Wat kan Draghi nog doen?

Het officiële tarief van de ECB staat op 0,75%. Afgezet tegen de vrijwel nultarieven die de Amerikaanse Fed en de Japanse Bank of Japan voeren is dat eigenlijk hoog. Bedacht zij hier dat de ECB geen mandaat heeft voor het stimuleren van de economische groei, maar conform het model van de Bundesbank, prijsstabiliteit moet waarborgen.

Macro-plaatje bedroevend
Kijkend naar de macro-economische ontwikkeling van de eurozone dan valt er voor een renteverlaging veel te zeggen. De werkloosheid steeg over de maand maart tot boven de 12%, een absoluut record waar niemand trots op zal zijn. Het cijfer impliceert dat in alle eurolanden tezamen 19,2 mln mensen zonder werk zitten, 1,7 mln meer dan een jaar geleden.

Vooral met de werkloosheid onder jongeren gaat het totaal de verkeerde kant op. Over de maand maart was sprake van een stijging van bijna een kwart tot 3,6 mln mensen jonger dan 25 jaar die geen werk hebben. Griekenland en Spanje spannen hier de kroon met een jeugdwerkloosheid van ruim 50%. Geen werk betekent geen ervaring wat het alleen maar lastiger maakt aan de slag te komen.

Bezuinigingen en dit soort werkloosheidspercentages trekken een zware wissel op de economie. Zo bleek in Spanje de economische krimp in het eerste kwartaal van dit jaar te zijn verdiept. De Spaanse economie kende een contractie van 2% vergeleken met een jaar terug en 0,5% ten opzichte van het vierde kwartaal 2012.

Inflatie laag
Tegelijkertijd met de hoge werkloosheid loopt de inflatie in het eurogebied gestaag terug. Waar de hoogte van de werkloosheid de ECB dus nauwelijks rechten geeft, geldt dat dus wel voor de inflatie. De geldontwaarding daalde tot 1,2% in april van 1,7% in maart en nog 2,6% een jaar terug. De ECB acht een inflatie lager, maar dicht tegen de 2% als optimaal.

Schuldenlast
Economische krimp en aanhoudende begrotingstekorten betekenen dat de toch al zo omvangrijke schuldenlast van een land als Spanje steeds ondraaglijker wordt. De Spaanse economie laat al sinds juni 2011 geen groei zien. Groei is noodzakelijk om schulden terug te brengen en ruimte te krijgen om te investeren in het vergroten van de kenniseconomie en infrastructuur.

Rol ECB
Alom wordt verwacht dat Draghi donderdag de rente met 25 basispunten verlaagt naar 0,5%. Tegelijkertijd is er grote twijfel onder economen of dit wel zo veel effect zal hebben. Met name Zuid-Europese banken die moeilijk toegang tot de kapitaalmarkt hebben geven de lage ECB-tarieven nauwelijks door aan de klant. Banken zullen ook vooral meer gestimuleerd moeten worden leningen te verschaffen aan het midden- en kleinbedrijf. Maar hoe  bereik je dat. Onderpanden versoepelen, alleen is niet voor elke schuldtitel een juiste waarde vast te stellen en is er nog geen instelling zoals de Europese Investeringsbank bereid garanties af te geven.

Daarnaast heeft Draghi nog de mogelijkheid meer korte leningen aan banken te verschaffen en uiteindelijk gebruik te maken van het zogeheten OMT programma wat staat voor Outright Monetary Transactions, waarmee het staatsleningen kan opkopen. Waar andere centrale banken dergelijke opkoopprogramma's alleen maar verder opvoeren, is de ECB daar tot op heden terughoudend mee geweest. En juist nu de rentetarieven van landen als Italië en Spanje weer flink zijn teruggezakt, zal ook dat minder effect hebben.

Bezuinigingen op lager pitje
Saillant gegeven is dat de rentes mede zijn gedaald doordat José Manuel Barosso, de president van de Europese Commissie zijn twijfels uitte over het effect van bezuinigingen op de groei. Landen zouden meer tijd moeten krijgen orde op zaken te stellen. Als de overheden gas terugnemen zal Draghi niet staan te springen in dat gat te duiken.

Op de achtergrond speelt een valutaoorlog. Landen die smijten met onorthodoxe monetaire maatregelen verzwakken bewust hun valuta om de eigen export te stimuleren. De grootste economie van Europa, Duitsland, ervaart dit al omdat zij uit de markt worden geprijsd door Japanse producten. Wat dat betreft kan de ECB niet achterblijven.

Een bijzonder lastige opgave voor Draghi, maar zijn woorden alles te zullen doen en dat dit genoeg zal zijn blijven hangen. We spraken toen over behoud van de euro of bedoelde hij daar ook herstel van de economische groei mee?

