Binnenlandse Zaken: dividendtopper NIBC mist groeimotor

NIBC heeft anderhalf jaar terug in een onzeker financieel klimaat de stap naar de beurs gezet. Sindsdien is dat klimaat omgeslagen naar stormachtig. De ECB heeft de rente verder in de min gedrukt en dreigt in de toekomst meer stimuleringsmaatregelen te nemen. Brexit dreigt binnenkort voor de tweede keer uitgesteld te worden. Bovendien komen de donkere wolken van regelpakket Basel IV langzaam maar zeker aangedreven.

Van dat alles is vooralsnog weinig terug te zien in de resultaten van NIBC. In de eerste helft van 2019 lagen de resultaten heel dicht bij die van een jaar eerder. De netto rente-inkomsten liepen zelfs iets op (+1% naar €209 mln), terwijl de operationele lasten daalden (-4% naar €116 mln). Langzaam maar zeker boekt de onderneming bovendien voortgang bij het invullen van de eigen strategie.

Balans verschuiven

De bank is hard bezig om de afhankelijkheid van cyclische sectoren en kapitaalintensieve activiteiten terug te schroeven. Bij de commerciële kredietverstrekking leunt NIBC minder zwaar op segmenten die gevoelig zijn voor een omslag in het economische klimaat, zoals energie, scheepvaart en leveraged finance. Het concern neemt voor lief dat de kredietportefeuille hierdoor sinds eind 2018 met circa €200 mln is gedaald naar €9,7 mrd. Ook de rentemarge op nieuwe kredieten – de zogeheten origination spread – is teruggelopen, en wel van 2,99 naar 2,54%.

Ook dat weerspiegelt de keuze van NIBC om de balans te verschuiven naar een hogere kredietkwaliteit op lange termijn boven hoge marges op korte termijn. Het hypotheeksegment – de tweede grote poot onder NIBC – vertoonde wel een degelijke groei in de eerste jaarhelft. De totale portefeuille nam met 3% toe naar €9,6 mrd.

Zorg om hypotheken

Ook bij de hypotheekverstrekking tekent zich een interessante verschuiving af. Het segment buy-to-let-hypotheken was goed voor een kwart van de groei bij dit bedrijfsonderdeel. De marge van deze leningen voor de aanschaf van huizen die de koper verhuurt, ligt relatief hoog. De origination spread (een premie die wordt betaald door de lenende partij) bedroeg voor buy-to-let-hypotheken in het afgelopen halfjaar 3,29%, tegenover 1,76% voor normale hypotheken.

Maar behalve een solide groeimotor, is de hypotheekportefeuille ook een potentiële bron van zorg voor NIBC. Een onderdeel van het nieuwe regelpakket Basel IV bepaalt een ondergrens voor de kapitaalbuffers. Die grens (72,5%) ligt beduidend hoger dan het niveau dat Nederlandse banken hanteren voor de hypotheekportefeuilles. De nieuwe regelgeving raakt ook NIBC. Op buffergebied moest de onderneming onlangs al een kleine tegenvaller slikken. Eind juni maakte de bank bekend dat de risico-gewogen activa eind vorig jaar €1,17 mrd hoger lagen dan oorspronkelijk gemeld. Die bijstelling volgde nadat toezichthouder DNB de interne risicomodellen onder de loep had genomen.

Niet op de balans

Als gevolg van die aanpassing komt kapitaalbuffer CET1 uit op 16,1%. Dat is weliswaar een beduidend minder sterk percentage dan de eerder gepubliceerde 18,5%, maar het nog wel ruim boven de eigen doelstelling van ruim 14%. Bovendien is de toekomstige impact van Basel IV over enkele jaren minder groot. Voor beleggers geldt dat de bank voorlopig meer dan voldoende ruimte heeft om de ruime kapitaalpositie met aandeelhouders te delen.

NIBC slaagt er bovendien in om te groeien op de hypotheekmarkt zonder dat het veel beslag legt op de kapitaalreserve. De onderneming richt zich op het afsluiten van hypotheken die meteen doorverkocht worden aan investeerders. De leningen staan niet op de balans. De bank hoeft dan ook geen kapitaalbuffer te houden, maar strijkt wel een beheervergoeding op. Het volume in dit segment groeide van €700 mln in de eerste helft van 2017 naar €2,4 mrd vorig jaar en €3,3 mrd in het afgelopen halfjaar. De bank streek hiervoor €7 mln aan vergoedingen op: 40% meer dan in de eerste helft van 2018.

Flinke uitdaging

Ondanks de mooie groei in dit segment staan de totale vergoedingen dit jaar onder druk bij NIBC. Door de verkoop van twee fondsportefeuilles vorig jaar, is de commissie voor vermogensbeheer gehalveerd tot €4 mln. De kans is groot dat het nog enige tijd duurt voordat de onderliggende groei dankzij het beheer van de externe hypotheekportefeuille zichtbaar wordt in de totale vergoedingen. Dat komt omdat de volatiele vergoedingen in het kredietsegment (+50% naar €6 mln) leiden tot een fluctuerend resultaatverloop.

In het huidige renteklimaat is het voor banken een flinke uitdaging om de netto rente-inkomsten op te krikken. NIBC heeft het extra moeilijk, aangezien de onderneming ervoor kiest om kredietgroei op te offeren in ruil voor een meer stabiele leningenportefeuille. Aan de batenkant mogen beleggers voorlopig niet op veel groei hopen. Ook aan de kostenkant is er niet veel ruimte voor heel grote verbeteringen. De kosten/baten-ratio van 46% ligt maar net boven de eigen doelstelling van 45% of minder. Met dat percentage steekt NIBC weliswaar gunstig af bij grote banken zoals ABN Amro (59,9%) en ING (56,7%), maar in tegenstelling tot deze partijen heeft NIBC geen groot kantorennetwerk waar in de toekomst kosten op bespaard kunnen worden.

Dividend van NIBC aantrekkelijk

Het meest waarschijnlijke scenario is dat de winst per aandeel de komende jaren tussen €1,20 tot €1,25 schommelt. Ondanks de aantrekkelijke waardering (k/w 6,3) is het opwaarts potentieel beperkt. In het huidige klimaat is het onwaarschijnlijk dat de k/w oploopt tot boven 7,5 à 8. Dividendinkomsten maken echter heel veel goed. NIBC heeft als doel om minstens de helft van de winst als dividend uit te keren. Dankzij de stevige kapitaalbuffer kan de payout zomaar op 60% of meer uitkomen. Aangezien er in de toekomst ongetwijfeld mooiere instapmomenten komen – bijvoorbeeld als grootaandeelhouder Chris Flowers zijn belang verder afbouwt of door economische onrust – hoeven beleggers nu echter geen haast te maken met kopen. NIBC verdient een stevig houdadvies.