Resultaatherstel blijft nog altijd uit voor Ordina

Al langere tijd heeft Ordina moeite met het binnenhalen van overheidsopdrachten als gevolg van berichten over misstanden. Dit heeft de resultaten en de koers van het aandeel gedrukt, maar er tegelijkertijd voor gezorgd dat het bedrijf genoemd wordt als mogelijke overnameprooi. ICT-dienstverlener Ordina heeft al enige tijd een reputatieprobleem. In juni 2014 werd het bedrijf benaderd door journalisten van het televisieprogramma Zembla, die bezig waren met een verhaal over mogelijke misstanden bij twee aanbestedingen in de periode 2005-2009. Ordina nam een advocatenkantoor in de arm om de aantijgingen te onderzoeken, en concludeerde dat er geen sprake is geweest van onregelmatigheden. Eind augustus nam Zembla echter wederom contact op met Ordina, om te wijzen op nieuwe misstanden. Opnieuw werd een intern onderzoek ingesteld, maar nog voordat dit was afgerond had Zembla de vermeende misstanden al publiek gemaakt. Op 1 oktober, de dag waarop het tv-programma zou worden uitgezonden, verloor het aandeel bijna een kwart van zijn waarde, om een dag later nog eens 40% te dalen. Ordina had inmiddels gereageerd op de aantijgingen, maar voor beleggers was het kwaad al geschied. In januari van dit jaar meldde Ordina dat uit het tweede interne onderzoek naar voren is gekomen dat bij minimaal één overheidsbesteding medewerkers het niet al te nauw hebben genomen met de regels; bij een aantal andere zaken konden onregelmatigheden niet worden bewezen, maar evenmin worden uitgesloten. Ordina durfde dan ook niet de garantie te geven dat nu alle lijken uit de kast zijn. Desondanks reageerden beleggers opgelucht op de bevindingen van het bedrijf. In de maanden erna werd een herstel ingezet dat het aandeel medio april op een koers van €1,86 bracht. De koersopleving was niet alleen het gevolg van opluchting onder beleggers, maar ook van overnamegeruchten. Diverse Europese en Amerikaanse partijen zouden begin dit jaar interesse hebben getoond in een overname van Ordina, maar die zou zijn geblokkeerd door grootaandeelhouder Jan Niessen. Deze had in oktober, kort voor de uitzending van Zembla, via zijn investeringsvehikel Mont Cervin 12,26% van de aandelen Ordina gekocht op een koers van circa €1,90, en had in maart zijn belang vergroot tot 15,16%. Niessen wordt gezien als een overname- en fusiespecialist en zal geen genoegen nemen met een verlies op zijn belang in Ordina. Een eventuele overnameprijs zou daarom volgens ons tenminste €1,90 moeten bedragen, en dat is een verdubbeling ten opzichte van de huidige koers. De magere resultaten van het bedrijf rechtvaardigen zo'n bod niet.

