Het huidige monetaire systeem gebaseerd op fiduciair geld is wellicht minder vanzelfsprekend dan gedacht, stelt Deutsche Bank.
In augustus 1971 maakte de regering-Nixon een einde aan de mogelijkheid om dollars om te zetten in goud tegen een vaste prijs van $35 per troy ounce. Daarmee werd goud losgelaten als anker van het wereldwijde monetaire systeem. In plaats daarvan kwam het systeem van ‘fiduciair geld’, waarin geld geen intrinsieke waarde meer had. Eenvoudig gezegd leidt een monetair systeem op basis van edelmetalen tot lage inflatie – of zelfs deflatie – en beperkte groei van staatsschulden en relatief korte conjunctuurcycli, stelt Deutsche Bank.
De bank pleit niet voor een terugkeer naar de Gouden Standaard, want dat zou bij het huidige hoge schuldniveau tot een deflatoire depressie leiden. Fiduciair geld heeft de autoriteiten bovendien de flexibiliteit gegeven om de kredietcrisis en de coronacrisis te bestrijden. Kenmerkend voor het systeem is dat de conjunctuurcycli langer zijn geworden, de inflatie veel hoger en de staatsschulden almaar groter.
Tweedeling binnen huidig Monetair systeem
Het systeem van fiduciair geld heeft volgens de bank na de lastige eerste tien jaar – als gevolg van de oliecrises – alleen kunnen overleven omdat globalisering en groei van de beroepsbevolking in de jaren tachtig de inflatie nog enigszins in toom hebben gehouden. Maar er is forse druk op het systeem van binnenuit. Behoud van een relatief lage inflatie is essentieel voor het voortbestaan van fiduciair geld. Daardoor kunnen overheden almaar blijven lenen en kunnen centrale banken de geldpers laten draaien om deze schulden te financieren, verklaart de bank.
Dergelijk beleid zorgt echter wel voor stijgende prijzen van financiële activa en vastgoed. Hierdoor ontstaat een tweedeling in de maatschappij met de lager betaalde werknemers en jongeren aan de kant van de verliezers. Als deze groepen een meerderheid van het electoraat gaan vormen – wat vooral in de VS en het Verenigd Koninkrijk niet is uit te sluiten – kunnen er wel eens radicaal andere keuzes gemaakt worden.
Monetair systeem met cryptovaluta’s
In dat kader van radicaal andere keuzes kunnen cryptovaluta’s niet onvermeld blijven. Deutsche Bank erkent dat onder meer bitcoin op weg is een ‘kritische massa’ te bereiken. Maar voordat cryptovaluta’s een echte concurrent van het huidige geld worden is een andere groep beleidsmakers vereist, die is gekozen door een bevolking die de waardedaling van traditioneel geld en de toenemende ongelijkheid zat is.
Dat punt is nog niet bereikt, maar het is zeker geen onrealistisch scenario. Neem dus niet zo maar aan dat het systeem van fiduciair geld langer bestaat dan jullie carrière duurt, waarschuwt strateeg Reid zijn collega’s in de financiële sector.