Commentaar: VS in de sfeer van 2008

Twee gebeurtenissen in de Verenigde Staten zijn onlosmakelijk verbonden met 2008. In de eerste plaats de val van Lehman Brothers in september, wat de beslissende stap bleek te zijn van een lokale huizencrisis naar de grootste wereldwijde economische neergang sinds 1929. In de tweede plaats de verkiezing van de eerste zwarte president. Dat was in november, midden in de paniek over de Amerikaanse en toen ook al Europese systeembanken. De verkiezing kende zijn eigen discussies, over de oorlog in Irak en ook over Guantanamo Bay. Maar na 'Lehman' speelde de woede over de banken zeker een rol bij de zege van Barack Obama op John McCain, een partijgenoot van de zittende president George W. Bush. Acht jaar later maken de Verenigde Staten zich opnieuw op voor een jaar met bijzondere presidentsverkiezingen en een sterk gevoel van naderend onheil. Dit onheil wordt nu niet veroorzaakt door een huizencrisis, maar door de neergang van de olieprijs. Het verband tussen beide fenomenen is hun weerslag op de economie in het algemeen en in het bijzonder op de banken, die te maken dreigen te krijgen met een overvloed aan slecht inbare schulden van oliebedrijven. Sommigen menen zelfs dat de lage olieprijs de grootste test voor Wall Street zal zijn sinds de kredietcrisis van 2007/2008. Ook de Amerikaanse presidentsverkiezingen beloven, net als acht jaar geleden, een onvoorspelbaar verloop te krijgen. Die onvoorspelbaarheid zat hem acht jaar geleden vooral in de zege tijdens de voorverkiezingen van de vrij onbekende senator Obama op de 'zekere' Democratische kandidaat Hillary Clinton. Nu lijkt dezelfde Clinton de grootste moeite te krijgen om zich de voor Amerikaanse begrippen uiterst linkse Bernie Sanders van het lijf te houden. Maar het echte vuurwerk vindt dit keer plaats in het Republikeinse kamp, waar de omstreden vastgoedmagnaat Donald Trump een serieuze kanshebber lijkt te zijn om volgende maand de eerste voorverkiezingen in Iowa en New Hampshire te winnen. Het kan niet anders dan dat de economie weer een van de grote thema's gaat worden in de strijd om het Witte Huis. In het bijzondere jaar 2016 zullen de bewoners van Wall Street en Washington meer met elkaar – en vooral over elkaar – in discussie gaan dan in de afgelopen zeven jaar van het presidentschap van Obama bij elkaar.

Twee gebeurtenissen in de Verenigde Staten zijn onlosmakelijk verbonden met 2008. In de eerste plaats de val van Lehman Brothers in september, wat de beslissende stap bleek te zijn van een lokale huizencrisis naar de grootste wereldwijde economische neergang sinds 1929. In de tweede plaats de verkiezing van de eerste zwarte president. Dat was in november, midden in de paniek over de Amerikaanse en toen ook al Europese systeembanken. De verkiezing kende zijn eigen discussies, over de oorlog in Irak en ook over Guantanamo Bay. Maar na ‘Lehman’ speelde de woede over de banken zeker een rol bij de zege van Barack Obama op John McCain, een partijgenoot van de zittende president George W. Bush.

Acht jaar later maken de Verenigde Staten zich opnieuw op voor een jaar met bijzondere presidentsverkiezingen en een sterk gevoel van naderend onheil. Dit onheil wordt nu niet veroorzaakt door een huizencrisis, maar door de neergang van de olieprijs. Het verband tussen beide fenomenen is hun weerslag op de economie in het algemeen en in het bijzonder op de banken, die te maken dreigen te krijgen met een overvloed aan slecht inbare schulden van oliebedrijven. Sommigen menen zelfs dat de lage olieprijs de grootste test voor Wall Street zal zijn sinds de kredietcrisis van 2007/2008.
Ook de Amerikaanse presidentsverkiezingen beloven, net als acht jaar geleden, een onvoorspelbaar verloop te krijgen. Die onvoorspelbaarheid zat hem acht jaar geleden vooral in de zege tijdens de voorverkiezingen van de vrij onbekende senator Obama op de ‘zekere’ Democratische kandidaat Hillary Clinton. Nu lijkt dezelfde Clinton de grootste moeite te krijgen om zich de voor Amerikaanse begrippen uiterst linkse Bernie Sanders van het lijf te houden. Maar het echte vuurwerk vindt dit keer plaats in het Republikeinse kamp, waar de omstreden vastgoedmagnaat Donald Trump een serieuze kanshebber lijkt te zijn om volgende maand de eerste voorverkiezingen in Iowa en New Hampshire te winnen.
Het kan niet anders dan dat de economie weer een van de grote thema’s gaat worden in de strijd om het Witte Huis. In het bijzondere jaar 2016 zullen de bewoners van Wall Street en Washington meer met elkaar – en vooral over elkaar – in discussie gaan dan in de afgelopen zeven jaar van het presidentschap van Obama bij elkaar.