Terug naar de tekentafel

Veel analisten waarschuwden er terecht voor: de stijging van de aandelenmarkten zou, na de aankondiging van de ECB om opnieuw de markten te ondersteunen (door opkopen van staatsleningen van de zwakke landen), niet lang standhouden. De laatste dagen zijn de markten weer wakker geschud door de problemen in Griekenland en Spanje.

Het was om deze reden dat de beroemde Duitse professor Hans-Werner Sinn nog maar eens het woord nam. Klik hier voor zijn commentaar in het Handelsblatt (in het Duits). Sinn zegt onder andere: ‘Als het de probleemlanden niet lukt om goedkoper (lees competitiever) te worden, zal de euro niet overleven, of we hebben een transferunie (lees een unie waar geld van de sterke landen naar de zwakke landen gaat) en dat zal duur worden’.

De oorzaak van het werkelijke probleem, namelijk dat de euro zoals we dat nu geregeld hebben, gewoonweg niet werkt in een Europa van verschillende snelheden, wordt niet opgelost. Het extra geld van de ECB en de noodfondsen is als extra drugs voor een junk. De kern van het probleem is dat de euro te duur is voor landen die op een gegeven moment economisch achterop raken (en is te goedkoop voor landen die goed draaien).

Landen als Griekenland en Spanje moeten, zoals Sinn zegt, weer competitief worden. De weg van keiharde bezuinigingen is niet de oplossing. De zuidelijke landen zitten namelijk in een schuldenval. Door al die bezuinigingen valt de economische groei weg, waardoor de schuld als percentage van de grootte van de economie weer toeneemt en weer nieuwe bezuinigen nodig zijn en de schuldquote weer stijgt en ga zo maar door.

Een effectieve aanpak van de crisis bestaat uit economische hervormingen, het tot een houdbaar niveau kwijtschelden van staatsschulden van de probleemlanden en het nemen van maatregelen om de stabiliteit van het financiële stelsel te waarborgen. Daarnaast is het noodzakelijk dat het systeem van de euro anders ingericht wordt. Ik heb eerder een aantal effectieve oplossingen uiteengezet in de Euro-oplossingsmatrix.

Helaas kiest de Europese politiek niet de weg van het aanpakken van het probleem bij de wortel. Er worden voortdurend geldbazooka’s door de ECB in het zieke financiële systeem afgevuurd. En er worden steunfondsen als het EFSF en ESM opgericht die er nog meer geld tegenaan gooien. U zult schrikken als u in onderstaande plaatje ziet hoeveel Nederland bijdraagt aan het nieuwe ESM: iets meer dan €40 miljard, ofwel 5,7% van het kapitaal (bron ESM zelf). Geld dat dus op verkeerde manier de crisis te lijf zal gaan.

Als de politiek niet de juiste oplossingen wil oppakken, rest Europa, zoals dus het spel nu gespeeld wordt, het uiteenspatten van de euro of, als de euro per se moet overleven, niets anders dan verdergaande economische en politieke integratie (een fiscale, begrotings- en bankenunie en gezamenlijke schuldfinanciering door middel van eurobonds) en daarbij hoort dus ook de transferunie waarover Sinn het heeft.

Eigenlijk is het niet zo heel ingewikkeld. Als men niet naar andere effectieve oplossingen wil kijken (lees oplossingen als de ‘euro holiday’, ‘dual currencies’ en ‘dual currency-units’) is het óf scheiden óf nog inniger gaan samenwonen. Hoe langer men wacht, hoe duurder beide scenario’s gaan worden.

Harry Geels is directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.

Veel analisten waarschuwden er terecht voor: de stijging van de aandelenmarkten zou, na de aankondiging van de ECB om opnieuw de markten te ondersteunen (door opkopen van staatsleningen van de zwakke landen), niet lang standhouden. De laatste dagen zijn de markten weer wakker geschud door de problemen in Griekenland en Spanje.

Het was om deze reden dat de beroemde Duitse professor Hans-Werner Sinn nog maar eens het woord nam. Klik hier voor zijn commentaar in het Handelsblatt (in het Duits). Sinn zegt onder andere: ‘Als het de probleemlanden niet lukt om goedkoper (lees competitiever) te worden, zal de euro niet overleven, of we hebben een transferunie (lees een unie waar geld van de sterke landen naar de zwakke landen gaat) en dat zal duur worden’.

De oorzaak van het werkelijke probleem, namelijk dat de euro zoals we dat nu geregeld hebben, gewoonweg niet werkt in een Europa van verschillende snelheden, wordt niet opgelost. Het extra geld van de ECB en de noodfondsen is als extra drugs voor een junk. De kern van het probleem is dat de euro te duur is voor landen die op een gegeven moment economisch achterop raken (en is te goedkoop voor landen die goed draaien).

Landen als Griekenland en Spanje moeten, zoals Sinn zegt, weer competitief worden. De weg van keiharde bezuinigingen is niet de oplossing. De zuidelijke landen zitten namelijk in een schuldenval. Door al die bezuinigingen valt de economische groei weg, waardoor de schuld als percentage van de grootte van de economie weer toeneemt en weer nieuwe bezuinigen nodig zijn en de schuldquote weer stijgt en ga zo maar door.

Een effectieve aanpak van de crisis bestaat uit economische hervormingen, het tot een houdbaar niveau kwijtschelden van staatsschulden van de probleemlanden en het nemen van maatregelen om de stabiliteit van het financiële stelsel te waarborgen. Daarnaast is het noodzakelijk dat het systeem van de euro anders ingericht wordt. Ik heb eerder een aantal effectieve oplossingen uiteengezet in de Euro-oplossingsmatrix.

Helaas kiest de Europese politiek niet de weg van het aanpakken van het probleem bij de wortel. Er worden voortdurend geldbazooka’s door de ECB in het zieke financiële systeem afgevuurd. En er worden steunfondsen als het EFSF en ESM opgericht die er nog meer geld tegenaan gooien. U zult schrikken als u in onderstaande plaatje ziet hoeveel Nederland bijdraagt aan het nieuwe ESM: iets meer dan €40 miljard, ofwel 5,7% van het kapitaal (bron ESM zelf). Geld dat dus op verkeerde manier de crisis te lijf zal gaan.

Als de politiek niet de juiste oplossingen wil oppakken, rest Europa, zoals dus het spel nu gespeeld wordt, het uiteenspatten van de euro of, als de euro per se moet overleven, niets anders dan verdergaande economische en politieke integratie (een fiscale, begrotings- en bankenunie en gezamenlijke schuldfinanciering door middel van eurobonds) en daarbij hoort dus ook de transferunie waarover Sinn het heeft.

Eigenlijk is het niet zo heel ingewikkeld. Als men niet naar andere effectieve oplossingen wil kijken (lees oplossingen als de ‘euro holiday’, ‘dual currencies’ en ‘dual currency-units’) is het óf scheiden óf nog inniger gaan samenwonen. Hoe langer men wacht, hoe duurder beide scenario’s gaan worden.

Harry Geels is directeur Research en partner bij Inmaxxa Vermogensbeheer in Naarden. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn persoonlijke mening weer.