Window-dressing | AEX en Stoxx-aandelen met en zonder momentum
Elk jaar zijn er aandelen die het bijzonder goed doen of juist opvallend slecht. Binnen de AEX zijn dit in 2022 Shell en Just Eat Takeaway (JET). De koers van de Brits-Nederlandse oliemajor steeg dit jaar al met meer dan 34%, terwijl JET, bekend van Thuisbezorgd, in 2022 tegen een verlies van 74% aankijkt. En dit alles in een beursklimaat waarin de hoofdindex dit jaar per 12 oktober een verlies van dik -20% laat optekenen.
Daarmee doet de AEX het in 2022 wat beter dan de EuroSTOXX50. Sinds de jaarwisseling noteert de Europese hoofdindex ruim 22% lager dan eind 2021. En ook bij de EuroSTOXX50 vindt u aandelen met een opvallend positieve of negatieve koersontwikkeling, zoals TotalEnergies en Vonovia. De koers van de Franse oliereus noteert dit jaar ruim 11% in plus en die van het Duitse vastgoedbedrijf 60% in de min.
Iedereen die in aandelen belegt, heeft liever de winnaars in bezit dan de verliezers. Ook beleggingsadviseurs en fondsbeheerders schotelen hun klanten liever een lijst voor met hoogvliegers voor dan een opsomming van pijnlijke fouten die voortvloeien uit een eigenzinnig aankoopbeleid.
Niet alleen wordt met het verstrijken van de maanden almaar duidelijker welke aandelen het dit jaar goed doen en welke niet, de winnende aandelen winnen ook aan momentum. Professionele beleggers maken hiervan dankbaar gebruik. Vooral in de laatste twee maanden van het jaar verruilen zij hun miskopen voor winnaars. Vervolgens worden de aandelen gerapporteerd als onderdeel van de beleggingsportefeuille. Dit gebeurt voornamelijk aan het einde van het (boekhoudkundige) jaar, maar ook voor marketingdoeleinden.
Window-dressing
Het fenomeen dat er aan het einde van een verslagperiode geschoven wordt met de posities van slecht presterende aandelen ten gunste van goedlopende aandelen noemt men window-dressing. Op de keper beschouwd is de gedachte erachter echter misleiding. Window-dressing is een techniek die beleggingsmaatschappijen en vermogensbeheerders gebruiken om de prestaties van de effectenportefeuille optisch te verbeteren voordat deze aan nieuwe en bestaande klanten worden gepresenteerd.
Window-dressing is van alle tijden. Pijnlijke fouten in effectenportefeuilles worden weggepoetst zodat ze in het jaaroverzicht niet zichtbaar zijn. In plaats hiervan worden bekendere grote aandelen gekocht die door (potentiële) klanten makkelijker geaccepteerd worden indien deze negatieve rendementen vertonen. Vanaf het moment dat de jaarcijfers gepubliceerd zijn, worden in januari de aandelenportefeuilles vaak opnieuw gebalanceerd en worden er nieuwe risicovolle en eigenzinnige posities in kleinere aandelen ingenomen.
Wacht nog even met kopen als u het fenomeen window-dressing wilt exploiteren. De meeste vermogensbeheerders leggen in de eerste helft van de maand december verantwoording af. Zij lozen nu hun miskopen, om in de loop van november de betere aandelen van 2022 te kunnen kopen.
Momentumeffect
Hoewel het momentumeffect de belangrijkste anomalie is uit de financiële theorie, verdienen in de praktijk weinig beleggers er geld mee. Niettemin winnen momentumstrategieën aan kracht naarmate het jaar vordert. En met het verstrijken van de maanden wordt almaar duidelijker welke aandelen tot de winnaars behoren en welke niet. Momentumaandelen presteren vooral sterk in het vierde kwartaal.
Kenmerkend voor momentumstrategieën is dat ze soms erg goed werken, maar soms ook totaal niet. Het momentumeffect is doorspekt met een wirwar van korte en lange termijn. In berenmarkten doet de lange termijn het goed en in bullmarkten de korte termijn. Ergo, de ideale momentumstrategie deint mee met de dynamiek van de markt.
Onderzoek leert dat beleggers een zwak hebben voor de winnaars van het lopende kalenderjaar en de grootste stijgers van de voorbije negen maanden. De combinatie van beide formatieperiodes is niet perfect. Niettemin, als u aandelen koopt die bij beide criteria tot het topdeciel van de markt behoren, zit u op termijn goed. De aandelen die in het bodemdeciel zitten, kunt u beter mijden dan wel verkopen.
