Wordt het een kleine of een grote beer?

Er bestaat geen officiële definitie, maar bearmarkten beginnen als bullmarkten eindigen. Gezegd wordt dat bullmarkten in bearmarkten veranderen wanneer beurzen 20% onder hun top noteren. Dit gebeurt in de regel om de tien jaar. Bearmarkten duren gemiddeld anderhalf jaar, waarbij de koersen globaal met een derde dalen.

Correctie of bearmarkt

De huidige onrust op de beurzen wordt door sommige beleggers aangegrepen om hun slag te slaan. In korte tijd ging Wall Street 33% onderuit. De vraag is natuurlijk of we te maken hebben met een kleine of een grote beer. In de afgelopen 150 jaar telde de S&P500 vijftien bearmarkten. Bij twaalf daarvan bedroegen de koersdalingen 20-40%. De overige drie waren het toneel van meltdowns van meer dan 40%.

Bij kleinere correcties (beursdalingen van 10 tot 20%) zie je dat de tijd die markten nodig hebben om te herstellen vrijwel gelijk is aan het aantal maanden dat de beurzen daalden. Correcties houden doorgaans vier maanden aan en herstelperiodes ook. Voor zowel correcties als bearmarkten geldt: hoe sneller de daling, hoe sneller het herstel. Bij kleine bearmarkten verstrijkt tussen de daling van piek tot dal meestal vijftien maanden en duurt het herstel anderhalf jaar. Grote bearmarkten duren 27 maanden en herstellen in 78 maanden.

Zwarte zwanen

Een bearmarkt komt op twee manieren tot stand: door een beurskrach of door een geleidelijke verzwakking van de markten. Zwarte zwanen (plotseling sterke dalingen) zie je meestal niet aankomen, maar bij een geleidelijke verzwakking zijn er toch tekenen die erop wijzen dat de markten vatbaar zijn voor een grote correctie. Wanneer de markten al zwakker zijn, kan nieuwe informatie de koersen verder doen dalen. Meer slecht nieuws kan de negatieve mening van beleggers bevestigen, waardoor zij op de verkoopknop drukken.

De meeste zwarte zwanen zijn grijs. Echte zwarte zwanen liggen buiten de wereld van het voorspelbare. Het zijn hoogst onwaarschijnlijke gebeurtenissen met een gigantische impact die achteraf aannemelijk en voorspelbaar zijn. Het staat buiten kijf dat het coronavirus verregaande gevolgen heeft voor de mondiale economie. De hamvraag is in welke mate de pandemie onze kijk op zakendoen zal veranderen.

Aanvankelijk was het coronavirus ogenschijnlijk een lokaal Chinees probleem. Wuhan is echter een belangrijke spil in de mondiale economie. De stad heeft productiecentra voor de autoindustrie, machinebouw, telecommunicatie en de medische industrie van waaruit de hele wereld wordt bevoorraad. Doordat de deuren van fabrieken en pakhuizen rondom de industriestad gesloten werden ter voorkoming van de verdere verspreiding van Covid-19, kwam ook in onze contreien de aanvoer in het gedrang van allerlei producten, van iPhones tot de pil.

Verschuiving

Nu de pandemie van Europa naar de Verenigde Staten verschuift, is het coronavirus een internationale noodsituatie. Hierdoor is er vooral schaarste aan mondmaskers en beademingsapparatuur. Het tekort aan medische mondkapjes kan relatief snel worden opgelost, maar de productie van een ‘ijzeren long’ vergt tijd.

Als reactie op de schaarste overwegen bedrijven om de afstand tussen productielocaties en afzetmarkten drastisch te verkleinen. Dit uit voorzorg voor toekomstige reisbeperkingen. Eigenlijk is deglobalisatie een ontwikkeling die al langer gaande is. Robots en de digitalisering maken industrieel maatwerk mogelijk. De trend versnelt door het nieuwe klimaatbewustzijn. Het prijsvoordeel van verre productielocaties weegt niet langer op tegen het logistieke nadeel én de ecologische voetafdruk.

Het massaal terughalen van buitenlandse productiecentra zal het economisch landschap rigoureus hertekenen. Deglobalisering kan leiden tot lagere productiviteit, met alle gevolgen van dien voor de toekomstige winstgevendheid van bedrijven. Maar op dit moment vormt het besmettingsgevaar van het coronavirus in de Verenigde Staten een grotere bedreiging. Als de Amerikaanse economie volledig tot stilstand komt, valt ook de wereldhandel terug en zijn nog lagere beurskoersen onvermijdelijk.

Bodembel

Een bearmarkt eindigt niet met een goednieuwsshow. Op een gegeven moment zijn beleggers het verliezen zat en verkopen ze alsnog hun aandelen. In die verkoopgolf luidt de bodembel. Maar wanneer die bel weerklinkt, wil je meestal niet kopen. Doe je dat toch, dan beloont de markt je ruimschoots.