Correctie logisch en verwacht

Dat er een correctie in aandelen zou komen was logisch. Het was alleen even wachten op een aanleiding om winst te nemen. De beurzen (althans die van de ontwikkelde landen) hadden in 2013 namelijk uitstekend gepresteerd en dan komt een moment dat er winstnemingen gaan plaatsvinden. Zoals betoogd in deze column van 30 december waren wel erg veel analisten positief over (in dit geval Amerikaanse) aandelen, hetgeen meestal een contra-indicator is.

Aandelen versus obligaties: ‘the battle’ (2)

De verwachtingen over de bedrijfscijfers waren wel erg hoog gespannen. Het actuele cijferseizoen. dat toe nu toe de nodige negatieve verrassingen heeft opgeleverd, speelt een rol bij de huidige correctie. Toch gooien de media het vooral over een andere boeg, namelijk de opkomende markten en dan vooral de dalingen van diverse valuta’s aldaar.

Drie problemen voor opkomende markten

In de opkomende markten spelen nu drie problemen tegelijkertijd. Ten eerste de politieke onrust in bepaalde landen (Turkije, Thailand, Brazilië en Argentinië, overigens om uiteenlopende redenen). Daarnaast zou, althans volgens de media, de hapering in de groei van China problemen geven, vooral bij de opkomende markten die altijd flink (grondstoffen) naar China geëxporteerd hebben. Verder speelt de tapering een belangrijke rol. De overvloedige hoeveelheid dollars vond de laatste jaren onder andere zijn weg naar de opkomende markten (vooral naar de obligaties uit de opkomende markten). Dat wordt nu minder.

Het argument over China is het minst overtuigend. China groeit namelijk nog altijd met relatief zeer hoge percentages, al liggen die lager dan we gewend zijn. Natuurlijk zal de groeivertraging invloed hebben op grondstoffenlanden zoals Brazilië en Zuid-Afrika, maar China zou geen rol moeten spelen bij landen als Turkije, Oekraïne en Argentinië. En gek genoeg heeft een land dat juist erg van zijn export naar China afhankelijk is, een van de beste presterende aandelenmarkten dit jaar: Indonesië. Dit ondanks de recente daling; in lokale valuta staat Indonesië nog steeds hoger dan het slot van vorig jaar.

Jakarta Stock Exchange (bron: Stockcube)

Analisten menen dat Indonesië goed gereageerd heeft op de tapering, door subsidies op brandstoffen flink te verkleinen en de staatsschuld laag te houden. Een land als Brazilië heeft weinig hervormingen gedaan. Zo zie je maar: bij beleggen in opkomende markten is het belangrijk selectief (en actief) te zijn.

Opkomende versus ontwikkelde markten

De zeer divergente ontwikkelingen van de diverse landen en regio’s in de wereld vormen een van de thema’s van de laatste twee jaar. Tot enige jaren geleden leken alle regio’s in de wereld steeds meer naar elkaar toe te groeien (ook wel de koppeling genoemd). Maar dit lijkt voorbij. Er zijn niet alleen grote verschillen tussen de diverse typen landen (ontwikkelde, opkomende en ‘frontier’ landen). Ook binnen de regio’s zijn grote verschillen ontstaan.

Kijk naar de prestaties van de Amerikaanse en Duitse beurzen versus die van de PIIGS-landen. Ook binnen de opkomende en frontier-markten zijn er grote onderlinge verschillen. Het daarom lastig iets algemeens over de beurzen te zeggen. Een van de grootste mispercepties die de media begin dit jaar hebben gecreëerd is dat 2013 een goed beleggingsjaar was. Dat was 2013 juist niet. Kijkend naar het rendement van de wereldportefeuille (ook bestaande uit obligaties, vastgoed en grondstoffen van alle landen van de wereld) lag 2013 (ver) onder het gemiddelde. Maar dit terzijde.

Waarderingen bieden geen houvast

De fundamentele waarderingen bieden de belegger nu helaas weinig houvast. Er zijn ontwikkelde landen die duur, en ontwikkelde landen die goedkoop zijn. Hetzelfde kan gezegd worden van de opkomende markten. Zie onderstaand een figuur met de SCAPE’s (Sector & Cyclical Adjusted Price Earnings, zeg maar de langetermijngemiddelden van de koers-winstverhoudingen, waarbij een correctie wordt gedaan voor de sectorsamenstellingen in de verschillende landen). Gemiddeld gesproken kunnen we wel zeggen dat opkomende markten goedkoper zijn dan ontwikkelde markten. Rusland lijkt extreem goedkoop, met een SCAPE van onder de 5.

Technisch beeld: opwaarts en zijwaarts

Gelukkig zitten de ontwikkelde markten nog steeds in een opwaartse trend. Er is nu sprake van een correctie binnen de uptrend. Dergelijke correcties zouden we eigenlijk moeten benutten om bij te kopen. Opkomende markten zitten in een zijwaartse beweging. Daar moeten we eerst wachten op een uitbraak. Pas bij een uitbraak naar boven (uit het zijwaartse kanaal, zie onderstaande figuur) kunnen we opkomende markten weer een ‘overweging’ in de portefeuille geven.

