De meeste beleggers stappen in als de koersen stijgen en verkopen in een dalende beurs uit angst om nog meer geld te verliezen. Door dit soort kuddegedrag raken markten snel onder- of overgewaardeerd. Met de buy-the-dips-strategie kunnen mooie rendementen worden behaald, maar er zijn valkuilen.
De buy-the-dips-strategie is gebaseerd op het gegeven dat beurskoersen beweeglijk zijn en nooit stijgen of dalen in een rechte lijn. Elke dip zal gevolgd worden door een herstel, en volgens deze zienswijze bieden dips mooie gelegenheden om het rendement flink op te schroeven.
Fenomeen George Soros
Een van de bekendste ‘market timers’ is de op 12 augustus 1930 in Hongarije geboren Amerikaan George Soros. Deze superbelegger verwierf zijn vermogen van geschat ruim mrd door allerlei ‘speculatieve’ beleggingen, waarvan de bekendste en meest winstgevende de shortpositie was die hij in 1992 innam op het Britse pond. Vorig jaar augustus verkocht Soros zijn goudposities. Daarmee bleek hij de markt opnieuw goed te hebben ingeschat, want daarna is het met de goudprijs vooral verder bergafwaarts gegaan. In 2009 stapte Soros in de aandelenmarkt, precies op het dieptepunt, toen vele beleggers de rillingen over het lijf liepen.
Wanneer is nu precies sprake van een dip? Veelal wordt hier een daling van circa 5% voor aangehouden. Verder wordt er soms onderscheid gemaakt tussen een dip en een correctie, waarbij de daling in het laatste geval circa 10% zou betreffen. Dips en correcties bieden kansen in een stijgende markt. Forsere koersdalingen kunnen echter een voorbode zijn van een ‘bear market’, een langere periode van zwakte.
Dan zijn er nog de echt grote klappen. We kennen allemaal de beleggerswijsheid dat je moet ‘kopen als het bloed door de straten stroomt’, en we nemen ons ook telkens voor om die strategie bij een volgende gelegenheid toe te passen. Beleggers willen niet graag herinnerd worden aan uitspraken als ‘had ik het toen maar gedaan’ of ‘stel je voor dat ik toen was ingestapt met zoveel geld’. Wel vertellen zij graag over hun perfecte timing. Inderdaad heeft het verleden aangetoond dat zaken als de aanslagen op de Twin Towers en de dreigende oorlog in Irak uitgelezen koopmomenten boden. Vaak is het echter wel een kwestie van wijsheid achteraf, want de oorlog in Irak had ook kunnen escaleren en er hadden na 11 september 2001 nog meer aanslagen kunnen plaatvinden. Dieptepunten en toppen worden pas zichtbaar als het te laat is om ervan te profiteren, maar dat betekent niet dat je niet bewust op tijdelijke koersdalingen zou kunnen inspelen. We zetten de belangrijkste stappen op een rij.
Stap 1
Wees niet te gretig of voorzichtig
Te snel kopen na een koersdaling kan gevaarlijk zijn. Het begin- en eindpunt van een dip laat zich niet voorspellen, en meerdere dips kunnen elkaar opvolgen. Een goed voorbeeld hiervan is de goudprijs (zie grafiek). Wie rekent op een dip of correctie en besluit aan de zijlijn te blijven, kan ook rendement mislopen, bijvoorbeeld als de markt nog 15% stijgt en daarna pas de verwachte correctie van 10% volgt. Te voorzichtig opereren kan heel frustrerend zijn. In het algemeen is het lucratiever om te blijven zitten dan te proberen de markt te timen. Veel actieve fondsbeheerders kunnen de benchmark niet bijhouden, mede door de vele transactiekosten die zij maken.
Volg de trend
Het volgen van de buythe- dips-strategie is in feite niets anders dan het kopen van aandelen of andere beleggingen tegen een gunstigere prijs in een opgaande markt. Koop in een opgaande trend en verkoop bij een neergaande marktbeweging. Het is vooral voer voor technisch analisten.
Stap 2
Kijk naar de fundamentals
Aandelen dalen ook door een wijziging in de marktomstandigheden of door eventuele interne problemen bij een bedrijf. Wie tijdens het barsten van de internetbubbel begin deze eeuw dacht te kunnen kopen tegen een korting, kwam uiteindelijk van een koude kermis thuis. Veel internetbedrijven bleken geen gedegen verdienmodel te hebben en gingen failliet. Beleggers die deze bedrijven puur op hun fundamentals hadden beoordeeld en zich niet lieten verleiden door de hype die gaande was, waren achteraf blij. ’s Werelds bekendste belegger, Warren Buffett, een waardebelegger pur sang, liet zich evenmin verleiden.
Stoploss
Technisch analisten zullen een stoploss leggen precies onder de koers waarvan verwacht wordt dat daar het momentum ten goede keert.
