Prachtige winsten in bijzondere maand

Nog nooit eerder in zijn geschiedenis heeft de Stoxx Europe 600 Index zo’n sterke stijging op maandbasis laten zien als deze november. De index steeg liefst 13,7% na positief nieuws over verschillende vaccins tegen het coronavirus. De pan-Europese aandelenindex was niet de enige index die een dergelijk record behaalde. Ook de koerswinst van 18,3% voor de Russell 2000 Index van Amerikaanse smallcaps was nog niet eerder vertoond. Voor de MSCI World Index was november nog geen recordmaand, zo berekende Société Générale-strateeg Andrew Lapthorne, maar wel de beste maand sinds begin 1975.

Ook op sectorniveau waren de koersbewegingen van november hoogst opvallend, maar niet onverklaarbaar, stelt Lapthorne. Als bepaalde aandelen zwaar onder druk komen door een specifieke aanleiding, zoals in dit geval het coronavirus, dan leidt verlichting van die druk in de regel tot hevige koersreacties zoals die in november, schreef de strateeg.

Uitblinkers

Sectoren en aandelen die zwaar onder de coronacrisis hebben geleden schoten afgelopen maand dan ook omhoog. In de Stoxx Europe 600 Index boekten de sectoren Energie en Banken koerswinsten van ruim 30%. Verzekeraars en de autosector wonnen respectievelijk 25 en 22%. De eerder zo zwaar getroffen vastgoedaandelen Unibail-Rodamco en Klépierre waren met een koerswinst van ruim 70% afgelopen maand juist de absolute uitblinkers in de Stoxx Europe 600 Index. Het koersverloop op en binnen de aandelenmarkten in de maand november is dus goed te verklaren.

De ontwikkeling van de lange rente is echter iets lastiger te plaatsen. In de eerste anderhalve week van november steeg de Duitse tienjaarsrente scherp en in lijn met de Stoxx Europe 600 Index. In het vervolg van de maand november viel de lange rente opmerkelijk genoeg weer terug, terwijl de Europese aandelenmarkt de opmars voortzette. Ook de koersontwikkeling van goud en Bitcoin lijkt op het eerste gezicht wat tegenstrijdig. Al langere tijd bewegen de koersen van goud en Bitcoin in dezelfde richting, maar daar kwam afgelopen maand een eind aan (zie grafiek). Goud viel in november ruim 5% terug, Bitcoin steeg daarentegen maar door en bereikte een nieuwe recordstand.

In de plus

Albert Edwards, collega-strateeg van Andrew Lapthorne bij Société Générale, zocht naar een verklaring. Hij zag de Bitcoin-stijging als een  waarschuwing voor naderende deflatie als gevolg van nieuwe lockdowns na de tweede coronagolf. Edwards zette de stijging van Bitcoin af tegen de toename van het aantal obligaties met een negatief effectief rendement. In de derde week van november steeg het volume van obligaties met een negatief effectief rendement tot liefst $17,5 bln. De afgelopen twee jaar liep de stijging van Bitcoin vaak iets vooruit op de stijging van ‘negatief rentende’ obligaties, aldus Edwards. Dat de goudprijs onder druk staat heeft volgens hem te maken de stijging van de reële rente (de rente gecorrigeerd voor inflatie). Goud gedijt juist goed bij een lagere reële rente.

De abnormale novembermaand heeft voor een bepaalde normalisering gezorgd. Tussen eind januari en eind oktober van dit jaar stonden namelijk 561 van de 1603 aandelen uit de MSCI op een verlies van 30% of meer, berekende Lapthorne. Na de novemberstijging zijn dat er nog ‘slechts’ 280. Ook stond het ‘gemiddelde aandeel’ – toegegeven, niet altijd de beste meetmethode – uit de MSCI World Index tussen eind januari en eind oktober op een verlies van 5%. Na de enorme opluchtingsrally november staat het gemiddelde MSCI World Index-aandeel volgens de strateeg juist zo’n 7% in de plus. Wie had dat in maart van dit jaar durven denken?