Duitse autobouwers kijken reikhalzend uit naar de auto van de toekomst. Die moet de financiële schade bij Volkswagen door het dieselschandaal doen vergeten. Ook Daimler heeft z’n hoop op de toekomst gevestigd nu het moeite kost om de winstmarge op peil te houden.
De auto van de toekomst is de afgelopen weken een heel stuk dichterbij gekomen. Vorige week vrijdag maakte het Amerikaanse Tesla (TSLA) bekend dat het maar liefst 325.000 nieuwe orders heeft ontvangen in de eerste week waarin klanten konden intekenen voor een Model 3-wagen. De elektrische auto wordt met een prijskaartje van $35.000 het instapmodel van de Amerikaanse onderneming. De orderinname van ruim $11 mrd plaatst Model 3 in potentie in een rijtje zeer succesvolle productintroducties zoals die van Apple’s iPhone 6. Het aantal inschrijvingen overtreft de totale verkopen van elektrische auto’s van bijna alle autofabrikanten (met uitzondering van onder meer Nissan) in de afgelopen vijf jaar. Tesla’s koersopmars in de twee maanden voor de introductie en vlak daarna (+90%) werd slechts gestuit door het bericht dat er 2.700 Model X-SUV’s worden teruggeroepen vanwege een verkeerde installatie van de stoelen op de achterbank.
Groot offensief komt nog
De koersopmars en de succesvolle introductie van Tesla staan in groot contrast met de uitdagingen waar de grote Duitse autofabrikanten zoals Volkswagen en Daimler mee worstelen. Met name Volkswagen doet er alles aan om de blik zoveel mogelijk op de toekomst te richten. ‘De auto is en zal het ultieme mobiele apparaat blijven’, vertelde VW-topman Herbert Diess eerder dit jaar met een kwinkslag naar de smartphone-industrie bij de introductie van de elektrische e-Golf Touch. De nieuwe wagen is een eerste zet in reactie op het succes van de auto’s van Tesla, maar het ware offensief komt waarschijnlijk pas over enkele jaren op gang. Hoewel de topbestuurders bij Daimler, BMW en Volkswagen-merk Audi volgens analistenkantoor Sanford Bernstein nog lang niet overtuigd zijn van de economische levensvatbaarheid van een elektrische auto op de korte termijn, zetten ze toch heel sterk in op de ontwikkeling van modellen die met Tesla kunnen concurreren.
Bekijk de detailpagina van Daimler
Het voordeel van Tesla is dat het bedrijf het volledige productieproces in eigen hand heeft – van de ontwikkeling van de accu tot de marketing. De concurrentie is aangewezen op accu’s die door verschillende Zuid-Koreaanse partijen worden ontwikkeld en die het qua omvang en capaciteit vooralsnog afleggen tegen de producten van Tesla. De Duitse concerns hebben echter twee belangrijke voordelen, namelijk schaalgrootte en diversificatie. Ze hebben met verschillende merken overal ter wereld al een behoorlijke klantenbasis opgebouwd. Daimler en Volkswagen hebben in de eerste drie maanden van dit jaar ieder al meer auto’s verkocht dan Tesla bestellingen heeft binnengekregen voor Model 3. Daar komt bij dat de inkomsten al daadwerkelijk in de kas van beide bedrijven stromen. Terwijl de toekomst van Tesla volledig afhangt van het succes van de ontwikkeling en verkoop van elektrische auto’s, kunnen de partijen die nu de automarkt domineren een verlies in dit segment makkelijk compenseren door de inkomsten uit de verkoop van benzine- en dieselwagens. Tesla komt mogelijk eind dit jaar uit de rode cijfers. De inkomsten zijn dan lang niet voldoende voor het financieren van de miljardeninvesteringen die nodig zijn voor de massaproductie van Model 3. Het duurt waarschijnlijk nog vier jaar voordat Tesla optimaal de vruchten van die investeringen kan plukken en in de tussentijd kan er veel misgaan door productievertragingen en andere zaken. De kaarten in de auto-industrie zijn dus voorlopig geschud in het voordeel van de bestaande spelers – zelfs als elektrische auto’s in de toekomst flink aan populariteit winnen.
