Het afscheidscadeau van Powell

In een week die werd gedomineerd door de NAVO-top in Den Haag en een fragiele wapenstilstand in het Midden-Oosten, leek het voorstel om de supplementary leverage ratio (SLR) aan te passen niet meer dan een voetnoot. Maar als de geschiedenis – zoals vaker – een betrouwbaar kompas blijkt, zou ooit kunnen blijken dat dit het beslissende moment van de week was.

De SLR is een kapitaalregel die voorschrijft hoeveel eigen vermogen banken moeten aanhouden tegenover hun totale activa. Anders dan bij bekendere kapitaalbuffers, zoals CET1, maakt de SLR geen onderscheid naar risico: staatsobligaties wegen even zwaar mee als bedrijfsleningen. JPMorgan Chase meldde in het eerste kwartaal van dit jaar dat haar SLR op dat moment 6% bedroeg. Volgens de huidige plannen is dat straks nog maar 3,5% tot 4,25%.

Meer krediet, meer Treasuries

De bijstelling van de SLR heeft twee grote gevolgen. Ten eerste kan de Amerikaanse kredietgroei een impuls krijgen. Als banken minder kapitaal hoeven aan te houden tegen hun positie in staatsleningen, ontstaat er meer ruimte voor het verstrekken van leningen. Volgens consultancybureau Autonomous Research kan de kredietverlening aan huishoudens en bedrijven hierdoor op papier met maar liefst $2 bln toenemen.

Ten tweede zullen grote Amerikaanse banken meer staatsobligaties aanhouden. Deze obligaties wegen relatief licht mee in de berekening van de CET1-buffer, die straks de belangrijkste rem vormt op kredietgroei. Bovendien krijgen investeringsdivisies van banken meer speelruimte om voor eigen rekening te handelen in Treasuries.

Cadeautje voor Trump

Zowel hogere kredietgroei als een stijgende vraag naar staatsobligaties is gunstig voor president Donald Trump. Meer krediet kan de economische groei wat aanwakkeren, die door zijn grillige handelsbeleid enigszins onder druk staat. En een daling van de rente op staatsobligaties helpt bij het betaalbaar houden van de Amerikaanse staatsschuld. Die dreigt in het lopende begrotingsjaar – met een tekort van $1,9 bln – op te lopen tot bijna $37 bln.

In dat licht lijkt de bijna $200 mrd die dankzij de SLR-bijstelling richting staatsobligaties kan vloeien slechts een druppel op een gloeiende plaat. Toch liet minister van Financiën Scott Bessent optekenen dat de kapitaalmarktrente met wel 70 basispunten kan dalen als banken massaal Treasuries aankopen. Al met al is de bijstelling een mooi afscheidscadeau van Fed-voorzitter Powell, die waarschijnlijk in het najaar van Trump hoort wie op 15 mei 2026 zijn opvolger wordt.

Schaduwzijde: de cycle of doom

Op het eerste gezicht lijkt de SLR-verlaging een loterij zonder nieten. De economie krijgt een groeiprikkel en de kapitaalmarktrente daalt. Maar er is een reden waarom de SLR in 2014 juist werd aangescherpt: tijdens de kredietcrisis van 2008 bleken staatsobligaties, hoewel formeel ‘veilig’, in crisissituaties moeilijk verhandelbaar.

Het versoepelen van de kapitaalregels brengt de zogenoemde cycle of doom dichterbij. Dat is de pakkende omschrijving van de negatieve spiraal waarin bankproblemen en economische stress elkaar in economisch slechte tijden versterken. Mocht de Amerikaanse bankensector in de toekomst opnieuw in zwaar weer belanden, dan zal ongetwijfeld teruggewezen worden naar de versoepeling die deze week is aangekondigd. Voorlopig is het echter nog niet zover. In de komende kwartalen krijgen grootbanken als JPMorgan Chase, Bank of America en het koopwaardige Citigroup extra ruimte om hun winstgevendheid in 2025 toch goed op peil te houden.