Joe Foster: ‘Goud telt pas echt als er wereldwijde stress is’

Goud stond in 2018 op een verlies van 6% en doet het eigenlijk al verschillende jaren minder goed dan andere activa. Krijgt het edelmetaal ooit nog zijn status van veilige haven terug?

‘Ik ben het eigenlijk niet eens met analisten die zeggen dat goud geen veilige haven meer is. Iedereen verwacht dat goud op elk nieuwsbericht gaat reageren: de politieke crisis in Turkije, problemen met de Italiaanse begroting, Trump die invoerheffingen oplegt… Maar zo werkt het niet. Goud speelt zijn rol in tijden van dubbelcijferige inflatie zoals in de jaren zeventig van de vorige eeuw of tijdens de wereldwijde economische crisis van 2008. Dat zijn momenten waarop goud er echt toe doet. De onrust in Italië is voorlopig niet meer dan een lokaal fenomeen. Het is niet zo dat de hele eurozone in gevaar komt zoals in 2011. In de Verenigde Staten blijft de economie tot nader order op volle toeren draaien. Het kan best zijn dat de handelspolitiek van Trump een negatieve impact heeft, maar dat zal dan nog moeten blijken. Het veilige-havenaspect van goud bestaat erin dat de prijs reageert op fenomenen die wereldwijde systemische stress veroorzaken.’

De correlatie tussen de dollar (omhoog) en de goudprijs (omlaag) is sinds het voorjaar erg hoog. Wat verwacht u van de dollar voor 2019 en wat zal de impact zijn op de goudprijs?

‘Het klopt dat de dollar bij wat ik als lokale fenomenen omschreef als veilige haven heeft gediend. Een hogere dollar leidt op termijn tot een veelvoud aan problemen die zich het eerst bij de zwakste schakels openbaren. Dit was in 2018 het geval bij de opkomende markten die te kampen hebben met hoge dollarschulden. Hoe de dollar het in 2019 zal doen, hangt in de eerste plaats af van de marktreactie op verdere rentestijgingen. Mijn uitgangspunt is dat de economische groeicyclus in de Verenigde Staten stilaan naar zijn einde loopt. Het is dus nog geen uitgemaakte zaak dat er ook volgend jaar vier renteverhogingen zullen volgen. Wel zeker is dat elke cyclus van renteverhogingen eindigt in een recessie. Daarom denk ik ook dat de opwaartse beweging van de dollar grotendeels voltooid is.’

De goud/zilverratio noteert op het hoogste peil in 25 jaar. Is zilver momenteel te goedkoop ten opzichte van goud?

‘Zilver is inderdaad op dit moment extreem goedkoop. Maar de meest bepalende factor voor zilver is de evolutie van de goudprijs. Ik denk niet dat zilver een voortrekkersrol zal spelen. Zonder een stijging van de goudprijs zal ook zilver niet of nauwelijks bewegen. De goudprijs beweegt intussen al meer dan vijf jaar zijwaarts. Dat is een lange periode. Maar wanneer goud dan eindelijk weer duurder wordt, zal zilver waarschijnlijk harder stijgen. We zagen dit ook in 2011 gebeuren, toen de zilverprijs naar bijna $50 per troy ounce steeg.’

Wat verwacht u van de goudmijnaandelen? Na een korte opleving in oktober vielen die opnieuw stil. Toch zijn ze historisch erg goedkoop tegenover goud.

‘Ik geef hier hetzelfde antwoord als bij zilver: zonder hogere goudprijs gaan ook de mijnaandelen niet stijgen. De meeste gouddelvers hebben de voorbije jaren hun financiën terug op orde gebracht door de schulden te verlagen en de kosten af te bouwen. Maar de investeerders hebben daar geen oog voor. Het sentiment ten aanzien van goud en mijnaandelen is erg negatief. Dit is op dit moment het grootste probleem.’

Zijn er onderling grote verschillen tussen de gouddelvers?

‘De zogenoemde ‘majors’ hebben het door hun omvang erg moeilijk om hun reserves op peil te houden, laat staan uit te breiden. Zij proberen zoveel mogelijk uit de bestaande activa te halen door te investeren in uitbreidingen van deze mijnen. Volledig nieuwe exploratie (‘greenfields exploratie’) is een stuk duurder. In het fonds zijn we daarom overwogen in kleinere ‘mid-tier’ bedrijven die wel nog groeien. Dit is voor hun eenvoudiger omdat de bestaande productiebasis veel lager ligt dan bij de majors. Kleinere projecten kunnen bij de ‘mid-tiers’ wel een groot verschil maken, vandaar dat er in dat segment nog groei is. Ik denk daarbij aan bedrijven als B2Gold, Agnico en Kirkland Lake. De junior mijnbedrijven zijn het hardst getroffen omdat ze in de meeste gevallen nog geen eigen productie hebben. Hun waarde wordt dus bepaald op basis van de huidige (lage) goudprijs.’

Is de overname van Randgold door Barrick Gold het startsein voor een consolidatiegolf in de sector?

‘Ik denk dat het daar nog te vroeg voor is. De waarderingen in de sector zijn momenteel erg laag. Dit is zwaard dat aan twee kanten snijdt wat consolidatie betreft. Voor grotere bedrijven die via overnames hun output willen verhogen, lijkt dit een goede zaak. Anderzijds zijn de prooien en hun aandeelhouders niet geneigd om mee te werken. Niemand wordt graag opgekocht tegen bodemprijzen. De fusie- en overnameactiviteit zal pas in een latere fase weer aantrekken, nadat de goudprijs is gestegen en winsten in de sector weer hoger liggen.’

Hoe kijkt u als geoloog aan tegen de ‘Peak Gold’-theorie die stelt dat het met het goudaanbod uit mijnbouw alleen maar bergaf zal gaan?

‘Die theorie wordt al een aantal jaren verkondigd en ik heb me daar ook zelf schuldig aan gemaakt. In de praktijk zie je echter de goudmijnproductie nauwelijks dalen. Dit heeft paradoxaal genoeg te maken met de lage goudprijs. Om winstgevend te blijven wanneer goud goedkoop is, moeten gouddelvers hun output maximaliseren om de vaste kosten te kunnen verdelen over zoveel mogelijk ounces. Ik denk nu eerder dat we een periode van stabilisatie tegemoet gaan waarbij de output op een min of meer gelijk niveau zal blijven.’

Wie is > Joseph M. Foster