CIJFERPRESENTATIE UITGESTELD
Op korte termijn ligt de nadruk bij Volkswagen op het indammen van de financiële schade door het dieselschandaal. Bij de presentatie van de jaarcijfers op donderdag 28 april krijgen beleggers een beeld hoe succesvol het bedrijf in dat opzicht is. Aanvankelijk wilde Volkswagen zeven weken eerder op 10 maart de resultaten naar buiten brengen. Die datum werd al snel geschrapt toen eerder dit jaar geen akkoord werd bereikt met Amerikaanse toezichthouders over het terugroepen van 600.000 wagens die waren uitgerust met sjoemel-software. Het bedrijf heeft tot nu toe €6,7 mrd opzijgezet voor het wereldwijd aanpassen van de software in circa 11 miljoen auto’s, die ervoor zorgde dat de uitstoot bij emissietesten enorm werd verlaagd. Analisten verwachten dat de schade door schikkingen en vergoedingen kan oplopen tot maar liefst €30 mrd. De grote vraag voor beleggers is hoeveel duidelijkheid Volkswagen tijdens de cijferpresentatie kan geven over dit schadebedrag.
Daimler heeft een recordjaar achter de rug, waarin de omzet met 15% groeide tot bijna €150 mrd.
Voor Daimler ligt de uitdaging ondertussen in het overtuigen van beleggers dat het groeitempo niet te snel terugvalt. De onderneming heeft een recordjaar achter de rug, waarin de omzet met 15% groeide tot bijna €150 mrd. Op het eerste gezicht is Daimler goed op weg om die behoorlijk stijgende lijn in 2016 door te trekken. In het eerste kwartaal nam de levering van nieuwe wagens met 12,6% toe tot 483.487. Met de verkoop van bijna 200.000 wagens was maart zelfs de beste maand ooit voor het concern.
De stevige groei is voor een groot deel toe te schrijven aan tijdelijke factoren, zoals de introductie van nieuwe modellen. Bij de publicatie van de jaarcijfers waarschuwde Daimler al dat de omzet een stuk minder snel oploopt dan in 2015. Dat geldt ook voor de winst vergeleken met vorig jaar. De operationele winstmarge bij de divisie personenauto’s kwam in 2015 zelfs even boven de eigen doelstelling van 10% uit. De toenemende investeringen in de ontwikkeling van elektrische wagens gaan die marge de komende tijd wat onder druk zetten. Al in de loop van vorig jaar kwamen er signalen dat Daimler de top heeft bereikt in de cyclus van omzetgroei en winstontwikkeling. Beleggers reageerden lauw op de presentatie van mooie kwartaalcijfers. Het was volledig te danken aan een rally van 40% in de eerste maanden van het jaar dat de koerswinst in heel 2015 op iets meer dan 10% uitkwam, terwijl de winst met bijna 25% steeg.
De koers van Volkswagen ging door het dieselschandaal met 28% omlaag. De winstcijfers van Volkswagen worden pas eind deze maand bekend en staan dan volledig in de schaduw van de bedragen die het bedrijf opzijzet vanwege het dieselschandaal. Opluchting onder beleggers over de duidelijkheid die Volkswagen schept over de financiële gevolgen kan voor een tijdelijke koersimpuls zorgen.
Indrukwekkende groei in ontwikkelde wereld
Enkele jaren geleden waren opkomende markten nog de belangrijkste motor voor de groei van de wereldeconomie, maar in de autosector is de afzetgroei bijna volledig te danken aan de ontwikkelde wereld. In Europa stegen de autoverkopen in de eerste twee maanden van het jaar met ruim 10%. Alles wijst erop dat Daimler daar dankzij de recente introductie van nieuwe modellen en de reputatieschade bij concurrent Volkswagen optimaal van profiteert. Tegenover de afzetgroei in Europa staat een krimp van 20% in Rusland en zelfs van 30% in Brazilië.
