Risicopremie aandelen weer boven 6%

De premie voor aandelenrisico, in jargon ook wel de ERP (Equity Risk Premium) genoemd wordt door iedereen gebruikt in de financiële wereld, al zullen de meeste particuliere beleggers er wellicht geen weet van hebben. Maar iemand die bijvoorbeeld zijn aandelen verkoopt, omdat hij denkt dat ze te veel zijn gestegen, zegt impliciet dat hij denkt dat de risico’s zullen toenemen.

Professionals gebruiken de ERP meer expliciet. Consultants die bijvoorbeeld strategische assetallocaties moeten uitrekenen voor bijvoorbeeld pensioenfondsen gebruiken een inschatting van de ERP in hun model. Hoe hoger zij de ERP inschatten, hoe meer aandelen er in de portefeuille zouden moeten komen.

De hoogte van de ERP wordt globaal door vier factoren bepaald: 1. de risicobereidheid van beleggers (hoe risicoaverser, hoe hoger de premie en vice versa), 2. de economische onwikkelingen (hoe onzekerder, hoe hoger de premie en vice versa), 3. informatie (hoe onbetrouwbaarder de informatie, hoe hoger de premie en vice versa) en 4. de angst voor catastrofes (hoe hoger de angst, hoe hoger de premie en vice versa).

Het vaststellen van de ERP vindt globaal op basis van drie manieren plaats. De eerste manier is gewoon vragen aan beleggers en analisten wat zij denken dat aandelen aan rendement moeten geven boven de risicovrije rente. Door verschillende partijen worden zogenaamde ‘surveys’ uitgevoerd. Merrill Lynch deed dat begin 2012 en uit hun onderzoek kwam dat portefeuillebeheerders verwachten dat aandelen 4,08% premie zouden moeten geven.

Een survey van Harvey en Graham leverde een ERP op van 3,5%. Professor Aswath Damodaran, professor Finance van de Universiteit van New York en algemeen erkend als de ERP-kenner in de wereld, vertrouwt surveys niet. Mensen hebben namelijk de neiging trends uit het verleden door te trekken.

Een tweede manier om de ERP te bepalen is het bestuderen van het verleden. Wat hebben aandelen in de tijd nu meer opgeleverd dan zeg de T-bills (3-maands staatsleningen). In de VS kom je dan op basis van meer dan 200 jaar historie op 4,10% uit. Maar dit percentage fluctueert enorm afhankelijk van naar welke subperiode we kijken. Eigenlijk zegt een historisch percentage niet zoveel, omdat de toekomst altijd weer anders zal zijn. Over wat langere subperioden (tien jaar of meer) komt het overigens zelden voor dat de ERP lager is dan 2%.

Tot slot de derde methode, die van de impliciete ERP. De ERP wordt hier herleid uit de verwachte kasstromen van de bedrijven en de beurskoersen. We weten de kasstromen (althans die kunnen we inschatten) en de beurskoersen, dan weten we ook tegen welk percentage die kasstromen contant worden gemaakt door de markt. Zie hier de impliciete ERP.

Damodaran heeft uitgerekend dat de impliciete ERP van een hoge correlatie heeft met het aandelenrendement in de toekomst (groter dan 70%). De andere twee vormen van de ERP werken veel minder goed als voorspeller. De historische ERP is volgens Damodaran zelfs negatief gecorreleerd met de toekomst. Natuurlijk is ook de impliciete ERP niet perfect. Een probleem is de inschatting van de toekomstige kasstromen van bedrijven. Vaak komt de input daarvoor van analisten en die staan bekend om hun optimisme.

In onderstaande grafiek die Damodaran recent plaatste op zijn website staat de impliciete ERP, door hem berekend, afgebeeld vanaf 1980 (blauwgeblokte lijn). Hoe hoger hij staat, hoe beter dat zou moeten zijn voor de toekomstige aandelenrendementen. Een hoge stand (van bijna 6%) werd bereikt begin jaren tachtig (niet geheel toevallig het begin van de laatste grote bullmarkt in aandelen).

Tijdens de kredietcrisis in 2008 reikte de impliciete ERP zelfs tot boven de 6%. Begin 2012 zijn we weer boven de 6% uitgekomen. De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat beleggers nu net zoveel premie eisen als op de andere twee ultieme koopmomenten die we de afgelopen ruim dertig jaar hebben gezien. Geloof het of niet.

