Met deze goud-ETF zit je altijd goed

Goud zal naar mijn overtuiging de komende jaren een hoger rendement behalen dan aandelen. De redenen daarvoor zijn dat de winsten van beursgenoteerde bedrijven door de bank genomen niet langer toenemen, dat de bedrijfsschulden nog nooit zo hoog waren, dat de wereldeconomie afkoelt en tot slot dat de Amerikaanse aandelen te hoog gewaardeerd zijn.

Winsten bedrijfsleven

Als eerste kijken we naar de winsten. Het Amerikaanse bedrijfsleven heeft in de afgelopen jaren $4 bln netto-geld opgehaald via obligaties. Voor de duidelijkheid: dit gaat niet om het afsluiten van leningen om de huidige schulden opnieuw te financieren, maar uitsluitend om leningen om extra schuld op te halen. Je zou verwachten dat met dit soort bedragen de Amerikaanse bedrijven wel bezig zullen zijn met de moeder der investeringscycli, maar dat is niet het geval: we zitten in de zwakste investeringscyclus sinds de Tweede Wereldoorlog. Deze $4 bln werden vrijwel geheel gebruikt voor het terugkopen en vernietigen van eigen aandelen. Dit zorgt ervoor dat er minder aandelen uitstaan, met als gevolg dat bij een gelijkblijvende winst, de winst per aandeel toch stijgt.

Veel beleggers kopen alleen maar aandelen omdat anderen dat doen, maar de beleggers die wel zelf naar bedrijven kijken, zoeken altijd op wat de winst per aandeel is. Beleggers zouden ook kunnen kijken naar de YS National Accounts-data. Daaruit blijkt dat de winst van het Amerikaanse beursgenoteerde bedrijfsleven in de afgelopen vijf jaar niet is gestegen. Het verschil tussen die twee zit hem dus in de inkoop van eigen aandelen. Zie het kader over Apple als voorbeeld.

Schulden

Ten tweede is er bovenop de gestagneerde winsten wereldwijd ook een ongelofelijke hoeveelheid schuld.  Vanaf de top van de economische cyclus in het jaar 2000 tot de top van de economische cyclus in het jaar 2007 zijn de wereldwijde schulden omhooggegaan met $30 bln, terwijl de economie maar met $25 bln is gegroeid. Er was dus $1,20 nodig om $1,00 groei te financieren. De zeepbel van rond de eeuwwisseling had niet de tijd om helemaal leeg te lopen voordat er weer een nieuwe zeepbel werd geblazen.

Tussen 2007 en nu ging de wereld helemaal extreem om met schuld. De schulden namen toe met $128 bln en de economie die de schulden moet ondersteunen nam slechts met $27 bln toe. Voor elke 20 cent aan economische groei was er 1,20 aan schuld nodig om dit te financieren. De wereld accepteerde na de mondiale financiële crisis net als in 2003 dat de zeepbel niet volledig mocht leeglopen en drukte vol het gaspedaal in.

De enige reden dat dit niet al tot een financiële crisis heeft geleid, is dat de afgelopen jaren de rente alleen maar gedaald is. Daardoor is de financiering van deze schuld op te hoesten, maar dit gaat ongetwijfeld een keer eindigen.

De 2001-recessie werd bevochten door de rente extreem lang op 1% te zetten. De 2008-recessie werd bevochten met meerdere rondes van de geldpers (QE). Ik vraag me af hoe hard de Fed gaat ingrijpen bij de volgende recessie.

Economie

Ten derde is ook nog eens de wereldeconomie aan het afkoelen. Het wereldwijde handelsvolume is aan het krimpen. De economieën van Italië en Frankrijk zijn het laatste kwartaal van 2019 onverwachts gekrompen. Het coronavirus zorgt ervoor dat de wereldeconomie een klap gaat krijgen. In 2003 zorgde de uitbraak van SARS ervoor dat de Chinese economie in een kwartaal tijd twee procentpunt verloor. Dit zal nu veel meer zijn.

Ten eerste komt dit doordat de consumentenbestedingen een veel groter gedeelte uitmaken van de Chinese economie dan in 2003. China heeft zich immers ontwikkeld van de productieplaats van de wereld naar een economie waar de vraag moet komen van de consumenten.

Daarnaast gooide de Chinese overheid dit keer miljoenensteden op slot, waardoor in de periode dat Chinezen het meeste geld uitgeven, namelijk tijdens de nieuwsjaarsfestiviteiten, er niet gereisd of gevierd kon worden. Dit gaat meer economische groei kosten dan de genoemde 2% in één kwartaal in 2003.

Die heftigere gevolgen voor China zullen ook in de wereld veel zwaarder aankomen dan in 2003, want in 2003 maakte China 8,7% uit van de wereldeconomie en nu is dat met 19,3%, bijna een vijfde.

Goud

Goud heeft ten vierde in het verleden altijd gediend als een veilige haven en de rendementen van goud zijn omgekeerd evenredig aan die van de Amerikaanse aandelenmarkt.

Dit is vooral op de lange termijn goed te merken. De goudprijs zette vorige eeuw zijn hoogste prijs neer in 1980 en aandelen waren in 1980 extreem goedkoop. Vervolgens ging de prijs van goud twintig jaar lang naar beneden en aandelen gingen twintig jaar lang omhoog. Aandelen waren in het jaar 2000 extreem duur en goud was extreem goedkoop.

Data van de Beleggers Belangen Academy laten zien dat als de koers-winstverhoudingen van Amerikaanse aandelen omhoog gaan, de goudprijs naar beneden gaat en omgekeerd.

Ik denk dat er maar twee dingen kunnen gebeuren. Het eerste is dat de verhouding tussen de waardering van Amerikaanse aandelen en de prijs van goud intact blijft. De Amerikaanse recessie zal er dan voor zorgen dat de koers-winstverhoudingen naar beneden gaan en dat de prijs van goud omhoog zal gaan.

De tweede mogelijkheid die ik zie is dat de Fed werkelijk alles uit de kast zal halen om de recessie te bestrijden. De centrale bank kan rechtstreeks de schulden van de overheden gaan kopen zonder de financiële markt als tussenpersoon. Er gaan ook verhalen rond dat elke burger geld gestort zal krijgen op zijn of haar rekening. De goudprijs zal dan sterk stijgen. De hoofdreden is dat het uitdelen van geld ervoor zal zorgen dat er een run komt op alles wat niet bij te maken valt, zoals goud.

In december 2015 heb ik in de rubriek Tip van de Week mijn verkoopadvies op goud veranderd in een koopadvies. De hoofdreden was dat de Fed na zeven jaar de rente van de 0% haalde en ik dacht dat de economie geen hogere rente aankon.

Sindsdien is de goudprijs opgelopen met 45,4%. Dit lijkt veel, maar ik had veel meer verwacht gezien de punten die ik in dit artikel heb aangegeven. Ik ben daarom nog steeds enthousiast over goud. De gegevens over de ETF kunt u in het kader vinden.

Deze ETF zit ook in de Pensioenportefeuille en de Defensieve portefeuille.

iShares Physical Gold