Moralistisch beleggen

Toen ik laatst, nadat  de MH17 was neergehaald (Foto: Matthijs H), een analyse gaf van de Russische aandelenmarkt, werd ik via social media direct beticht van onethisch gedrag. Nederland is, zo bleek maar weer, een land vol dominees en moraalridders. Zedenpreken en beleggen gaan echter heel moeilijk samen.

In Nederland is ten aanzien van de sancties tegen Rusland en de vervolgens door Rusland genomen tegensancties een heus debat losgebarsten tussen de dominees en koopmannen. De dominees rechtvaardigen de sancties en pleiten in veel gevallen voor nog meer maatregelen. Poetin zou een gevaarlijk man zijn en de aanslag op de MH17 op zijn geweten hebben.

Aan de andere kant staan de koopmannen, die stellen dat sancties vaak contraproductief uitpakken, het conflict alleen maar kunnen verhevigen en ronduit geld en banen kosten. Het is lastig een standpunt over de controverse tussen de dominee en de koopman in te nemen, vooral omdat de ramp zo dichtbij is gekomen (ook bij mij, een volle neef zat op de vlucht).

Scheidslijn is lastig te trekken\

Toen ik beweerde dat Russische aandelen goedkoop waren en mogelijk voor contrair denkende langetermijnbeleggers interessant konden zijn, moest ik, vooral na het onfortuin in mijn familie, wel even slikken toen moraalridders het op mij gemunt hadden. Ik zou onethisch bezig zijn geweest. De vraag over Rusland beantwoordde ik overigens in een interview als beleggingsprofessional, niet als dominee of koopman.

• Bekijk het bewuste interview op Telegraaf-tv.

Zedenpreken en beleggen gaan heel moeilijk samen. Als je bijvoorbeeld vindt dat je niet in Rusland mag beleggen, mag je dan wel beleggen in bedrijven die groot zakendoen met Rusland, zoals Unilever, Heineken, Nutreco, Van Oord, Boskalis, Shell, Philips en ING? Of producten kopen van dergelijke bedrijven? Scheidslijnen zijn moeilijk te trekken.

Nog meer uitdagingen voor moraalridders

En mag je dan ook niet beleggen in China? Daar kunnen we ook boeken met misstanden over vol schrijven. And what about Uncle Sam? Hebben de VS geen wapens geleverd aan allerlei vage regimes? En wacht eens even: viel dat land niet Irak binnen op gefingeerd bewijs dat dit land chemische wapens zou hebben?

Nog een leuke uitdaging voor de moraalridders (en zomaar een voorbeeld uit een lange lijst): Apple. Wie heeft er geen product van ze? Apple produceert hoofdzakelijk in China, waarbij veel productiemedewerkers zo’n 14 uur per dag staand moeten werken, tegen een in onze ogen uiterst laag salaris. Bovendien maakt Apple gewiekst gebruik van allerlei belastingparadijzen, waardoor het concern bijna geen belasting betaalt.

Nog even terug naar Rusland

Het klopt dat Rusland de Krim geannexeerd heeft. China deed zoiets eerder met Tibet. Het klopt dat Rusland rebellen in Oekraïne ondersteunt. De VS ondersteunen nu de Koerden tegen IS. Maar het is lastig oordelen te vellen. Poetin is bijvoorbeeld tot het bot uitgedaagd door de EU, die alle buurlanden en voormalige Sovjet-republieken waar veel Russen wonen, als handelspartners voor zijn ogen wegkapen. Zo heeft de EU geen middelen geschuwd om Letland bij de EU te trekken (link naar De Dagelijkse Standaard).

En wat dacht u van de actie van Guy Verhofstadt en Hans van Baalen om in Kiev op de barricaden te klimmen en allerlei onverantwoordelijke beloften aan het Oekraïense volk te doen? (link naar De Dagelijkse Standaard) Het is niet zwart of wit, of goed of kwaad. Mijn vader zei altijd: ‘moraalridders hebben vaak een dubbele moraal.’ Daarom is mijn standpunt: zolang het wettelijk mag, moet ik in ieder bedrijf of land kunnen beleggen.

Ja, zelfs wapenbedrijven!

Veel beleggers willen niet in wapenbedrijven beleggen. Dat is hun goed recht. Iedereen moet dat voor zichzelf uitmaken. We leven in een vrij land. Als mijn klanten ze willen uitsluiten, prima. Dat regelen we. Maar dit soort bedrijven bestaat wel. Er werken mensen en toeleveranciers verdienen aan ze. Ze betalen belasting ten ons aller bate. Als ze op de beurs staan worden beursfees en toezichtkosten afgedragen. Mijn standpunt: als je er niet in zou mogen beleggen, zouden dit soort bedrijven ook niet een onderdeel van onze maatschappij moeten zijn.

Helemaal lastig is de discussie over bedrijven die clusterbommen maken. Dergelijke bedrijven zijn zelfs in een aantal landen (waaronder Nederland) verboden terrein voor beleggers. Maar wist u: Nederland bestelt de JSF bij Lockheed Martin, een van de grootste producenten van clusterbommen. Over dubbele moraal gesproken!

