Stijging VIX zegt niks
De ‘angstbarometer’ VIX noteert op historisch lage niveaus, maar zit weer in de lift. De recente doorbraak van de grens van 15 wordt door ‘experts’ als een koopmoment voor de VIX gezien en dus een verkoopsignaal voor aandelen. Wie daarop handelt kan bedrogen uitkomen.
De VIX is het tickersymbool van de Chicago Board Options Exchange Market Volatility Index. Deze index probeert de beweeglijkheid (volatiliteit) van de Amerikaanse S&P 500 aandelenindex voor de komende 30 dagen te meten.
Deze verwachte beweeglijkheid wordt afgeleid uit de call en putprijzen op de S&P 500. Het gaat hier om de zogeheten 'impliedvolatility'.
Zijn de verwachte koersbewegingen hoog, dan stijgt deze volatiliteitspremie in opties. Dit heeft een opwaartse druk op de prijzen van puts en calls.
Dat is niet onlogisch omdat bij grote koersbewegingen van de onderliggende waarde de kans toeneemt dat de optie ‘in-the-money’ raakt, oftewel waarde krijgt.
De VIX is laag
Ondanks alle onrust in de wereld is de VIX de laatste tijd alleen maar gedaald. Uiteindelijk tot een niveau van 13,66 op 15 maart, het laagste niveau sinds juni 2007, de vooravond van de kredietcrisis en de crash op de aandelenmarkten.
Een lage VIX zegt niets meer of minder dan dat beleggers het risico op zowel een stevige koersdaling als een fikse stijging beperkt achten.
Dat lijkt niet geheel onterecht. De Amerikaanse economie doet het niet geweldig, maar ook niet dramatisch slecht. Bovendien is er altijd nog ‘helicopter Ben’ Bernanke, die met wat extra liquiditeit een bodem kan leggen.
Zichzelf versterkend effect
Een dalende VIX kan ook een zichzelf versterkend effect laten zien. Het zou voor beleggers een signaal kunnen zijn dat put opties relatief goedkoop zijn, waardoor meer mensen zich gaan indekken tegen koersdalingen op de aandelenmarkt.
De noodzaak om aandelen te verkopen in mindere tijden dan af. Beleggers verwachten misschien daardoor relatief weinig paniek, resulterend in een verdere daling van de VIX.
Lage call prijzen kunnen er voor zorgen dat er meer calls geschreven moeten worden om een bepaald bedrag aan premie te ontvangen. Ook dat kan de VIX onder druk zetten.
Verder lijkt er ook gewoon sprake van een gewenningsproces ten aanzien van slecht economisch nieuws tot uiting komende in geringere verwachte koersuitslagen.
De VIX loopt ineens flink op
‘Kenners” wijzen er al enkele dagen op de stijging van de VIX. Sinds het dieptepunt is de graadmeter een kwart gestegen tot boven de 15, wat zou duiden op naderend onheil.
Naast de stijgende VIX blijkt er ook relatief veel vraag naar put-opties, wat een signaal kan zijn dat beleggers zich indekken tegen onrust op de beurs.
Nuancering gewenst
Het mag allemaal zo zijn, maar een stijgende VIX betekent letterlijk dat beleggers meer beweging op de beurs voorzien. Dat kan ook een opgaande koersreactie impliceren.
Want stel dat de stijging van de VIX inderdaad verhult dat beleggers een stevig herstel verwachten. Dat kan, want in dat geval zijn weinig beleggers bereid call opties te schrijven (het opwaartse potentieel van het aandelenbezit wordt daardoor immers afgekapt), tenzij daar een fikse premie mee wordt opgestreken.
Kopers van calls zijn op hun beurs uitsluitend bereid een dergelijke hoge premie te betalen inden zij een behoorlijke koersstijging voorzien.
Een soortgelijke redenering kan gemaakt worden voor een voorziene koersdaling.
Angst slechte raadgever
Wie nu bang is voor een koersdaling en puur vanwege de stijging van de VIX zijn aandelen verkoopt kan dus best een grote koersstijging mislopen.
De VIX is het tickersymbool van de Chicago Board Options Exchange Market Volatility Index. Deze index probeert de beweeglijkheid (volatiliteit) van de Amerikaanse S&P 500 aandelenindex voor de komende 30 dagen te meten.