Naast de fundamentele analyse bestaat de technische analyse. Aanhangers hiervan zullen de buy-the-dip-strategie waarschijnlijk nog vaker hanteren en aandelen kopen zodra koersniveaus worden geraakt waar in het verleden rebounds op hebben plaats gehad. Dat hoeft niet zozeer te zijn bij dalingen van 5 of 10%. Technisch analisten gebruiken hierbij ook allerlei signaalfuncties, waarbij de Relative Strength Index (RSI) een veelvuldig gehanteerd hulpmiddel is.
VIX
Naast allerlei technische indicatoren kan voor de bepaling van het sentiment ook worden gekeken naar de volatiliteitsindex VIX, ook wel angstbarometer genoemd. Die voorspelt toekomstige onrust op de beurzen.
Stap 3
Pas de strategie zorgvuldig toe
Kopen op dips is veelal zinvoller als de dip de markt als geheel treft en niet alleen het specifieke bedrijf. De kans dat de dip een tijdelijk dal blijkt te zijn, lijkt immers groter bij een macro-oorzaak omdat bedrijfsspecifieke aspecten dan een kleinere rol spelen. Oorlogen, economische crises of natuurrampen gaan voorbij, maar een koersdaling van een aandeel vanwege toenemende concurrentie draagt een meer structureel karakter en zou weleens een verdere daling kunnen voorspellen. Achterblijvers oppikken in een stijgende markt kan overigens wel een zinvolle strategie zijn, maar ook hier blijft het oppassen. Vaak zijn er redenen voor de underperformance −oorzaken die u als belegger niet direct ziet.
Stap 4
Herbalanceer de portefeuille
Als eenmaal is gekocht ‘on the dip’, is het zaak verder te denken en te bepalen wanneer er winst genomen wordt. Dit kan bijvoorbeeld door meteen een verkooporder in te leggen. De zogenoemde rebalance-strategie kan hierbij helpen. De belegger kijkt bijvoorbeeld ieder kwartaal naar zijn relatieve exposure in aandelen, en past de weging aan tot het van tevoren bepaalde punt. Zo wordt automatisch gekocht bij lagere koersen en verkocht bij hogere standen. Dan wordt echter wel het buy-the-dip-principe verlaten, omdat er niet meer doelbewust wordt ingespeeld op specifieke koersdalingen.
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Market timing”]
Buy -the-dip kan een goede strategie zijn, maar kent grote nadelen als beleggers hierbij proberen de markt te timen. Door uit te stappen als koerscorrecties worden verwacht, kunnen opgaande bewegingen worden gemist en vaak wordt ook weer te vroeg verkocht bij herstel. ‘Market timing’ gaat ook gepaard met hoge transactiekosten en is erg gevoelig voor fouten. Academisch onderzoek wijst in meerderheid uit dat het timen van de markt niet mogelijk is. Voor actieve beleggers is het moeilijk om het beter te doen dan het gemiddelde − hoewel diezelfde actieve beleggers het daar niet mee eens zullen zijn.[/su_spoiler]
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Historie”]
De geschiedenis wijst uit dat dips, en het daaropvolgende herstel, veel voorkomen en dus een bruikbaar uitgangspunt voor een strategie kunnen vormen. Sinds de Tweede Wereldoorlog heeft de Dow Jones Index liefst 27 correcties doorgemaakt van 10% of meer. De gemiddelde koersdaling lag op 13,3%. Het duurde gemiddeld 71 handelsdagen, oftewel iets meer dan drie maanden, om de correctie weer ongedaan te maken. Koerscorrecties zijn daarmee iets vrijwel natuurlijks. Beleggers krijgen op een bepaald moment hoogtevrees en besluiten tot winstneming.[/su_spoiler]
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Short sellers”]
Ook dit jaar heeft er zich alweer een dip voorgedaan. Bezien vanaf de intraday alltime high van de Dow Jones op 31 december 2013 van 16.588 punten, was op 3 februari sprake van een dip van 7,5%, tot intraday 15.356 punten. Daarna kwam er weer zo’n 4% herstel, en steeg de Dow tot boven de 16.000 punten. Feitelijk wachten veel beleggers al vanaf mei vorig jaar op een stevige correctie door de steunafbouw van de Fed. Iedere dip bracht echter weer meer kopers in de markt. Er is dan ook een goede kans dat er veel short-sellers actief zijn die speculeren op een stevige koersval, maar die hun posities snel weer moeten terugdraaien als blijkt dat aandelen een gewild beleggingsobject zijn.[/su_spoiler]
[su_accordion]
[su_spoiler title=”Put/call ratio
”]
Beleggers zoeken uiteraard naar signalen die op een mogelijke marktcorrectie zouden kunnen wijzen, om aan de hand daarvan te bepalen wanneer ze moeten in- of uitstappen. Een indicator die daarvoor gebruikt wordt is de zogeheten put/call ratio. Stijgt deze ratio en worden er relatief veel putopties gekocht, dan zou dit wijzen op een kentering in het beleggingssentiment. Daarmee zou het een voorbode kunnen zijn van lagere koersen. De put/call ratio kan per dag worden berekend, zowel voor individuele aandelen als voor indices.
[/su_spoiler]
Lees ook: Hoe beleg ik in alternatieve ETF’s?