Het financiële systeem is door en door ziek

Dit spelletje is echter veel gevaarlijker dan een aantrekkelijk aandeel kopen. Koop je een aandeel voor $20, dan kan het in het uiterste geval naar $0 gaan. Verkoopt men een geleend aandeel voor $20 en het gaat naar $60, dan is de shortseller twee keer zijn inleg kwijt. Hoe het mis kan gaan met dit zogenoemde shorten van aandelen, zagen we de afgelopen tijd in zijn meest extreme vorm bij het aandeel GameStop.

Om de risico’s te beperken en (vooral) winsten te vergroten, werken hedgefondsen graag samen met andere hedgefondsen. Als meerdere hedgefondsen namelijk tegelijkertijd kopen of verkopen, versterkt dat de koersreactie. Hierdoor springen allerlei (dag)handelaren op de rijdende trein, wat de koerstrend versterkt en de winst van de hedgefondsen verhoogt.

Onverwachtse weerstand

De afgelopen weken kregen de shortsellers van het aandeel GameStop echter tegenstand uit onverwachte hoek, toen gebruikers van het webforum Reddit zich verenigden en het aandeel massaal gingen kopen. Als gevolg hiervan zagen hedgefondsen zich genoodzaakt hun shortposities te sluiten door de geleende aandelen die ze hadden verkocht, tegen een (veel)hogere koers terug te kopen – waarmee ze de koers van het aandeel GameStop nóg verder opjoegen.

Tesla-baas Elon Musk, in het verleden zelf doelwit van shortsellers, gooide olie op het vuur door een tweet te versturen met alleen een link naar Wall Street Bets, het subforum van Reddit waar de actie was ontstaan. Meer kopers meldden zich, de koers van GameStop liep verder op, hedgefondsen moesten meer geleende aandelen terugkopen waardoor de koers verder opliep en nieuwe kopers werden aangetrokken die de koers verder opdreven. Maar toen werd er ingegrepen.

Robinhood

De belangrijkste broker voor het uitvoeren van de trades van Wall Street Bets is Robinhood. Deze partij maakte het onmogelijk voor de rekeninghouders om nog langer aandelen GameStop te kopen. Dat niet alleen: de broker begon ook met het sluiten van posities in GameStop. Wall Street Bets reageerde furieus op deze reddingsactie. Want waarom zouden hedgefondsen met elkaar een strategie mogen afspreken waar ze geld aan verdienen en zouden particuliere beleggers dat niet mogen?!

Ik kan ze geen ongelijk geven, ook al omdat het niet voor het eerst is dat deze aasgieren van de financiële wereld de helpende hand wordt toegestoken. Zo kreeg het hedgefonds Citadel in de grote financiële crisis van 2008 van de Amerikaanse overheid een ‘bailout’ van $200 mln om het fonds van de ondergang te redden. Nu werkt voormalig Fed-voorzitter Ben Bernanke voor Citadel en verkoopt Robinhood zijn orders aan Citadel zodat die partij maximaal kan profiteren van de beurshandel van particuliere beleggers.

En de belangenverstrengeling gaat nog verder. Zo heeft Citadel de afgelopen tijd aan voormalig Fed-voorzitter Janet Yellen in totaal $810.000 betaald om op te treden als spreker. Yellen is nu minister van Financiën en adviseert de Amerikaanse President Joe Biden over de beste manier om de GameStop-kwestie te behandelen. Intussen is Google zo vriendelijk geweest om honderdduizend (!) negatieve beoordelingen over Robinhood te verwijderen.

Criminele activiteiten

Het financiële systeem is door en door ziek. Ruim twaalf jaar na het uitbreken van de grote mondiale crisis is IJsland nog altijd het enige land dat mensen heeft veroordeeld voor de criminele activiteiten die tot deze crisis hebben geleid. Het GameStop-verhaal maakt duidelijk dat de tegenstellingen tussen ‘Wall Street’ en ‘Main Street’ alleen maar groter aan het worden zijn.