Zijn beurswijsheden achterhaald?

Een van de oudste beurswijsheden is ‘Sell in May and go away, but remember be back in September’. De Nederlandstalige variant van het spreekwoord is ‘Vrouwen bloot, beurs dood’. De Engelstalige uitdrukking maant beleggers aan om begin mei al hun aandelen van de hand te doen om eind september weer vol in de markt te stappen.

Voor 2022 is de uitslag duidelijk. Als je in mei al je aandelen had verkocht, dan heb je nu er geen spijt van. Amerikaanse en Europese aandelen noteren nu zo’n 10% lager dan begin mei. Boosdoener is de snel oplopende inflatie en stijgende rente.

Maar dat is dit jaar. Bij beleggen moet je altijd kijken naar langere periodes. Overzie je de laatste tien jaar, dan was ‘Buy & Hold’, de metafoor voor passief beleggen, beter geweest. Bekijk je het over dertig jaar, dan zie je inderdaad dat de opbrengst in de zomermaanden zwak tot licht negatief is. In de praktijk valt het werkelijk behaalde rendement lager uit, er bestaat ook zoiets als transactiekosten.

As goes January

Een andere bekende tegeltjeswijsheid is ‘As goes January, so goes the year’. Deze beursspreuk stelt dat het rendement van de maand januari de toon zet voor de rest van het jaar.

Dit jaar is de zogeheten januaribarometer inderdaad een goede voorspeller voor de rest van het jaar. Zowel in Europa als op Wall Street was, met de dreigende Russische invasie in Oekraïne, in januari het beurssentiment negatief en werden de verliezen in de loop van het jaar verder uitgediept.

Kijk je echter naar de laatste tien of dertig jaar, dan was het rendement in januari slechts in de helft van de gevallen een goede voorspeller. De januaribarometer is dus niet altijd zo betrouwbaar als de spreuk doet vermoeden. Wat een rol speelt is dat indices op termijn tot stijgen neigen. In de meerderheid der jaren eindigen de Stoxx600 en de S&P500 het jaar hoger, ongeacht een slechte start.

Uiteraard bieden rendementen uit het verleden geen garantie voor de toekomst, ze geven wel houvast. Maar als je in aandelen belegt, kun je ook terugvallen op citaten, gezegdes en spreekwoorden die je voor de grootste beleggersfouten moeten behoeden. Het is een algemeen aanvaarde wijsheid dat je van je fouten kunt leren, maar vaak maken beleggers fouten zonder het te weten.

Niemand heeft de wijsheid in pacht

Inzake economie en beurs heeft niemand de wijsheid in pacht, maar ‘als je geschoren wordt, moet je stilzitten’. Deze beurswijsheid zegt dat je niet in paniek je aandelen moet verkopen. Verkopen bij hoge volatiliteit is op zich niet verkeerd. Het punt is wel dat grote koersschommelingen elkaar kort opvolgen. Het is niet evident om daags na een grote daling meteen weer te kopen.

Wie in crisissituatie niet profiteert van grote koersstijgingen, kan veel rendement mislopen. Het missen van reactieve herstelstijgingen gaat ten koste van het rendement. Zonder de tien beste beursdagen over de periode van 2000 tot ultimo 2021 zakt het samengestelde rendement van Europese aandelen naar een povere 0,52% versus een jaargemiddelde van 3,7% voor de Stoxx600.

Paniek is een slechte raadgever

Paniek is sowieso een slechte raadgever. Een spreuk die min of meer bij paniekverkopen aansluit is ‘Cut your losses, and let your winners run’. Verliezers moet je verkopen en laat je winnaars doorlopen.

Veel beleggers hebben geen strak verkoopplan. Ze verkopen hun aandelen te vroeg omdat ze hun winst zo snel mogelijk willen veiligstellen. En in de hoop om de aankoopprijs terug te krijgen, houden ze hun slechte aandelen te lang aan. Dat verlies kan tijdelijk zijn, maar ook permanent worden. Als een onderneming in slechte papieren zit, kun je beter je verlies nemen. Zo voorkom je dat het verlies onomkeerbaar wordt.

Psychologie achter beurswijsheden

De traditionele theorie van de financiële markten is volledig gebouwd op het rationele denken van de mens. Maar die theorie is zo lek als een vergiet. Beleggers handelen niet altijd rationeel. Als er geld op het spel staat, krijgen emoties als angst, hebzucht en kuddegedrag snel de overhand.

De meeste beleggers zijn vatbaar voor psychologische valkuilen. Omdat veel beleggers handelen uit emotie hebben beurswijsheden vaak wel iets te maken met psychologie. Omdat je je emotie niet kunt uitschakelen, is het beter ze te onderkennen. Zo voorkom je dat emoties als hebzucht en angst je rendement in de weg staan.