Omzetdaling

Op 20 augustus presenteerde Ordina zijn resultaten over het tweede kwartaal. Het bedrijf zag de omzet op jaarbasis dalen met 8,2% tot €84,2 mln, vooral door moeilijke marktomstandigheden in Nederland. Concurrenten Capgemini en Atos wisten in het afgelopen kwartaal juist wel een omzetgroei te realiseren. Capgemini zag de omzet op jaarbasis toenemen met 1,3% tot €2,84 mrd, terwijl Atos een omzetgroei realiseerde van 0,3% tot €2,51 mrd. Ook deze bedrijven onderstrepen echter dat de marktomstandigheden, vooral in de Benelux, voorlopig nog moeilijk zullen zijn terwijl de marges dalen. Ordina zag uiteindelijk over het eerste halfjaar de omzet in Nederland op jaarbasis dalen met 9,1% tot €136 mln, terwijl in België/Luxemburg de omzet juist met 3,2% toenam tot €36,7 mln. Hierdoor daalde de totale omzet op jaarbasis met 6,8% tot €172,7 mln. Een ander probleem voor Ordina is zijn relatief grote afhankelijkheid van Nederlandse overheidsinstellingen. De overheid stelt nieuwe ICT-projecten uit, waarschijnlijk als gevolg van de onregelmatigheden die aan het licht zijn gekomen door de uitzending van Zembla. Deze afwachtende houding heeft zijn weerslag op de resultaten van Ordina. Onderaan de streep stond over het eerste halfjaar van 2015 een verlies van €3,9 mln, tegenover €0,1 mln winst een jaar eerder. Wij kunnen de terughoudendheid van de Nederlandse overheid goed begrijpen, maar Ordina toont zich optimistisch. Het bedrijf is vol vertrouwen dat op termijn de vraag zal toenemen dankzij de digitalisering bij de Nederlandse overheid. Zo zet de Belastingdienst volledig in op digitale dienstverlening en kunnen burgers straks al hun belastingzaken online regelen. Het is echter ook goed denkbaar dat de overheid er in aanloop naar de volgende Tweede-Kamerverkiezingen – die normaal gesproken in maart 2017 gehouden zullen worden – voor zal kiezen om een aantal ICT-aanbestedingen uit te stellen totdat er een nieuwe regering is aangetreden.

Analisten

Drie Nederlandse marktvorsers zagen in de eerste-halfjaarcijfers van Ordina aanleiding om hun taxaties bij te stellen. Zo verlaagde Rabobank zijn koersdoel van €1,20 naar €0,80, waarbij het verkoopadvies werd herhaald. Volgens de analisten is Ordina vooralsnog niet in staat om het omzetverlies bij bestaande klanten te compenseren met nieuwe klanten. Rabobank vreest daarbij dat de aanhoudende kostenbesparingen en ontslagrondes zullen drukken op het winstpotentieel van Ordina. Voordat de analisten mogelijk positiever worden over het aandeel, willen zij eerst aanwijzingen zien dat het bedrijf herstelt. SNS Securities verlaagde zijn koersdoel voor Ordina in augustus van €2 naar €1,25, en hield het advies op 'neutral'. De resultaten lieten zien dat de marktomstandigheden vooralsnog niet verbeteren, aldus de analisten, en daarbij was de omzetdaling veel groter dan voorzien terwijl de nieuwe reorganisatie zijn vruchten nog moet afwerpen. ING is eind augustus opnieuw gestart met het volgen van Ordina, nadat het aandeel eerder onder herziening was geplaatst. De bank heeft voor het aandeel een houdadvies afgegeven met een koersdoel van €1.

Onevenredig snijden

De al langer tegenvallende resultaten hebben Ordina genoopt om kosten te besparen, maar deze besparingen worden helaas niet over de volle breedte van de organisatie doorgevoerd. Zo werden de salarissen van bestuursvoorzitter Stepan Breedveld en financieel directeur Jolanda Poots-Bijl fors verhoogd, ondanks de gebrekkige communicatie over de misstanden, en ondanks het feit dat ze hun doelen voor 2014 slechts gedeeltelijk hadden gehaald. Het jaarsalaris van Breedveld werd verhoogd van €385.000 naar €440.000. Poots-Bijl ging er €49.500 op vooruit en kwam uit op een jaarsalaris van €396.000. Daarnaast ontvingen de bebestuurders prestatieaandelen (Breedveld 432.715 en Poots-Bijl 316.709) die ze in principe moeten vasthouden tot twee jaar na de toekenning. Het was chiquer geweest als zij van deze beloningen hadden afgezien. In een eerder stadium verklaarde Ordina dat het lopende besparingsprogramma op jaarbasis een besparing zou moeten opleveren van €6 mln, maar inmiddels verwacht het bedrijf dat dit bedrag zal oplopen tot circa €8 mln per jaar. Een deel hiervan zal nog in 2015 vallen, het overgrote deel komt voor rekening van 2016. De eerste tekenen zijn al zichtbaar. Zo nam de nettoschuld op jaarbasis af van €8 mln tot €6,1 mln eind juni 2015. Mocht de omzet echter onverhoopt verder teruglopen, dan zouden extra kostenbesparingen nodig zijn.