Deze verwachte beweeglijkheid wordt afgeleid uit de call en putprijzen op de S&P 500. Het gaat hier om de zogeheten 'impliedvolatility'.
Zijn de verwachte koersbewegingen hoog, dan stijgt deze volatiliteitspremie in opties. Dit heeft een opwaartse druk op de prijzen van puts en calls.
Dat is niet onlogisch omdat bij grote koersbewegingen van de onderliggende waarde de kans toeneemt dat de optie ‘in-the-money’ raakt, oftewel waarde krijgt.
De VIX is laag
Ondanks alle onrust in de wereld is de VIX de laatste tijd alleen maar gedaald. Uiteindelijk tot een niveau van 13,66 op 15 maart, het laagste niveau sinds juni 2007, de vooravond van de kredietcrisis en de crash op de aandelenmarkten.
Een lage VIX zegt niets meer of minder dan dat beleggers het risico op zowel een stevige koersdaling als een fikse stijging beperkt achten.
Dat lijkt niet geheel onterecht. De Amerikaanse economie doet het niet geweldig, maar ook niet dramatisch slecht. Bovendien is er altijd nog ‘helicopter Ben’ Bernanke, die met wat extra liquiditeit een bodem kan leggen.
Zichzelf versterkend effect
Een dalende VIX kan ook een zichzelf versterkend effect laten zien. Het zou voor beleggers een signaal kunnen zijn dat put opties relatief goedkoop zijn, waardoor meer mensen zich gaan indekken tegen koersdalingen op de aandelenmarkt.
De noodzaak om aandelen te verkopen in mindere tijden dan af. Beleggers verwachten misschien daardoor relatief weinig paniek, resulterend in een verdere daling van de VIX.
Lage call prijzen kunnen er voor zorgen dat er meer calls geschreven moeten worden om een bepaald bedrag aan premie te ontvangen. Ook dat kan de VIX onder druk zetten.
Verder lijkt er ook gewoon sprake van een gewenningsproces ten aanzien van slecht economisch nieuws tot uiting komende in geringere verwachte koersuitslagen.
De VIX loopt ineens flink op
‘Kenners” wijzen er al enkele dagen op de stijging van de VIX. Sinds het dieptepunt is de graadmeter een kwart gestegen tot boven de 15, wat zou duiden op naderend onheil.
Naast de stijgende VIX blijkt er ook relatief veel vraag naar put-opties, wat een signaal kan zijn dat beleggers zich indekken tegen onrust op de beurs.
Nuancering gewenst
Het mag allemaal zo zijn, maar een stijgende VIX betekent letterlijk dat beleggers meer beweging op de beurs voorzien. Dat kan ook een opgaande koersreactie impliceren.
Want stel dat de stijging van de VIX inderdaad verhult dat beleggers een stevig herstel verwachten. Dat kan, want in dat geval zijn weinig beleggers bereid call opties te schrijven (het opwaartse potentieel van het aandelenbezit wordt daardoor immers afgekapt), tenzij daar een fikse premie mee wordt opgestreken.
Kopers van calls zijn op hun beurs uitsluitend bereid een dergelijke hoge premie te betalen inden zij een behoorlijke koersstijging voorzien.
Een soortgelijke redenering kan gemaakt worden voor een voorziene koersdaling.
Angst slechte raadgever
Wie nu bang is voor een koersdaling en puur vanwege de stijging van de VIX zijn aandelen verkoopt kan dus best een grote koersstijging mislopen.
Peter Schutte
Peter Schutte (1969), econoom met afstudeerrichting monetaire economie, is sinds 1996 werkzaam in de financiële journalistiek. In deze hoedanigheid heeft hij zich altijd beziggehouden met het geven van aandelenadviezen. Sinds 2011 werkt hij op freelancebasis voor Beleggers Belangen, waarvoor hij actief bedrijven in de transport- en logistieke sector volgt. Peter is verder gespecialiseerd in Nederlandse small- en midcaps, waarvan hij regelmatig bestuurders interviewt. Daarnaast schrijft hij over macro-economische en monetaire ontwikkelingen. Peter is zelf een actief belegger, iets wat hij als een voorwaarde beschouwt voor het geven van goede beleggingsadviezen. Ook in zijn eigen beleggingen legt hij de nadruk op Nederlandse small- en midcaps.