De meest hopeloze belegging

Hoewel het cijferseizoen op zijn einde loopt, blijven Europese bankaandelen slecht presteren en worden de winstverwachtingen voor de sector nog steeds verlaagd, verzuchten analisten van Credit Suisse. En dat terwijl in het tweede kwartaal 70% van de banken de gemiddelde analistenverwachtingen voor de baten en de kosten wist te verslaan. Credit Suisse erkent dat er grote verschillen zijn in de voorzieningen voor probleemkredieten en de algemene winstverwachtingen van banken. Maar Europese bankaandelen noteren tegen gemiddeld slechts 0,55 keer hun boekwaarde. Voor de middellange termijn oogt de sector daarmee aantrekkelijk.

Beleggingsstrategen van Bank of America Merrill Lynch (BofAML) zijn al maanden enthousiast over de Europese banksector. Bankaandelen zijn immers cyclisch en zouden moeten profiteren van een verbetering in de coronasituatie. Eén van de indicatoren daarvoor is de index van inkoopmanagers uit de eurozone. BofAML schreef in april al over een herstel van deze index, mogelijk al eind mei. Dat lukte niet helemaal maar de index van de inkoopmanagers van de eurozone is inmiddels wel tot meer dan de verwachte 50 opgelopen, maar dat heeft de banksector relatief weinig geholpen.

Cyclische sector

De Stoxx Europe 600 Index bereikte op 18 maart een voorlopige bodem in de coronacrisis. Sinds die tijd is deze Europese aandelenindex inclusief herbelegd dividend met liefst 34% opgelopen. De Stoxx Europe 600 Index valt in negentien sectoren uiteen. Van die negentien heeft de banksector sinds de bodem het zwakste herstel laten zien. De Stoxx Europe 600 Bank Index won sinds 18 maart slechts 13,4%. Dat is dus veel slechter dan de brede index en bovendien blijft het herstel van de banksector ook ver achter bij dat van andere zwaar getroffen cyclische sectoren.

Sinds het dieptepunt van de coronacrisis op 18 maart heeft de Europese autosector bijvoorbeeld een rendement van 60,6% laten zien en zelfs de sector Reizen & Vrije Tijd bleef met een rendement van 45,2% de banksector ruim voor. Wel was het verlies van deze sector tussen eind 2019 en 18 maart groter (-54,7%) dan dat van de banksector (-42,0%). Credit Suisse en BofAML wijten het zwakke herstel van de banksector mede aan de door de toezichthouders opgelegde dividendverlagingen.

Weinig te bieden

Ook de lage en dalende lange rente zet de sector onder druk (zie grafiek), net als de strenge kapitaaleisen van de toezichthouders en extra belastingen. De banksector is zowel over de afgelopen vijf als tien jaar dan ook de slechtst presterende Europese aandelensector. Zelfs gemeten vanaf het dieptepunt van de financiële crisis – 9 maart 2009 – is het rendement van de banksector beroerd. Alleen de oliesector presteerde nog – iets – slechter. De problemen van de banken gaan echter nog verder terug. Dat concludeert Christian Dinesen, consultant en voormalig obligatie-analist. Hij schreef het boek Absent Management in Banking; How banks fail and cause financial crisis met de geschiedenis van de banksector van De Medici-bank in de vijftiende eeuw tot de ondergang van Lehman Brothers in 2008.

Dinesen wijst vooral op het probleem dat bankiers vaak geen goede managers zijn waardoor zij de steeds complexere financiële instellingen niet goed onder controle kunnen houden. Na de kredietcrisis hebben de toezichthouders gekozen voor meer regulering in plaats van de banken beter beheersbaar te maken. Een gemiste kans, ook voor beleggers. Er komen vast weer perioden waarin de sector aantrekkelijke rendementen oplevert, bijvoorbeeld wanneer de toezichthouders hervatting van de dividendbetalingen toestaan. Maar op de langere termijn hebben banken beleggers (in hun huidige vorm) teleurstellend weinig te bieden.