Al langere tijd heeft Ordina moeite met het binnenhalen van overheidsopdrachten als gevolg van berichten over misstanden. Dit heeft de resultaten en de koers van het aandeel gedrukt, maar er tegelijkertijd voor gezorgd dat het bedrijf genoemd wordt als mogelijke overnameprooi.

ICT-dienstverlener Ordina heeft al enige tijd een reputatieprobleem. In juni 2014 werd het bedrijf benaderd door journalisten van het televisieprogramma Zembla, die bezig waren met een verhaal over mogelijke misstanden bij twee aanbestedingen in de periode 2005-2009. Ordina nam een advocatenkantoor in de arm om de aantijgingen te onderzoeken, en concludeerde dat er geen sprake is geweest van onregelmatigheden. Eind augustus nam Zembla echter wederom contact op met Ordina, om te wijzen op nieuwe misstanden. Opnieuw werd een intern onderzoek ingesteld, maar nog voordat dit was afgerond had Zembla de vermeende misstanden al publiek gemaakt. Op 1 oktober, de dag waarop het tv-programma zou worden uitgezonden, verloor het aandeel bijna een kwart van zijn waarde, om een dag later nog eens 40% te dalen. Ordina had inmiddels gereageerd op de aantijgingen, maar voor beleggers was het kwaad al geschied. In januari van dit jaar meldde Ordina dat uit het tweede interne onderzoek naar voren is gekomen dat bij minimaal één overheidsbesteding medewerkers het niet al te nauw hebben genomen met de regels; bij een aantal andere zaken konden onregelmatigheden niet worden bewezen, maar evenmin worden uitgesloten. Ordina durfde dan ook niet de garantie te geven dat nu alle lijken uit de kast zijn. Desondanks reageerden beleggers opgelucht op de bevindingen van het bedrijf. In de maanden erna werd een herstel ingezet dat het aandeel medio april op een koers van €1,86 bracht.

De koersopleving was niet alleen het gevolg van opluchting onder beleggers, maar ook van overnamegeruchten. Diverse Europese en Amerikaanse partijen zouden begin dit jaar interesse hebben getoond in een overname van Ordina, maar die zou zijn geblokkeerd door grootaandeelhouder Jan Niessen. Deze had in oktober, kort voor de uitzending van Zembla, via zijn investeringsvehikel Mont Cervin 12,26% van de aandelen Ordina gekocht op een koers van circa €1,90, en had in maart zijn belang vergroot tot 15,16%. Niessen wordt gezien als een overname- en fusiespecialist en zal geen genoegen nemen met een verlies op zijn belang in Ordina. Een eventuele overnameprijs zou daarom volgens ons tenminste €1,90 moeten bedragen, en dat is een verdubbeling ten opzichte van de huidige koers. De magere resultaten van het bedrijf rechtvaardigen zo’n bod niet.

Omzetdaling

Op 20 augustus presenteerde Ordina zijn resultaten over het tweede kwartaal. Het bedrijf zag de omzet op jaarbasis dalen met 8,2% tot €84,2 mln, vooral door moeilijke marktomstandigheden in Nederland. Concurrenten Capgemini en Atos wisten in het afgelopen kwartaal juist wel een omzetgroei te realiseren. Capgemini zag de omzet op jaarbasis toenemen met 1,3% tot €2,84 mrd, terwijl Atos een omzetgroei realiseerde van 0,3% tot €2,51 mrd. Ook deze bedrijven onderstrepen echter dat de marktomstandigheden, vooral in de Benelux, voorlopig nog moeilijk zullen zijn terwijl de marges dalen. Ordina zag uiteindelijk over het eerste halfjaar de omzet in Nederland op jaarbasis dalen met 9,1% tot €136 mln, terwijl in België/Luxemburg de omzet juist met 3,2% toenam tot €36,7 mln. Hierdoor daalde de totale omzet op jaarbasis met 6,8% tot €172,7 mln.