Harry Geels is directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

De premie voor aandelenrisico, in jargon ook wel de ERP (Equity Risk Premium) genoemd wordt door iedereen gebruikt in de financiële wereld, al zullen de meeste particuliere beleggers er wellicht geen weet van hebben. Maar iemand die bijvoorbeeld zijn aandelen verkoopt, omdat hij denkt dat ze te veel zijn gestegen, zegt impliciet dat hij denkt dat de risico’s zullen toenemen.

Professionals gebruiken de ERP meer expliciet. Consultants die bijvoorbeeld strategische assetallocaties moeten uitrekenen voor bijvoorbeeld pensioenfondsen gebruiken een inschatting van de ERP in hun model. Hoe hoger zij de ERP inschatten, hoe meer aandelen er in de portefeuille zouden moeten komen.

De hoogte van de ERP wordt globaal door vier factoren bepaald: 1. de risicobereidheid van beleggers (hoe risicoaverser, hoe hoger de premie en vice versa), 2. de economische onwikkelingen (hoe onzekerder, hoe hoger de premie en vice versa), 3. informatie (hoe onbetrouwbaarder de informatie, hoe hoger de premie en vice versa) en 4. de angst voor catastrofes (hoe hoger de angst, hoe hoger de premie en vice versa).

Het vaststellen van de ERP vindt globaal op basis van drie manieren plaats. De eerste manier is gewoon vragen aan beleggers en analisten wat zij denken dat aandelen aan rendement moeten geven boven de risicovrije rente. Door verschillende partijen worden zogenaamde ‘surveys’ uitgevoerd. Merrill Lynch deed dat begin 2012 en uit hun onderzoek kwam dat portefeuillebeheerders verwachten dat aandelen 4,08% premie zouden moeten geven.

Een survey van Harvey en Graham leverde een ERP op van 3,5%. Professor Aswath Damodaran, professor Finance van de Universiteit van New York en algemeen erkend als de ERP-kenner in de wereld, vertrouwt surveys niet. Mensen hebben namelijk de neiging trends uit het verleden door te trekken.

Een tweede manier om de ERP te bepalen is het bestuderen van het verleden. Wat hebben aandelen in de tijd nu meer opgeleverd dan zeg de T-bills (3-maands staatsleningen). In de VS kom je dan op basis van meer dan 200 jaar historie op 4,10% uit. Maar dit percentage fluctueert enorm afhankelijk van naar welke subperiode we kijken. Eigenlijk zegt een historisch percentage niet zoveel, omdat de toekomst altijd weer anders zal zijn. Over wat langere subperioden (tien jaar of meer) komt het overigens zelden voor dat de ERP lager is dan 2%.

Tot slot de derde methode, die van de impliciete ERP. De ERP wordt hier herleid uit de verwachte kasstromen van de bedrijven en de beurskoersen. We weten de kasstromen (althans die kunnen we inschatten) en de beurskoersen, dan weten we ook tegen welk percentage die kasstromen contant worden gemaakt door de markt. Zie hier de impliciete ERP.

Damodaran heeft uitgerekend dat de impliciete ERP van een hoge correlatie heeft met het aandelenrendement in de toekomst (groter dan 70%). De andere twee vormen van de ERP werken veel minder goed als voorspeller. De historische ERP is volgens Damodaran zelfs negatief gecorreleerd met de toekomst. Natuurlijk is ook de impliciete ERP niet perfect. Een probleem is de inschatting van de toekomstige kasstromen van bedrijven. Vaak komt de input daarvoor van analisten en die staan bekend om hun optimisme.

In onderstaande grafiek die Damodaran recent plaatste op zijn website staat de impliciete ERP, door hem berekend, afgebeeld vanaf 1980 (blauwgeblokte lijn). Hoe hoger hij staat, hoe beter dat zou moeten zijn voor de toekomstige aandelenrendementen. Een hoge stand (van bijna 6%) werd bereikt begin jaren tachtig (niet geheel toevallig het begin van de laatste grote bullmarkt in aandelen).

Tijdens de kredietcrisis in 2008 reikte de impliciete ERP zelfs tot boven de 6%. Begin 2012 zijn we weer boven de 6% uitgekomen. De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat beleggers nu net zoveel premie eisen als op de andere twee ultieme koopmomenten die we de afgelopen ruim dertig jaar hebben gezien. Geloof het of niet.

Harry Geels is directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.