TomTom blijft operationeel verlies maken

Het vierde kwartaal van 2019 bracht opnieuw verlies. Bij mijn beoordeling gaat het echter vooral om de vraag of de toekomst winstgevend kan worden. De jaaromzet van TomTom steeg met 8%, naar €701 mln. Daarbij daalde de omzet van de divisie Consumenten en steeg die voor Locatietechnologie (zakelijke markt). Dat is al enige tijd de trend en de verwachting.

Het probleem zit bij TomTom in de kosten, die flink hoger zijn dan de omzet. Dat zorgde in het vorige jaar voor een operationeel verlies (ebit) van €231 mln. Deels spelen hierbij bijzondere kosten mee,van €20 mln, en extra afschrijvingen op de kaartendatabase omdat de levensduur korter was dan eerder aangenomen. Deze laatste post, met een kwartaaleffect van ruim €30 mln, blijft echter doortellen en is zodoende feitelijk fundamenteel geworden in plaats van incidenteel. Dat geldt ook voor de hogere kosten, van ongeveer €20 mln per kwartaal, bij het personeel voor onderzoek & ontwikkeling.

Dit zou inhouden dat TomTom per kwartaal structureel een operationeel verlies lijdt van €50 mln tot €60 mln. Dat was de uitkomst in het derde kwartaal, en het zou de uitkomst zijn geweest in het vierde kwartaal zonder de incidentele kosten van €20 mln.

Winstgevendheid en advies

TomTom meldde een nettowinst van €633 mln, waarvan €807 mln ontstond door de verkoop van het onderdeel Telematics en €41 mln door een fiscale bate. Het autonome verlies was €193 mln, oftewel €1,13 per aandeel.

Zonder een omzetimpuls is de toekomst niet rooskleurig. Bij een door TomTom aangegeven omzetdaling van circa 4% in 2020 ontstaat bij identieke kostenontwikkelingen (zonder bijzondere kosten) een nettoverlies van circa €160 mln over dit jaar. Dat is een verlies van €0,94 per aandeel, tegen €1,13 in 2019.

Toch blijft het houdadvies staan. Het is namelijk heel goed mogelijk dat het bedrijf met zijn high definition kaarten een grote rol gaat spelen bij ontwikkelingen rond de (semi-)zelfrijdende auto. Dat is een absolute noodzaak. Dankzij de balanspositie kan TomTom nog enige tijd zelfstandig werken aan het verkrijgen van een relevante positie in die ontwikkelingen.