Een ander probleem voor Ordina is zijn relatief grote afhankelijkheid van Nederlandse overheidsinstellingen. De overheid stelt nieuwe ICT-projecten uit, waarschijnlijk als gevolg van de onregelmatigheden die aan het licht zijn gekomen door de uitzending van Zembla. Deze afwachtende houding heeft zijn weerslag op de resultaten van Ordina. Onderaan de streep stond over het eerste halfjaar van 2015 een verlies van €3,9 mln, tegenover €0,1 mln winst een jaar eerder.

Wij kunnen de terughoudendheid van de Nederlandse overheid goed begrijpen, maar Ordina toont zich optimistisch. Het bedrijf is vol vertrouwen dat op termijn de vraag zal toenemen dankzij de digitalisering bij de Nederlandse overheid. Zo zet de Belastingdienst volledig in op digitale dienstverlening en kunnen burgers straks al hun belastingzaken online regelen. Het is echter ook goed denkbaar dat de overheid er in aanloop naar de volgende Tweede-Kamerverkiezingen – die normaal gesproken in maart 2017 gehouden zullen worden – voor zal kiezen om een aantal ICT-aanbestedingen uit te stellen totdat er een nieuwe regering is aangetreden.

Analisten

Drie Nederlandse marktvorsers zagen in de eerste-halfjaarcijfers van Ordina aanleiding om hun taxaties bij te stellen. Zo verlaagde Rabobank zijn koersdoel van €1,20 naar €0,80, waarbij het verkoopadvies werd herhaald. Volgens de analisten is Ordina vooralsnog niet in staat om het omzetverlies bij bestaande klanten te compenseren met nieuwe klanten. Rabobank vreest daarbij dat de aanhoudende kostenbesparingen en ontslagrondes zullen drukken op het winstpotentieel van Ordina. Voordat de analisten mogelijk positiever worden over het aandeel, willen zij eerst aanwijzingen zien dat het bedrijf herstelt.

SNS Securities verlaagde zijn koersdoel voor Ordina in augustus van €2 naar €1,25, en hield het advies op ‘neutral’. De resultaten lieten zien dat de marktomstandigheden vooralsnog niet verbeteren, aldus de analisten, en daarbij was de omzetdaling veel groter dan voorzien terwijl de nieuwe reorganisatie zijn vruchten nog moet afwerpen.

ING is eind augustus opnieuw gestart met het volgen van Ordina, nadat het aandeel eerder onder herziening was geplaatst. De bank heeft voor het aandeel een houdadvies afgegeven met een koersdoel van €1.

Onevenredig snijden

De al langer tegenvallende resultaten hebben Ordina genoopt om kosten te besparen, maar deze besparingen worden helaas niet over de volle breedte van de organisatie doorgevoerd. Zo werden de salarissen van bestuursvoorzitter Stepan Breedveld en financieel directeur Jolanda Poots-Bijl fors verhoogd, ondanks de gebrekkige communicatie over de misstanden, en ondanks het feit dat ze hun doelen voor 2014 slechts gedeeltelijk hadden gehaald. Het jaarsalaris van Breedveld werd verhoogd van €385.000 naar €440.000. Poots-Bijl ging er €49.500 op vooruit en kwam uit op een jaarsalaris van €396.000. Daarnaast ontvingen de bebestuurders prestatieaandelen (Breedveld 432.715 en Poots-Bijl 316.709) die ze in principe moeten vasthouden tot twee jaar na de toekenning. Het was chiquer geweest als zij van deze beloningen hadden afgezien.

In een eerder stadium verklaarde Ordina dat het lopende besparingsprogramma op jaarbasis een besparing zou moeten opleveren van €6 mln, maar inmiddels verwacht het bedrijf dat dit bedrag zal oplopen tot circa €8 mln per jaar. Een deel hiervan zal nog in 2015 vallen, het overgrote deel komt voor rekening van 2016. De eerste tekenen zijn al zichtbaar. Zo nam de nettoschuld op jaarbasis af van €8 mln tot €6,1 mln eind juni 2015. Mocht de omzet echter onverhoopt verder teruglopen, dan zouden extra kostenbesparingen nodig zijn.