezien.
De rentestijging in zowel de Verenigde Staten als in Japan lijkt gebaseerd op betere economische vooruitzichten, maar schijn bedriegt. Het is vooral de vrees dat zowel de Amerikaanse Fed als de Bank of Japan zijn huidige expansieve monetaire beleid niet lang meer zal volhouden. Ook dat zou nog gebaseerd kunnen zijn op betere economische omstandigheden, maar daar lijkt het niet op. De negatieve reactie op de aandelenmarkten zegt wat dat betreft genoeg.
Gemengde data
Goed, er waren zeker wel gunstige macro-economische data uit de Verenigde Staten, zoals het opvallend flink gestegen consumentenvertrouwen en het gegeven dat ratingbureau Moody's weer wat positiever naar het Amerikaanse bankwezen kijkt.
Feit blijft dat de groei er beperkt blijft en dat de reële economie het stokje van de Fed maar niet willen oppakken. De Amerikaanse economie wordt gedragen door goedkoop geld. De huizenmarkt draait weer aardig vanwege de extreem lage hypotheekrente. Door de gestegen aandelenkoersen voelt de burger zich rijk en daar rolt dan een hoog consumentenvertrouwen uit. Haalt de Fed de economie van het infuus dan zakt het geheel mogelijk weer net zo hard in. Het vertrouwen is er simpelweg niet. Schulden blijven te hoog, vooral van de Amerikaanse overheid.
Ook bedrijfswinsten konden floreren in economisch zwakke tijden door goede verkopen in opkomende markten en last but not least de lage rente waarmee bedrijven zich zeer goedkoop kunnen financieren.
Druk op ECB
Nu Japan ook flink op het gaspedaal trapt, neemt ook de druk op de Europese Centrale Bank (ECB) toe meer te doen dan het tot op heden heeft gedaan. ECB-president Mario Draghi zal echter ook kijken naar hoe het de Fed en de Bank of Japan vergaat en mogelijk tot de conclusie komen dat kwantitatieve verruiming, het drukken van de lange rente via het opkopen van vastrentende waarden in de markt, geen heilig middel is. De kredietverlening moet aangewakkerd worden, vooral aan het MKB, maar het paard moet ook zelf gaan drinken. Vooralsnog lijkt ook zeker in Europa het vertrouwen te ontbreken.
Aandelenmarkten kwetsbaar
De stijgende rente is om meer redenen slecht nieuws voor de aandelenbeurzen. In de eerste plaats is dit natuurlijk negatief voor de rentelasten van bedrijven. Daarnaast zet een hogere rente druk op de contante waarde van toekomstige dividenduitkeringen. En gesproken over dividend, veel aandelen bieden dividendrendementen die hoger zijn dan het rendement op staatspapier. Die verschillen worden nu kleiner, wat aandelen relatief minder aantrekkelijk maakt.
Peter Schutte
Peter Schutte (1969), econoom met afstudeerrichting monetaire economie, is sinds 1996 werkzaam in de financiële journalistiek. In deze hoedanigheid heeft hij zich altijd beziggehouden met het geven van aandelenadviezen. Sinds 2011 werkt hij op freelancebasis voor Beleggers Belangen, waarvoor hij actief bedrijven in de transport- en logistieke sector volgt. Peter is verder gespecialiseerd in Nederlandse small- en midcaps, waarvan hij regelmatig bestuurders interviewt. Daarnaast schrijft hij over macro-economische en monetaire ontwikkelingen. Peter is zelf een actief belegger, iets wat hij als een voorwaarde beschouwt voor het geven van goede beleggingsadviezen. Ook in zijn eigen beleggingen legt hij de nadruk op Nederlandse small- en midcaps.