Het officiële tarief van de ECB staat op 0,75%. Afgezet tegen de vrijwel nultarieven die de Amerikaanse Fed en de Japanse Bank of Japan voeren is dat eigenlijk hoog. Bedacht zij hier dat de ECB geen mandaat heeft voor het stimuleren van de economische groei, maar conform het model van de Bundesbank, prijsstabiliteit moet waarborgen.

Macro-plaatje bedroevend
Kijkend naar de macro-economische ontwikkeling van de eurozone dan valt er voor een renteverlaging veel te zeggen. De werkloosheid steeg over de maand maart tot boven de 12%, een absoluut record waar niemand trots op zal zijn. Het cijfer impliceert dat in alle eurolanden tezamen 19,2 mln mensen zonder werk zitten, 1,7 mln meer dan een jaar geleden.

Vooral met de werkloosheid onder jongeren gaat het totaal de verkeerde kant op. Over de maand maart was sprake van een stijging van bijna een kwart tot 3,6 mln mensen jonger dan 25 jaar die geen werk hebben. Griekenland en Spanje spannen hier de kroon met een jeugdwerkloosheid van ruim 50%. Geen werk betekent geen ervaring wat het alleen maar lastiger maakt aan de slag te komen.

Bezuinigingen en dit soort werkloosheidspercentages trekken een zware wissel op de economie. Zo bleek in Spanje de economische krimp in het eerste kwartaal van dit jaar te zijn verdiept. De Spaanse economie kende een contractie van 2% vergeleken met een jaar terug en 0,5% ten opzichte van het vierde kwartaal 2012.

Inflatie laag
Tegelijkertijd met de hoge werkloosheid loopt de inflatie in het eurogebied gestaag terug. Waar de hoogte van de werkloosheid de ECB dus nauwelijks rechten geeft, geldt dat dus wel voor de inflatie. De geldontwaarding daalde tot 1,2% in april van 1,7% in maart en nog 2,6% een jaar terug. De ECB acht een inflatie lager, maar dicht tegen de 2% als optimaal.

Schuldenlast
Economische krimp en aanhoudende begrotingstekorten betekenen dat de toch al zo omvangrijke schuldenlast van een land als Spanje steeds ondraaglijker wordt. De Spaanse economie laat al sinds juni 2011 geen groei zien. Groei is noodzakelijk om schulden terug te brengen en ruimte te krijgen om te investeren in het vergroten van de kenniseconomie en infrastructuur.

Rol ECB
Alom wordt verwacht dat Draghi donderdag de rente met 25 basispunten verlaagt naar 0,5%. Tegelijkertijd is er grote twijfel onder economen of dit wel zo veel effect zal hebben. Met name Zuid-Europese banken die moeilijk toegang tot de kapitaalmarkt hebben geven de lage ECB-tarieven nauwelijks door aan de klant. Banken zullen ook vooral meer gestimuleerd moeten worden leningen te verschaffen aan het midden- en kleinbedrijf. Maar hoe  bereik je dat. Onderpanden versoepelen, alleen is niet voor elke schuldtitel een juiste waarde vast te stellen en is er nog geen instelling zoals de Europese Investeringsbank bereid garanties af te geven.

Daarnaast heeft Draghi nog de mogelijkheid meer korte leningen aan banken te verschaffen en uiteindelijk gebruik te maken van het zogeheten OMT programma wat staat voor Outright Monetary Transactions, waarmee het staatsleningen kan opkopen. Waar andere centrale banken dergelijke opkoopprogramma's alleen maar verder opvoeren, is de ECB daar tot op heden terughoudend mee geweest. En juist nu de rentetarieven van landen als Italië en Spanje weer flink zijn teruggezakt, zal ook dat minder effect hebben.

Bezuinigingen op lager pitje
Saillant gegeven is dat de rentes mede zijn gedaald doordat José Manuel Barosso, de president van de Europese Commissie zijn twijfels uitte over het effect van bezuinigingen op de groei. Landen zouden meer tijd moeten krijgen orde op zaken te stellen. Als de overheden gas terugnemen zal Draghi niet staan te springen in dat gat te duiken.

Op de achtergrond speelt een valutaoorlog. Landen die smijten met onorthodoxe monetaire maatregelen verzwakken bewust hun valuta om de eigen export te stimuleren. De grootste economie van Europa, Duitsland, ervaart dit al omdat zij uit de markt worden geprijsd door Japanse producten. Wat dat betreft kan de ECB niet achterblijven.

Een bijzonder lastige opgave voor Draghi, maar zijn woorden alles te zullen doen en dat dit genoeg zal zijn blijven hangen. We spraken toen over behoud van de euro of bedoelde hij daar ook herstel van de economische groei mee?