Zwarte Maandag
Afgelopen vrijdag was het precies 25 jaar geleden dat 'Black Monday' plaatsvond. Nooit eerder verloor de Dow Jones in één dag 22,6 procent. Zwarte Maandag was ook de eerste beurskrach die te wijten was aan de computerhandel.
Op Wall Street zijn de herinneringen aan Black Monday nog altijd springlevend.
Buiten de Verenigde Staten staat de crash van maandag 19 oktober 1987 enkel in het geheugen van ervaren beleggers gegrift.
Voordat je goed en wel kon reageren, noteerden ook in Europa de aandelenmarkten 10 tot 20 procent lager.
De AEX verloor op die bewuste maandag 12 procent.
Al in de ochtend van 19 oktober ontaardde een vloedgolf van verkooporders in regelrechte paniek.
De verkoopopdrachten waren een direct gevolg van het monsterverlies in de week ervoor.
De Dow Jones boekte die vrijdag zijn grootste weekverlies in ruim 40 jaar en dat verlies zette op maandagmorgen de toon bij de opening van de nieuwe handelsweek.
Computer
Op Wall Street was de stemming die vrijdag nerveus, maar niet extreem slecht. In die tijd was het echter gebruikelijk dat banken in het weekend hun posities onder de loep namen en zo nodig bij de volgende opening aandelen verkochten. Het rekenwerk dat hieraan te pas kwam was immens. Dankzij de opkomst van de computer werd niet alleen de implementatie van geavanceerde risicotechnieken een stuk efficiënter, ook de bijbehorende aandelentransacties konden worden geautomatiseerd en sneller worden uitgevoerd.
Met dank aan het grootste weekverlies in decennia resulteerde de combinatie van portefeuilleverzekering en automatische orderuitvoering in de grootste beurskrach ooit. Ook na 19 oktober 1987 crashte een beurs nooit meer dan de Dow Jones op Black Monday.
Om het risico op een heruitgave te verkleinen, werden allerlei maatregelen genomen, waaronder een automatische handelsonderbreking als de beurs in korte tijd hard onderuit gaat. Hoewel de maatregel niet opgewassen is tegen menselijke fouten, was het lange tijd afdoende, totdat de flitskrach plaatsvond.
Flash crash
Op donderdagmiddag 6 mei 2010 verloor en herstelde de Dow Jones in minder dan drie minuten van een vrije val van 9 procent. De trage computers van weleer zijn vervangen door computergestuurde handelprogramma’s en ook bij de zogeheten flash crash lag een tikfout aan de basis van plotse daling. De regelgeving is inmiddels verder aangescherpt, maar daarmee is de kans op een herhaling niet uitgesloten.
De computerhandel is groter dan ooit en daar supersnelle handelrobots in milliseconden zelfstandig orders inleggen, is die kans altijd aanwezig. Tegen een flitskrach kun je als belegger je moeilijk wapenen, een onverklaarbare tijdelijke koersinzinking laat zich niet voorspellen.
Koopkans
Het zou erg toevallig zijn als de Dow Jones vandaag opnieuw hard onderuit gaat. De kans dat dit op korte termijn gebeurd is relatief klein. Hoewel 25 jaar geleden noteerde Wall Street net als nu dicht tegen het hoogste peil ooit, maar toen denderden de markten de week ervoor hard omlaag omdat enkele fiscale voordelen zouden worden geschrapt. De facto een vergelijkbare situatie met de huidige fiscal cliff, de combinatie van belastingverhogingen en lager overheidsuitgaven hangt als het zwaard van Damocles boven de Amerikaanse economie.
De hamvraag is of in het huidige klimaat een volgende Black Monday opnieuw een unieke koopkans zou zijn. De krach van 1987 was extreem, maar in een grafiek van 112 jaar was het niets anders dan een rimpeling in een opgaande weg.
Op Wall Street zijn de herinneringen aan Black Monday nog altijd springlevend.
Buiten de Verenigde Staten staat de crash van maandag 19 oktober 1987 enkel in het geheugen van ervaren beleggers gegrift.
Voordat je goed en wel kon reageren, noteerden ook in Europa de aandelenmarkten 10 tot 20 procent lager.