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij T&E Inmaxxa Vermogensbeheer in Utrecht (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

Dat er een correctie in aandelen zou komen was logisch. Het was alleen even wachten op een aanleiding om winst te nemen. De beurzen (althans die van de ontwikkelde landen) hadden in 2013 namelijk uitstekend gepresteerd en dan komt een moment dat er winstnemingen gaan plaatsvinden. Zoals betoogd in deze column van 30 december waren wel erg veel analisten positief over (in dit geval Amerikaanse) aandelen, hetgeen meestal een contra-indicator is.

Aandelen versus obligaties: ‘the battle’ (2)

De verwachtingen over de bedrijfscijfers waren wel erg hoog gespannen. Het actuele cijferseizoen. dat toe nu toe de nodige negatieve verrassingen heeft opgeleverd, speelt een rol bij de huidige correctie. Toch gooien de media het vooral over een andere boeg, namelijk de opkomende markten en dan vooral de dalingen van diverse valuta’s aldaar.

Drie problemen voor opkomende markten

In de opkomende markten spelen nu drie problemen tegelijkertijd. Ten eerste de politieke onrust in bepaalde landen (Turkije, Thailand, Brazilië en Argentinië, overigens om uiteenlopende redenen). Daarnaast zou, althans volgens de media, de hapering in de groei van China problemen geven, vooral bij de opkomende markten die altijd flink (grondstoffen) naar China geëxporteerd hebben. Verder speelt de tapering een belangrijke rol. De overvloedige hoeveelheid dollars vond de laatste jaren onder andere zijn weg naar de opkomende markten (vooral naar de obligaties uit de opkomende markten). Dat wordt nu minder.

Het argument over China is het minst overtuigend. China groeit namelijk nog altijd met relatief zeer hoge percentages, al liggen die lager dan we gewend zijn. Natuurlijk zal de groeivertraging invloed hebben op grondstoffenlanden zoals Brazilië en Zuid-Afrika, maar China zou geen rol moeten spelen bij landen als Turkije, Oekraïne en Argentinië. En gek genoeg heeft een land dat juist erg van zijn export naar China afhankelijk is, een van de beste presterende aandelenmarkten dit jaar: Indonesië. Dit ondanks de recente daling; in lokale valuta staat Indonesië nog steeds hoger dan het slot van vorig jaar.

Jakarta Stock Exchange (bron: Stockcube)

Analisten menen dat Indonesië goed gereageerd heeft op de tapering, door subsidies op brandstoffen flink te verkleinen en de staatsschuld laag te houden. Een land als Brazilië heeft weinig hervormingen gedaan. Zo zie je maar: bij beleggen in opkomende markten is het belangrijk selectief (en actief) te zijn.

Opkomende versus ontwikkelde markten

De zeer divergente ontwikkelingen van de diverse landen en regio’s in de wereld vormen een van de thema’s van de laatste twee jaar. Tot enige jaren geleden leken alle regio’s in de wereld steeds meer naar elkaar toe te groeien (ook wel de koppeling genoemd). Maar dit lijkt voorbij. Er zijn niet alleen grote verschillen tussen de diverse typen landen (ontwikkelde, opkomende en ‘frontier’ landen). Ook binnen de regio’s zijn grote verschillen ontstaan.

Kijk naar de prestaties van de Amerikaanse en Duitse beurzen versus die van de PIIGS-landen. Ook binnen de opkomende en frontier-markten zijn er grote onderlinge verschillen. Het daarom lastig iets algemeens over de beurzen te zeggen. Een van de grootste mispercepties die de media begin dit jaar hebben gecreëerd is dat 2013 een goed beleggingsjaar was. Dat was 2013 juist niet. Kijkend naar het rendement van de wereldportefeuille (ook bestaande uit obligaties, vastgoed en grondstoffen van alle landen van de wereld) lag 2013 (ver) onder het gemiddelde. Maar dit terzijde.

Waarderingen bieden geen houvast

De fundamentele waarderingen bieden de belegger nu helaas weinig houvast. Er zijn ontwikkelde landen die duur, en ontwikkelde landen die goedkoop zijn. Hetzelfde kan gezegd worden van de opkomende markten. Zie onderstaand een figuur met de SCAPE’s (Sector & Cyclical Adjusted Price Earnings, zeg maar de langetermijngemiddelden van de koers-winstverhoudingen, waarbij een correctie wordt gedaan voor de sectorsamenstellingen in de verschillende landen). Gemiddeld gesproken kunnen we wel zeggen dat opkomende markten goedkoper zijn dan ontwikkelde markten. Rusland lijkt extreem goedkoop, met een SCAPE van onder de 5.

Technisch beeld: opwaarts en zijwaarts

Gelukkig zitten de ontwikkelde markten nog steeds in een opwaartse trend. Er is nu sprake van een correctie binnen de uptrend. Dergelijke correcties zouden we eigenlijk moeten benutten om bij te kopen. Opkomende markten zitten in een zijwaartse beweging. Daar moeten we eerst wachten op een uitbraak. Pas bij een uitbraak naar boven (uit het zijwaartse kanaal, zie onderstaande figuur) kunnen we opkomende markten weer een ‘overweging’ in de portefeuille geven.

Harry Geels is econoom en directeur Research en partner bij T&E Inmaxxa Vermogensbeheer in Utrecht (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM) (www.tradersclub.nl) en partner van de ML Finance Academy (www.mlfa.eu). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.