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij T&E Inmaxxa Vermogensbeheer (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

Toen ik laatst, nadat  de MH17 was neergehaald (Foto: Matthijs H), een analyse gaf van de Russische aandelenmarkt, werd ik via social media direct beticht van onethisch gedrag. Nederland is, zo bleek maar weer, een land vol dominees en moraalridders. Zedenpreken en beleggen gaan echter heel moeilijk samen.

In Nederland is ten aanzien van de sancties tegen Rusland en de vervolgens door Rusland genomen tegensancties een heus debat losgebarsten tussen de dominees en koopmannen. De dominees rechtvaardigen de sancties en pleiten in veel gevallen voor nog meer maatregelen. Poetin zou een gevaarlijk man zijn en de aanslag op de MH17 op zijn geweten hebben.

Aan de andere kant staan de koopmannen, die stellen dat sancties vaak contraproductief uitpakken, het conflict alleen maar kunnen verhevigen en ronduit geld en banen kosten. Het is lastig een standpunt over de controverse tussen de dominee en de koopman in te nemen, vooral omdat de ramp zo dichtbij is gekomen (ook bij mij, een volle neef zat op de vlucht).

Scheidslijn is lastig te trekken\

Toen ik beweerde dat Russische aandelen goedkoop waren en mogelijk voor contrair denkende langetermijnbeleggers interessant konden zijn, moest ik, vooral na het onfortuin in mijn familie, wel even slikken toen moraalridders het op mij gemunt hadden. Ik zou onethisch bezig zijn geweest. De vraag over Rusland beantwoordde ik overigens in een interview als beleggingsprofessional, niet als dominee of koopman.

• Bekijk het bewuste interview op Telegraaf-tv.

Zedenpreken en beleggen gaan heel moeilijk samen. Als je bijvoorbeeld vindt dat je niet in Rusland mag beleggen, mag je dan wel beleggen in bedrijven die groot zakendoen met Rusland, zoals Unilever, Heineken, Nutreco, Van Oord, Boskalis, Shell, Philips en ING? Of producten kopen van dergelijke bedrijven? Scheidslijnen zijn moeilijk te trekken.

Nog meer uitdagingen voor moraalridders

En mag je dan ook niet beleggen in China? Daar kunnen we ook boeken met misstanden over vol schrijven. And what about Uncle Sam? Hebben de VS geen wapens geleverd aan allerlei vage regimes? En wacht eens even: viel dat land niet Irak binnen op gefingeerd bewijs dat dit land chemische wapens zou hebben?

Nog een leuke uitdaging voor de moraalridders (en zomaar een voorbeeld uit een lange lijst): Apple. Wie heeft er geen product van ze? Apple produceert hoofdzakelijk in China, waarbij veel productiemedewerkers zo’n 14 uur per dag staand moeten werken, tegen een in onze ogen uiterst laag salaris. Bovendien maakt Apple gewiekst gebruik van allerlei belastingparadijzen, waardoor het concern bijna geen belasting betaalt.

Nog even terug naar Rusland

Het klopt dat Rusland de Krim geannexeerd heeft. China deed zoiets eerder met Tibet. Het klopt dat Rusland rebellen in Oekraïne ondersteunt. De VS ondersteunen nu de Koerden tegen IS. Maar het is lastig oordelen te vellen. Poetin is bijvoorbeeld tot het bot uitgedaagd door de EU, die alle buurlanden en voormalige Sovjet-republieken waar veel Russen wonen, als handelspartners voor zijn ogen wegkapen. Zo heeft de EU geen middelen geschuwd om Letland bij de EU te trekken (link naar De Dagelijkse Standaard).

En wat dacht u van de actie van Guy Verhofstadt en Hans van Baalen om in Kiev op de barricaden te klimmen en allerlei onverantwoordelijke beloften aan het Oekraïense volk te doen? (link naar De Dagelijkse Standaard) Het is niet zwart of wit, of goed of kwaad. Mijn vader zei altijd: ‘moraalridders hebben vaak een dubbele moraal.’ Daarom is mijn standpunt: zolang het wettelijk mag, moet ik in ieder bedrijf of land kunnen beleggen.

Ja, zelfs wapenbedrijven!

Veel beleggers willen niet in wapenbedrijven beleggen. Dat is hun goed recht. Iedereen moet dat voor zichzelf uitmaken. We leven in een vrij land. Als mijn klanten ze willen uitsluiten, prima. Dat regelen we. Maar dit soort bedrijven bestaat wel. Er werken mensen en toeleveranciers verdienen aan ze. Ze betalen belasting ten ons aller bate. Als ze op de beurs staan worden beursfees en toezichtkosten afgedragen. Mijn standpunt: als je er niet in zou mogen beleggen, zouden dit soort bedrijven ook niet een onderdeel van onze maatschappij moeten zijn.

Helemaal lastig is de discussie over bedrijven die clusterbommen maken. Dergelijke bedrijven zijn zelfs in een aantal landen (waaronder Nederland) verboden terrein voor beleggers. Maar wist u: Nederland bestelt de JSF bij Lockheed Martin, een van de grootste producenten van clusterbommen. Over dubbele moraal gesproken!

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij T&E Inmaxxa Vermogensbeheer (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.