Politieke visie versus feiten en recht

In een recente wetenschappelijke studie van professor Dan Kahan e.a. van Yale blijkt dat onze politieke visie onze meest basale analytische vaardigheden ondermijnt. Met een wetenschappelijk experiment, onder zowel liberalen als conservatieven, werd aangetoond dat politici, net als alle andere mensen overigens, lijden aan de zogeheten de ‘confirmatiebias’, ofwel de neiging om alleen die informatie toe te laten die past bij de visie. Het schokkende was verder dat naarmate het opleidingsniveau hoger lag de confirmatiebias eigenlijk alleen maar sterker werd.

Even vrij vertaald kwam dit doordat hoger opgeleide mensen beter in staat zijn om de (met de visie conflicterende) informatie zodanig te ‘processen’ dat deze toch weer aansluit bij de visie. De uitkomsten zijn eigenlijk samen te vatten in een beroemde quote van de bekende psycholoog Leon Festinger van de Stanford University: ‘een man met een visie is moeilijk te veranderen. Als je zegt het niet met hem eens te zijn, draait hij zijn rug om. Toon hem feiten en getallen en hij stelt je bronnen ter discussie. En als je logica gebruikt dan kan hij je niet volgen.’

De euro: visie botst met feiten

Visie botst dus regelmatig met de feiten en de logica. Een mooi voorbeeld is de euro. De visie van veel politici is dat de euro goed is omdat het de Europeanen dichter bij elkaar brengt (de gemeenschappelijke munt als bindmiddel). Zo kunnen oorlogen, waarvan er zoveel op ons continent zijn geweest, worden voorkomen, althans zo luidt de redenering. De feiten zijn echter anders, zoals ook perfect beschreven in een recent gepubliceerde ‘must read’-studie van medewerkers van de Nationale Bank van Polen.

Zij concluderen: ‘However, contrary to these good intentions [zoals vrede], the euro has turned out to be a serious threat to the project of European integration. Greece, Portugal, Spain, and Italy are trapped in recession and cannot restore their competitiveness by devaluating their currencies. On the other hand, the northern Eurozone countries have to participate in endless bail-outs and have been forced to disregard their values of prudent financial policies. This situation has created a vicious circle of resentment and populism in the southern countries and a revival of nationalistic tendencies in the northern countries, which may ultimately tear Europe apart.

Vele eurofiele politici willen de feiten niet onder ogen zien en vasthouden aan hun ‘prestigeproject’. Erger nog, (wetenschappelijke) discussies over de euro worden stelselmatig door de politieke elite gedwarsboomd, zoals eerder betoogd. 

Over alternatieve oplossingen voor de euro mag niet worden gediscussieerd. In politieke debatten worden media zodanig gemanipuleerd dat de echte economische feiten over de schadelijke gevolgen van de euro in zijn huidige vorm buiten beeld blijven. 

Recht versus feiten

Als de politiek wetten en regels maakt en de politiek zich lang niet altijd met de feiten bezighoudt, dan zou de gevolgtrekking zijn dat wetten en regels ook niet altijd met de feiten overeenkomen. Of deze stelling helemaal klopt laat ik over aan mensen die gespecialiseerd zijn in de regels van de logica. De redenering lijkt echter te kloppen, vooral omdat hij met veel voorbeelden is te onderbouwen. De transactietaks is wellicht het beste voorbeeld van dit moment. Volgens de feiten totaal funest, maar toch gewild door diverse politieke partijen (PvdA en SP bijvoorbeeld).

Nog een voorbeeld: sinds 1 januari 2013 is het verboden te beleggen en investeren in bedrijven die clusterbommen maken. Voor het geval u het nog niet wist, de boete is hoog, maar liefst €500.000. Een dubieuze regel, omdat bedrijven die clusterbommen maken beursgenoteerd zijn en dus door de autoriteiten zijn toegelaten tot het financiële systeem. En waar houdt zo’n verbod op? Wat te doen met een toeleverancier aan een clusterbommenbedrijf? http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/03/21/de-jager-wil-investeringsverbod-clusterbommen-per-1-januari-2013.html

Nu wil het curieuze geval dat een van de grootste producenten van clusterbommen in de wereld Lockeed Martin is. Juist ja, daar bestelt de Nederlandse overheid de Joint Strike Fighter (JSF). Zonder beleggers in Lockeed Martin is er überhaupt geen JSF, hoe rijmt de politiek dit? Even afgezien van de feiten: hoe meer regels je maakt, hoe meer je er blijkbaar in verstrikt kan raken.

Oplossing

Te veel regels hebben is dus een probleem.

Te veel visie ook. Gerard Reve zei ooit: ‘Het beroerde is, dat de twijfel zich veel beter laat verdedigen dan de een of andere visie’. Een mooi voorbeeld van hoe iemand flexibel genoeg is zijn visie aan de feiten aan te passen is de beroemde hedgefondsbeheerder George Soros.

Enkele jaren geleden was hij voor de oplossing van de europroblemen voorstander van vergaande Europese integratie met eurobonds als wondermiddel. Zoals uit een geweldige uitzending van Tegenlicht (hulde!) van afgelopen maandag bleek heeft Soros zijn mening over Europa herzien.http://www.tvgids.nl/programma/15120057/Tegenlicht/

Hij denkt nu meer in lijn met de hierboven genoemde onderzoekers van de Nationale Bank van Polen.

