Hoe selecteer ik overnamekandidaten?

Vaak komen overnames uit de lucht vallen, zoals onlangs bij Nutreco, of moet je een erg lange adem hebben. Zo werd Exact al begin 2008 benaderd door private equity, maar gaat het bedrijf nu pas van de beurs.

Aangezien het lastig is om een overname te timen, is het nooit verstandig om uitsluitend in een bedrijf te beleggen omdat het een overnamekandidaat is. Het gevaar bestaat dan dat je voor langere tijd in een slecht renderend bedrijf belegt, en na een sterke koersdaling is een overnamepremie niet meer dan een pleister op de wonde. De volgende aandachtspunten zijn belangrijk bij selectie van overnamekandidaten.

Stap 1

Kijk naar de kwaliteit

Potentiële kopers kijken kritisch naar de kwaliteit van een onderneming. Bedrijven met een sterke marktpositie, een stabiele kasstroom en hoge winstmarges zijn in trek bij zowel financiële (private equity), als strategische partijen. Door hun relatief lage risicoprofiel zijn deze bedrijven een veilige investering. Zeker voor private equitypartijen is een hoge vrije kasstroom belangrijk, omdat zij met veel vreemd vermogen werken om het rendement op hun inleg te maximaliseren. De hoogte van de kasstroom is bepalend voor de hoeveelheid schulden die een bedrijf kan aflossen en de rente die het kan betalen. Bij een hoge kasstroom kan private equity de transactie met meer vreemd vermogen financieren. Terugkerende inkomsten uit onderhoud of abonnementen, of anderszins voorspelbare winstvooruitzichten door bijvoorbeeld grote doorlopende opdrachten, vergroten de kans op een succesvolle exit voor private equity. Verder is het groeipotentieel uiteraard belangrijk. Zijn er bijvoorbeeld mogelijkheden om internationaal te groeien? Of heeft het bedrijf unieke technologie in huis die snel uitgerold kan worden?

Stap 2

Let op de balans

Bedrijven met een hoge nettoschuld zijn in beginsel relatief onaantrekkelijk voor zowel strategische als financiële kopers. Een hoge schuldenlast verhoogt de risico’s en kan ertoe leiden dat de schuld voor de nieuwe combinatie te hoog wordt, waardoor het kredietoordeel onder druk kan komen en rentelasten kunnen stijgen. Bedrijven met lage schulden of een netto kaspositie zijn vooral voor private equity interessant. Er is dan meer aflossingsruimte, waardoor de transactie met een hoge hefboom gefinancierd kan worden. Om ook weer een succesvolle exit mogelijk te maken, zullen de schulden gedurende de looptijd van de investering deels worden afgelost.

Stap 3

Wat is de waardering?

Vanzelfsprekend is de waardering een belangrijk criterium voor potentiele kopers. Hoe lager de aankoopprijs, hoe hoger de potentiele return en hoe eerder de investering is terugverdiend. Financiële partijen kopen een onderneming om deze binnen een aantal jaren ook weer te verkopen. Zij zullen extra kritisch zijn op de waardering en waar mogelijk proberen in te stappen tegen een flinke korting op de intrinsieke waarde. Strategische kopers kunnen dieper in de buidel tasten vanwege synergievoordelen en hebben bovendien een langere termijn voor ogen. De ev/ebitda-ratio is een belangrijke waarderingsmaatstaf.

Stap 4

Zijn er verdedigingslinies?

Zonder instemming van het bestuur is het lastig om een bedrijf over te nemen. Vaak hebben beursgenoteerde bedrijven diverse beschermingsconstructies tot hun beschikking om een vijandige overnamepoging te blokkeren. Het ene beursfonds is beter beschermd dan het andere, maar de meeste grote bedrijven op het Beursplein hebben wel enige vorm van bescherming. Ook de aanwezigheid van een grootaandeelhouder kan bescherming bieden, want een overnamepoging heeft uiteraard geen enkele kans van slagen als een controlerend aandeelhouder niet van zijn stukken af wil. Daarentegen is een deal ook weer snel rond als de koper enkele bereidwillige grootaandeelhouders tegenover zich heeft. Verder is ook de beurswaarde een vorm van bescherming: er zijn weinig potentiële kopers voor heel grote bedrijven.

Stap 5

Volg het geld

Fusies en overnames komen in de ene sector vaker voor dan in de andere. Door te beleggen in een sector die aan het consolideren is, wordt de kans op een overname een stuk groter. In een verzadigde markt met felle prijsconcurrentie is de noodzaak om te consolideren groot. Denk bijvoorbeeld aan de consolidatieslag op de Europese telecommarkt, waar geen enkel land aan kan ontsnappen. Maar ook in sectoren die tijdelijk met tegenwind kampen, zoals nu de toeleveranciers aan de olie- en gasindustrie, is de kans op een krachtenbundeling bovengemiddeld groot.

Lees ook: Welke kenmerken hebben coco’s?

Lees verder in het Dossier Educatie