De AEX verloor op die bewuste maandag 12 procent.
Al in de ochtend van 19 oktober ontaardde een vloedgolf van verkooporders in regelrechte paniek.
De verkoopopdrachten waren een direct gevolg van het monsterverlies in de week ervoor.
De Dow Jones boekte die vrijdag zijn grootste weekverlies in ruim 40 jaar en dat verlies zette op maandagmorgen de toon bij de opening van de nieuwe handelsweek.
Computer
Op Wall Street was de stemming die vrijdag nerveus, maar niet extreem slecht. In die tijd was het echter gebruikelijk dat banken in het weekend hun posities onder de loep namen en zo nodig bij de volgende opening aandelen verkochten. Het rekenwerk dat hieraan te pas kwam was immens. Dankzij de opkomst van de computer werd niet alleen de implementatie van geavanceerde risicotechnieken een stuk efficiënter, ook de bijbehorende aandelentransacties konden worden geautomatiseerd en sneller worden uitgevoerd.
Met dank aan het grootste weekverlies in decennia resulteerde de combinatie van portefeuilleverzekering en automatische orderuitvoering in de grootste beurskrach ooit. Ook na 19 oktober 1987 crashte een beurs nooit meer dan de Dow Jones op Black Monday.
Om het risico op een heruitgave te verkleinen, werden allerlei maatregelen genomen, waaronder een automatische handelsonderbreking als de beurs in korte tijd hard onderuit gaat. Hoewel de maatregel niet opgewassen is tegen menselijke fouten, was het lange tijd afdoende, totdat de flitskrach plaatsvond.
Flash crash
Op donderdagmiddag 6 mei 2010 verloor en herstelde de Dow Jones in minder dan drie minuten van een vrije val van 9 procent. De trage computers van weleer zijn vervangen door computergestuurde handelprogramma’s en ook bij de zogeheten flash crash lag een tikfout aan de basis van plotse daling. De regelgeving is inmiddels verder aangescherpt, maar daarmee is de kans op een herhaling niet uitgesloten.
De computerhandel is groter dan ooit en daar supersnelle handelrobots in milliseconden zelfstandig orders inleggen, is die kans altijd aanwezig. Tegen een flitskrach kun je als belegger je moeilijk wapenen, een onverklaarbare tijdelijke koersinzinking laat zich niet voorspellen.
Koopkans
Het zou erg toevallig zijn als de Dow Jones vandaag opnieuw hard onderuit gaat. De kans dat dit op korte termijn gebeurd is relatief klein. Hoewel 25 jaar geleden noteerde Wall Street net als nu dicht tegen het hoogste peil ooit, maar toen denderden de markten de week ervoor hard omlaag omdat enkele fiscale voordelen zouden worden geschrapt. De facto een vergelijkbare situatie met de huidige fiscal cliff, de combinatie van belastingverhogingen en lager overheidsuitgaven hangt als het zwaard van Damocles boven de Amerikaanse economie.
De hamvraag is of in het huidige klimaat een volgende Black Monday opnieuw een unieke koopkans zou zijn. De krach van 1987 was extreem, maar in een grafiek van 112 jaar was het niets anders dan een rimpeling in een opgaande weg.
Ivan Snurer
Ivan Snurer (1965) studeerde in Brussel autotechnieken aan de Hogeschool voor Wetenschap en Kunst. Bij Volvo Cars was hij als productingenieur en later als kwaliteitsingenieur nauw betrokken bij de ontwikkeling en de assemblage van de Volvo 400-reeks in Born. Via een omweg in de Europese nucleaire industrie kwam hij medio jaren negentig terecht in de financiële wereld, nadat hij aan Nyenrode Business Universiteit zijn MBA-titel had behaald en zich aan de Erasmus Universiteit Rotterdam had verdiept in quantitative finance. Snurer publiceert sinds eind jaren negentig met enige regelmaat in de Belgische en Nederlandse financiële pers en schrijft sinds 2002 voor Beleggers Belangen. Hij is directeur van Quantalytica, een onafhankelijk adviesbureau dat onderzoek verricht naar de efficiëntie van beleggingsstrategieën en selectiemethodieken.