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

In een recente wetenschappelijke studie van professor Dan Kahan e.a. van Yale blijkt dat onze politieke visie onze meest basale analytische vaardigheden ondermijnt. Met een wetenschappelijk experiment, onder zowel liberalen als conservatieven, werd aangetoond dat politici, net als alle andere mensen overigens, lijden aan de zogeheten de ‘confirmatiebias’, ofwel de neiging om alleen die informatie toe te laten die past bij de visie. Het schokkende was verder dat naarmate het opleidingsniveau hoger lag de confirmatiebias eigenlijk alleen maar sterker werd.

Even vrij vertaald kwam dit doordat hoger opgeleide mensen beter in staat zijn om de (met de visie conflicterende) informatie zodanig te ‘processen’ dat deze toch weer aansluit bij de visie. De uitkomsten zijn eigenlijk samen te vatten in een beroemde quote van de bekende psycholoog Leon Festinger van de Stanford University: ‘een man met een visie is moeilijk te veranderen. Als je zegt het niet met hem eens te zijn, draait hij zijn rug om. Toon hem feiten en getallen en hij stelt je bronnen ter discussie. En als je logica gebruikt dan kan hij je niet volgen.’

De euro: visie botst met feiten

Visie botst dus regelmatig met de feiten en de logica. Een mooi voorbeeld is de euro. De visie van veel politici is dat de euro goed is omdat het de Europeanen dichter bij elkaar brengt (de gemeenschappelijke munt als bindmiddel). Zo kunnen oorlogen, waarvan er zoveel op ons continent zijn geweest, worden voorkomen, althans zo luidt de redenering. De feiten zijn echter anders, zoals ook perfect beschreven in een recent gepubliceerde ‘must read’-studie van medewerkers van de Nationale Bank van Polen.

Zij concluderen: ‘However, contrary to these good intentions [zoals vrede], the euro has turned out to be a serious threat to the project of European integration. Greece, Portugal, Spain, and Italy are trapped in recession and cannot restore their competitiveness by devaluating their currencies. On the other hand, the northern Eurozone countries have to participate in endless bail-outs and have been forced to disregard their values of prudent financial policies. This situation has created a vicious circle of resentment and populism in the southern countries and a revival of nationalistic tendencies in the northern countries, which may ultimately tear Europe apart.

Vele eurofiele politici willen de feiten niet onder ogen zien en vasthouden aan hun ‘prestigeproject’. Erger nog, (wetenschappelijke) discussies over de euro worden stelselmatig door de politieke elite gedwarsboomd, zoals eerder betoogd. 

Over alternatieve oplossingen voor de euro mag niet worden gediscussieerd. In politieke debatten worden media zodanig gemanipuleerd dat de echte economische feiten over de schadelijke gevolgen van de euro in zijn huidige vorm buiten beeld blijven. 

Recht versus feiten

Als de politiek wetten en regels maakt en de politiek zich lang niet altijd met de feiten bezighoudt, dan zou de gevolgtrekking zijn dat wetten en regels ook niet altijd met de feiten overeenkomen. Of deze stelling helemaal klopt laat ik over aan mensen die gespecialiseerd zijn in de regels van de logica. De redenering lijkt echter te kloppen, vooral omdat hij met veel voorbeelden is te onderbouwen. De transactietaks is wellicht het beste voorbeeld van dit moment. Volgens de feiten totaal funest, maar toch gewild door diverse politieke partijen (PvdA en SP bijvoorbeeld).

Nog een voorbeeld: sinds 1 januari 2013 is het verboden te beleggen en investeren in bedrijven die clusterbommen maken. Voor het geval u het nog niet wist, de boete is hoog, maar liefst €500.000. Een dubieuze regel, omdat bedrijven die clusterbommen maken beursgenoteerd zijn en dus door de autoriteiten zijn toegelaten tot het financiële systeem. En waar houdt zo’n verbod op? Wat te doen met een toeleverancier aan een clusterbommenbedrijf? http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2012/03/21/de-jager-wil-investeringsverbod-clusterbommen-per-1-januari-2013.html

Nu wil het curieuze geval dat een van de grootste producenten van clusterbommen in de wereld Lockeed Martin is. Juist ja, daar bestelt de Nederlandse overheid de Joint Strike Fighter (JSF). Zonder beleggers in Lockeed Martin is er überhaupt geen JSF, hoe rijmt de politiek dit? Even afgezien van de feiten: hoe meer regels je maakt, hoe meer je er blijkbaar in verstrikt kan raken.

Oplossing

Te veel regels hebben is dus een probleem.

Te veel visie ook. Gerard Reve zei ooit: ‘Het beroerde is, dat de twijfel zich veel beter laat verdedigen dan de een of andere visie’. Een mooi voorbeeld van hoe iemand flexibel genoeg is zijn visie aan de feiten aan te passen is de beroemde hedgefondsbeheerder George Soros.

Enkele jaren geleden was hij voor de oplossing van de europroblemen voorstander van vergaande Europese integratie met eurobonds als wondermiddel. Zoals uit een geweldige uitzending van Tegenlicht (hulde!) van afgelopen maandag bleek heeft Soros zijn mening over Europa herzien.http://www.tvgids.nl/programma/15120057/Tegenlicht/

Hij denkt nu meer in lijn met de hierboven genoemde onderzoekers van de Nationale Bank van Polen.

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.