Column: de waarheid over gratis beleggen

Andere grote brokers, zoals E-trade en Fidelity, verlaagden ook direct de transactiekosten naar nul, uit angst om klanten te verliezen. Het schokte de markt en nieuwskanalen brachten het als een overwinning voor de particuliere belegger. Ook in Nederland hebben we inmiddels meerdere partijen die adverteren met gratis beleggen, enkele voorbeelden zijn de Duitse broker Flatex en de beleggingsapp Bux.

In de tussentijd kreeg ik vaak de vraag: hoe kan een broker nu nog geld verdienen als het beleggen gratis is? Daarop kan ik dankzij mijn werkervaring bij verschillende brokers eenvoudig antwoord geven. Bij de meeste brokers zorgt 20% van de klanten voor 80% van de inkomsten, in de praktijk zijn dit over het algemeen niet beleggers in aandelen.

Het zijn de actieve beleggers die handelen in opties en futures; wellicht raadt u het al: deze contracten zijn niet gratis. Dit betekent dat de meeste brokers naast renteopbrengsten nog steeds verdienen aan transacties. En dat is maar goed ook, anders is er geen budget meer om de handelsplatformen te verbeteren en bruikbare beleggerseducatie te leveren.

Reclame vs praktijk

Beleggen is in de praktijk dus nog steeds niet echt gratis, al doen reclames anders vermoeden. Daarnaast zijn er ook brokers die geen opties en futures aanbieden. Kijken we daar onder de motorkap dan valt op dat ze verdienen aan het verschil tussen de bied- en de laatprijs. In de praktijk neemt de kans op een slechte uitvoering hierdoor toe, waardoor u indirect alsnog kosten maakt.

Zoals u wellicht al weet: voor niets gaat de zon op. Ik maak de vergelijking graag met Facebook, u kunt er gratis gebruik van maken in ruil voor uw persoonlijke gegevens. Het is daarom belangrijk om bij de keuze van een broker te onthouden dat wanneer u niet betaalt voor een dienst of product, u waarschijnlijk niet de klant bent maar het product.

Gratis betekent in de praktijk een ongunstige uitvoering of een blootstelling aan allerlei mooie reclames. Brokers gaan namelijk niet failliet, ze zullen nieuwe manieren vinden om geld aan u te verdienen. Enkele uitzonderingen naar mijn mening zijn Lynx/TradersOnly (de winnaars van het brokeronderzoek van Beleggers Belangen) en de Amerikaanse brokers Interactive Brokers en Tastyworks. Zij verbeteren continu hun software en bieden uitgebreide educatie tegen scherpe tarieven.