Snurer blikt vooruit: to be, or not to be…



Lees ook: Snurer blikt vooruit: wat als Trump echt president wordt?
…a member of the European Union, that is the question. Of de Britten wel of niet lid blijven van de Europese Unie weten we donderdag na het referendum. Niemand weet wat de gevolgen van een Brexit zijn of hoe het op de beurzen verder moet.
Tot begin deze maand stonden de tegenstanders van een Brexit op voorsprong, maar naarmate het referendum van donderdag 23 juni dichterbij komt, winnen de tegenstemmers aan momentum en kreunen de financiële markten onder het schrikbeeld van een Britse uittreding.
In het Verenigd Koninkrijk jagen voor- en tegenstanders elkaar met horrorscenario’s de stuipen op het lijf. Er wordt van alles geroepen. Zo zou er een Derde Wereldoorlog uitbreken of is tegenstemmen trekken aan de lange arm van Erdogan en Poetin, bijvoorbeeld. Feit is dat het Verenigd Koninkrijk niet langer miljarden lidgeld aan de Europese Unie zal moeten afdragen. Echter daar staat tegenover dat Britse bedrijven en economisch zwakke regio’s niet meer kunnen graaien uit Europese subsidiepotten. Wellicht zal het bruto binnenlands product met acht procentpunten krimpen. Dat er economische repercussies zijn, is niet verwonderlijk. Het ligt voor de hand, maar of die daadwerkelijk in een diepe recessie zullen uitmonden is niet gezegd.
Het Verenigd Koninkrijk telt economische spelers van wereldformaat en de internationale handel van multinationals is niet gebonden aan landsgrenzen of exclusief voorbehouden aan de Europese Unie. Maar al winnen de tegenstemmers op donderdag, een Brexit staat niet gelijk met volledig zelfbestuur, noch absolute vrijheid van Brussel. Britse bedrijven die met België, Duitsland of Nederland handel willen drijven, moeten onverminderd voldoen aan Europese wetten en regels.
An sich lijdt de Britse economie nu al onder de vrees voor een Brexit. Bedrijven stellen al een poos investeringen uit of zij worden in het slechtste geval overgeheveld naar andere landen. Al met al zullen de directe gevolgen voor het Verenigd Koninkrijk wel meevallen. Het is niet alleen de tweede economie van Europa, ook de vijfde grootste economie ter wereld.
Artikel 50 van het Europees Verdrag voorziet daarnaast in een periode van twee jaar waarin er onderhandeld kan worden over een exit. In die tijd kunnen Britse en Europese bedrijven op het vaste land zich aanpassen aan de nieuwe realiteit. En wanneer er duidelijkheid is, gaat dat snel. Wellicht sneller dan doemdenkers nu roepen. Met een beetje creativiteit, een gezonde handelsgeest en een gezonde dosis lef kun je veel bereiken. Het leven is immers aan de durvers.
De repercussies van een Brexit zijn voor de Europese Unie daarentegen pijnlijker. Niemand weet of de unie niet verder uit elkaar valt. Brexit zou wel eens de voorzet kunnen zijn van een kettingreactie. Want de zondag erna trekken de Spanjaarden op 26 juni naar de stembus en sinds de Grote Recessie van 2008 hoor je in steeds meer lidstaten stemmen opgaan dat men tegen Brussel is. Dat belooft wat!
De onvrede over het functioneren van de Europese Unie is de laatste jaren door de financiële crisis duidelijk toegenomen. Zo wordt er steeds vaker een beroep gedaan op het onderlinge solidariteitsbeginsel en toonde Brussel zich in de jaren ervoor gulzig met het toelaten van zwakke economisch landen. Anderzijds als er vanuit Brussel eens goed nieuws te melden valt, dan claimen nationale regeringen dat zij het voor elkaar hebben gebokst. Hmmm, indien men toch zo tegen de inmenging van Brussel is, waarom maakten zij dan niet gebruik van hun vetorecht?
Eigenlijk is de bron van de huidige onvrede te herleiden naar het onevenredige lijden van de bevolking. Niet alleen in probleemlanden als Portugal, Italië, Griekenland en Spanje, ook in andere lidstaten van de Europese Unie ging de bevolking zwaar gebukt onder de bezuinigingen van de nationale overheden, als gevolg van het foute beleid van hun banken, die hebberig buiten de landsgrenzen actief waren.
We weten al geruime tijd dat het referendum eraan komt. De Brexiteers staan op winst, nochtans leek het lang erop dat het Verenigd Koninkrijk lid zou blijven van de Europese Unie. Niemand weet wat de gevolgen van een Brexit zijn of hoe het op de beurzen verder moet. Het simpelste antwoord is verkoop niet, vooral niet als uw aandelen dollargevoelig zijn.
Op de keper beschouwd, beleggen doe je voor de lange termijn. Met de drie d’s van discipline, diversificatie en dividend kom je een heel end. En de Amerikaanse bibberindex? De VIX-index laat op dit moment uitschijnen dat het gevaar op een significante correctie beperkt is.
Hoe je het ook wendt of keert, per slot van rekening is voor Westerse aandelenmarkten het koersgeweld in de Verenigde Staten immer nog richtinggevend. Met andere woorden, zolang het op Wall Street niet stormt, blijft de schade op de Europese effectenbeurzen beperkt.
De zinsnede To be, or not to be a member of the European Union, that is the question is een versregel uit William Shakespeares toneelstuk Hamlet en betekent vrij vertaald: Wel of niet lid blijven van de Europese Unie, dat is de vraag.
Lees ook: Snurer blikt vooruit: wat als Trump echt president wordt?