Welke kant gaat het op?

De afgelopen achttien maanden zie ik de economie als een weegschaal. In de ene schaal ligt de pandemie die de economie zware schade heeft berokkend en in andere schaal liggen alle stimuleringsmaatregelen. Ik geloof niet dat als de economie is hersteld en de steunmaatregelen zijn verdwenen, dat de weegschaal dan nog steeds in balans is. Economie is immers geen exacte wetenschap.

Naar welke kant de weegschaal aan het uitslaan is, volg ik via de Citi Economic US Surprise index. Deze index meet het verschil tussen de verwachtingen van economische cijfers van de analisten van zakenbanken en de werkelijke uitkomt van deze economische cijfers.

Het gemiddelde van deze index over de afgelopen twintig jaar is nul. Dit is ook logisch want het is een index die op termijn altijd naar nul gaat. Zit een analist elke keer te hoog, dan gaat zijn voorspelling naar beneden en zit een analist elke keer te laag dan gaat de verwachting omhoog. De waarde van nul valt ook te zien als stabiliteit. Wanneer er stabiliteit is, zijn economische cijfers goed te voorspellen, maar hoe verder van de nul hoe instabieler.

Instabiel

Deze index is sinds maart 2020 extreem instabiel. De plotselinge lockdowns duwden de stand naar -145 in april 2020 en het herstel bracht de index naar 271. Die stand van 271 kwam doordat de Amerikaanse consument zijn inkomen nog nooit zo zag groeien. Tientallen miljoenen Amerikanen kregen namelijk een werkloosheidsuitkering die hoger was dan hun laatst verdiende loon.

Na die 271 begon een enorme glijvlucht en op 14 september 2021 kwam er -61 op de borden. Dat geeft aan dat analisten achttien maanden na het begin van de pandemie nog geen flauw idee hebben van de stand van de economie.

Wereldwijd

Dit is geen specifiek Amerikaans fenomeen, maar een wereldwijd fenomeen. De Surprise index van de tien grootste economieën geeft aan dat er overal ter wereld onduidelijkheid heerst. De kans is groot dat de economische kerncijfers wereldwijd de komende weken nieuwe tegenvallers te verwerken krijgen. Er is namelijk een energiecrisis aan het ontstaan. De Nederlandse gasprijs, benchmark voor Europees gas, is dit jaar met 380% gestegen.

Een snelle oplossing zie ik niet want het is immers nog niet eens winter op het noordelijk halfrond. Consumenten moeten meer betalen voor energie waardoor ze minder kunnen uitgeven en wat ze willen kopen zal in prijs stijgen omdat het duurder is om te produceren.

Eén ding weet ik zeker en dat is dat niemand weet wat de staat is van de economie als dit allemaal voorbij is. De correctie van de S&P500 zou best nog wel eens groter kunnen worden.